คุณธรรมนำความรู้

การศึกษากับยุคโลกาภิวัตน์

บทนำ

          การศึกษาไทยมีความเป็นสากลมากขึ้นในกระแสโลกยุคโลกาภิวัตน์นี้มีความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ชี้ให้เห็นถึงแนวโน้มว่าคนไทยต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในยุคโลกาภิวัตน์ ทำให้สังคมไทยต้องหันมาทบทวนกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นว่าพร้อมที่จะรับมือแล้วหรือยัง

       ในขณะเดียวกัน เมื่อเข้าสู้กระแสโลกโลกาภิวัตน์ ทำให้การศึกษาและกระบวนการเรียนการสอนต้องเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก ดังนั้นจึงจำเป็นที่บุคลากรครู จะต้องตระหนักถึงกระแสโลกว่าจะต้องมีการปรับปรุงการเรียนการสอนให้รู้เท่าทัน สามารถใช้สติปัญญาในการดำรงชีวิตอยู่ในสังคมและความเจริญก้าวหน้า ของเทคโนโลยีอย่างมีความสุข

ระบบการศึกษาไทยในปัจจุบัน

       เป็นระบบการเรียนตามช่วงชั้นอายุและระดับชั้นเรียนเป็นหลัก โดยมีโรงเรียนหรือสถาบันการศึกษาที่มีชื่อเสียงเป็นแหล่งอำนาจทางการศึกษา การเรียนที่ต้องแข่งขันกันเพื่อศึกษาหาความรู้ เป็นกระบวนการที่แยกส่วนจากชีวิตประจำวัน ทำให้ผู้เรียนต้องขวนขวายในการศึกษาเพื่อการเรียนที่ต่อเนื่องและมีความสำคัญกับอนาคต ดังนั้นสิ่งที่ต้องมีการปฏิรูป คือ แนวความคิดเรื่องการศึกษาและการพัฒนาชีวิตมนุษย์ ว่าต้องมีความสัมพันธ์กับสังคมสิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรมประเพณีของสังคมไทย มีความรักใคร่ปรองดอง มีคุณธรรม จริยธรรม ในการดำรงชีวิตอยู่ได้

       สิ่งแวดล้อมใหม่ ซึ่งเกิดจากโลกโลกาภิวัตน์ได้ส่งผลกระทบต่อสังคมไทย  ถึงเวลาแล้วที่ผู้ปกครองและทางโรงเรียนจะต้องร่วมมือกัน ทำความเข้าใจกับสิ่งเหล่านี้ และมีกระบวนการในการจัดการที่ถูกต้อง เพื่อให้บุตรหลานของเรา ได้ดำเนินชีวิตอยู่ในกระแสโลกโลกาภิวัตน์ได้อย่างรู้เท่าทัน

 

“ คุณธรรมนำความรู้ รูปแบบการเรียนการสอนแบบบูรณาการคุณค่าความเป็นมนุษย์ ”

      วัตถุประสงค์ เป็นแนวทางในการปรับเปลี่ยนตัวเองและกระบวนการเรียนการสอน เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี มีคุณธรรม รู้จักคิดในทางที่ดีมีสติปัญญา และสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข

       อุดมการณ์  คือ  การจัดให้มีการศึกษาตลอดชีวิต สร้างสังคมไทยให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ การศึกษาได้สร้างคุณภาพชีวิต และสังคมบูรณาการอย่างสมดุล ระหว่างคุณธรรม ปัญญาธรรม และวัฒนธรรม มุ่งสร้างพื้นฐานที่ดีในวัยเด็กและปลูกฝังความเป็นสมาชิกที่ดีของสังคม พัฒนาความรู้เพื่อเป็นการทำงานที่มีคุณภาพ โดยให้สังคมทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาให้ตรงตามความต้องการของผู้เรียน และสามารถตรวจสอบได้อย่างมั่นใจว่าการศึกษาเป็นกระบวนการพัฒนาชีวิตและสังคม เป็นปัจจัยที่สำคัญในการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน สามารถพึงตนเอง  และดำรงชีวิตอยู่ในยุคโลกาภิวัตน์ได้

  วัตถุประสงค์ของรูปแบบ

        เพื่อสร้างคนดีเหนือสิ่งใด

        เพื่อให้คุณธรรมนำหน้าความรู้และควบคุ่ไปด้วยกัน

        เพื่อพัฒนาผู้เรียนทั้งทางด้านกาย ใจ และจิตวิญญาณ

        เพื่อสร้างอุปนิสัยที่ดีงาม

   ความหมายของคนดี

        เพื่อที่จะสามารถวัดผลการพัฒนาผู้เรียนจึงต้องทำความเข้าใจว่าคนดีหมายถึงอะไร

        คนดี  คือ  มนุษย์ที่มีคุณค่าความเป็นมนุษย์ปรากฏขึ้นมาในจิตใจและปรากฏในการกระทำ

   คุณค่าความเป็นมนุษย์

     สิ่งที่มีคุณค่าสำหรับความเป็นมนุษย์ไม่ว่าจะนับถือศาสนาใด ไม่ว่าจะอยู่ประเทศใดในโลกซึ่งถือเป็นหลักสากลกล่าวคือ  คุณค่าความเป็นมนุษย์ ๕ ประการ

1. ความรักความเมตตา
1. ความจริง
1. ความสงบ
1. ความประพฤติชอบ
1. อหิงสา หรือการไม่เบียดเบียนซึ่งกันและกัน การไม่ใช้กำลังในการแก้ไขปัญหา ไม่เบียดเบียนสัตว์และสิ่งแวดล้อม

คุณค่าความเป็นมนุษย์ ๕ ประการ

 ๑.ความรัก ความเมตตา

      ผู้ที่มีความรัก ความเมตตา จะไม่มีความเห็นแก่ตัวเป็นผู้ให้โดยไม่หวังอะไรตอบแทนปรารถนาที่จะเห็นผู้อื่นมีความสุข  เขาจะมีความสุขเมื่อเห็นผู้อื่นมีสุข  เป็นผู้ที่เสียสละเพื่อผู้อื่นและส่วนรวมตลอดเวลา

  ๒. ความจริง

      ผู้ที่มีค่าในข้อนี้ จะเป็นบุคคลที่มีปัญญาและความเข้าใจผู้อื่น เพราะเขาจะคอยแสวงหาสัจธรรม เขาจะเข้าใจว่าทุกสิ่งทุกอย่างไม่เที่ยงแท้ ดังนั้นเขาจะไม่ยึดติดอยู่กับสิ่งที่ไม่เที่ยงจะปล่อยวางจากทุกสิ่งในโลก เขาจะรู้สึกเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันกับทุกคนและทุกสิ่ง ไม่ว่าเขาจะทำอะไรกับผู้อื่นนั่นเหมือนการที่เขาทำกับตนเองเช่นกัน มโนสำนึกจะเป็นตัวชี้นำการกระทำของเขา เขาจะมีการหยั่งรู้ด้วยตนเอง ซึ่งทำให้เกิดปัญญาและเข้าใจชีวิต

  ๓. ความสงบ

       คนทีมีความสงบสุขจะเป็นผู้ที่สามารถควบคุมอารมณ์และการรับรู้จากการสัมผัสทั้ง ๕ มี EQ สูง มีความสามารถในการควบคุมความโกรธ ความโลภ ความหลง ความอิจฉาริษยา การยึดมั่นถือตน การยึดติดกับสิ่งใด เขาจะมีความสุขในตัวเองสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข

  ๔. ความประพฤติชอบ

       ผู้ที่มีคุณค่าในข้อนี้ จะเป็นคนที่มีความประพฤติดี กิริยามารยาทดี ทุกสิ่งที่เขาทำจะไม่มีความเห็นแก่ตัว เขาจะคิดถึงผู้อื่น สังคม ประเทศชาติก่อนตนเอง รับใช้ช่วยเหลือผู้อื่นและสังคมเสมอ สิ่งที่ได้เรียนรู้มาก็นำไปใช้เพื่อประโยชน์สุขของผู้อื่น

 

 

๕. อหิงสา

       อหิงสาเป็นการรวมคุณค่าความเป็นมุนษย์ทั้งสี่ข้อที่กล่าวไปแล้ว ความไม่เบียดเบียนจะไม่เกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อผู้นั้นมีความประพฤติชอบ มีความสงบสุข มีความรักความเมตตา และความจริงเขาเคารพกฎหมายและกฎเกณฑ์ธรรมชาติ เขารักทุกคนรวมถึงสัตว์และสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ความไม่เบียดเบียนได้รวมถึง ทั้งความคิด คำพูดและการกระทำ

       คุณค่าความเป็นมนุษย์นี้ เราไม่สามารถแยกออกจากกันได้ ถ้าขาดข้อใดข้อหนึ่ง คุณค่าทั้ง ๕ ก็จะหายไป อย่างเช่น เมื่อเรามีความรัก ความเมตตา จิตใจเราก็สงบ ความสงบสุขจึงเกิดขึ้นและเราก็จะยกระดับจิตใจ ความจริงก็จะปรากฏ ความรักความเมตตาออกมาในการกระทำก็จะกลายเป็นความประพฤติชอบเพราะคนที่มีความรักความเมตตาก็จะเสียสละ ช่วยเหลือผู้อื่นตลอดเวลาเมื่อมีความเมตตาก็จะไม่เบียดเบียนผู้อื่น รวมถึงสัตว์และธรรมชาติสิ่งแวดล้อม ในทำนองเดียวกัน เมื่อขาดความรักความเมตตา คุณค่าข้ออื่นๆ ก็จะหายไปจากชีวิตความเป็นมุนษย์

 รูปแบบของคนดีในยุคโลกาภิวัตน์

        1. มีสุขภาพที่ดี ทั้ง 3 มิติ ได้แก่ สุขภาวะทางกาย    ทางจิต ปัญญา    และทางสังคม

        2. มีบุคลิกภาพฉลาด ตื่นตัว ใฝ่รู้ ใฝ่เรียน บริหารอารมณ์ได้ดี

         3. รู้จักการคิด ใช้ปัญญา มีทักษะการสืบค้น (Inquiry) และไตร่ตรอง (Reflection) เข้าใจกระบวนการเรียนรู้ของตนเอง (Self learning) และการเรียนรู้เป็นทีม (Team learning)

         4. มีความคิดเป็นอิสระ มีจินตนาการ และแรงบันดาลใจของตนเอง

         5. มีคุณธรรม จริยธรรม และสำนึกความเป็นพลเมือง เป็นที่ต้องการของสังคม

         6. มีความเข้มแข็ง พึ่งตนเองได้ ช่วยเหลือผู้อื่นได้

         7. มีทักษะในการใช้ภาษาอังกฤษ จีน ไทยได้ดี

          8. มีวิธีคิดและเข้าใจ วัฒนธรรมในบริบทของสากล และคุณค่าของความเป็นไทย

สรุป

        สถานศึกษาต้องมีวิสัยทัศน์ในการพัฒนาเยาวชนให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ หรือเป็นมนุษย์ที่แท้จริง คือเป็นคนดีและเก่ง สามารถพึ่งตนเองและช่วยเหลือผู้อื่นได้ สามารถใช้สติปัญญาในการดำรงชีวิตอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมระดับท้องถิ่นและระดับสังคมโลกในยุคโลกาภิวัตน์ได้อย่างสมบูรณ์แบบ อย่างรู้เท่าทันและมีความสุข เป็นที่ต้องการของสังคมโลก

 

เอกสารอ้างอิง

พระแสนปราชญ์ ฐิตสทฺโท(เสาศิริ). ( 2555 ).วิธีสร้างคนดีตามรอยพระพุทธเจ้า. เอกสารประกอบการสัมมนา. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2555  จัดโดย นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา สาขาหลักสูตรและการสอน รุ่นที่ 10 หมู่ 2

ชูชัย ฤดีสุขสกุล .( 2555 ). กระบวนทัศน์ใหม่ทางการศึกษาในยุคโลกาภิวัตน์ .บทความ.

สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2555 จาก https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:wKiz9g1TrtwJ:isc.ru.ac.th/data/ED0002356.

 วิษณุ  บุญมารัตน์ . ( 2549 ) การศึกษาไทยในกระแสโลกาภิวัตน์ . บทความ. มติชน .

สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2555   จาก https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:6PPBciVYb6gJ:images.thursetc.multiply.multiplycontent.com

[Dr. Ple]

คุณค่าความเป็นมนุษย์ ๕ ประการ

1. ความรักความเมตตา
1. ความจริง
1. ความสงบ
1. ความประพฤติชอบ
1. อหิงสา หรือ  การไม่เบียดเบียนซึ่งกันและกัน ....

            การไม่ใช้กำลังใน....การแก้ไขปัญหา

            ไม่เบียดเบียน......สัตว์และสิ่งแวดล้อม

 

หมอเปิ้ล...ขอบคุณมากนะคะ

[Jamlong Kalasin]

สาธุ อนุโมธามิ