อาหารเห็ด อาหารป่า อาหารคน

 

เห็ดในฤดูฝนกับคนเพาะเห็ดลึกๆแล้วอาจจะไม่ค่อยโสภาสถาพรกันสักเท่าใด ดังท่่ีได้เล่าให้ท่านได้ทราบไปเมื่อวานนี้พอเลาๆ ว่าเห็ดป่าที่พรั่งพรูออกมามากมายหลายชนิดนั้นออกมาแย่งส่วนแบ่งตลาดเห็ดบ้านที่เพาะกันอยู่ทั่วไปจนเงียบเหงาซบเซาไปพอสมควร (ธรรมชาติคงสอนให้รู้จักกับความพอเหมาะพอดีและการแบ่งปันตามวัฏสงสารกระมัง) ด้วยรสชาติ กลิ่นไอที่เข้มข้นแบบธรรมชาติของเห็ดป่า จึงเป็นที่นิยมของผู้คนที่นิยมชมชอบบริโภคเห็ดให้ขวนขวายหาซื้อบริโภคจนเห็ดป่ามีราคาแพงขึ้นเรื่อย ทั้งเห็ดเผาะ เห็ดถอบ เห็ดตับเต่า เห็ดตีนแรด เห็ดไข่ เห็ดระโงกขาว เห็ดระโงกเหลือง โดยเฉพาะเห็ดถอบหรือเห็ดเผาะนั้นมีราคาสูงถึง 500-600 บาทเลยทีเดียว อีกสักระยะคงจะมีข่าวเห็ดโคนเมืองกาญจนบุรีตามมาอีกในระยะอันใกล้นี้ แต่เห็ดระโงกหินนั้นถือเป็นเห็ดพิษร้ายแรงชาวบ้านต้องระวังสังเกตุให้ดีมิฉะนั้นจะกลายเป็นเก็บเห็ดพิษไปรับประทานโดยไม่รู้ตัว

 

เห็ดระโงกหินลักษณะโดยทั่วไปจะมีหมวกดอกทรงร่ม สีของหมวกอาจจะมีสีขาว สีส้ม แดง เหลือง ครีมแตกต่างกันไป แต่ครีบดอกด้านล่างจะมีสีขาว มีวงแหวนถัดจากครีบดอกลงมาเล็กน้อย มีปลอกหุ้มอยู่ที่โคนก้านดอก ที่สำคัญโคนก้านจะแน่นแข็งภาษาอีสานเรียกว่าตีนตัน เมื่อแก่จัดจะมีสปอร์ร่วงหล่นสีขาวตกอยู่บริเวณรอบๆดอก ถ้าพบเห็ดในลักษณะนี้แล้วไม่แน่ใจว่าเป็นเห็ดที่คุ้นเคยจริงก็ไม่ควรเก็บมารับประทานอย่างเด็ดขาด เพราะค่อนข้างที่จะเป็นเห็ดพิษอันตรายรับประทานแล้วหมดสิทธิ์ที่จะได้กลับมาทานเห็ดอร่อยๆชนิดอื่นได้อีกเป็นแน่แท้

 

ป่าเป็นอาหารของเห็ด เห็ดสร้างน้ำย่อยเป็นอาหารให้ป่าหรือต้นไม้แลกเปลี่ยนกัน ต้นไม้และเห็ดให้ผลผลิตที่เป็นอาหารของคน ต่องเนื่องเป็นห่วงโซ่ แต่คนส่วนใหญ่ยังมุ่งแต่ทำลายป่าไม้ผลักไสธรรมชาติให้ห่างไกลตัวเองอยู่ตลอดเวลา เศษซากอินทรีย์วัตถุเมื่อเมล็ดของเห็ดที่มีขนาด 1-2 ส่วน 1,000 (ไมครอน) ซึ่งมีขนาดเล็กมาก เล็กมากเสียจนเราไม่เรียกเมล็ด แต่เรียก"สปอร์" แทน ขนาดของสปอร์ที่เล็กเท่ากับผงฝุ่นละอองเมื่อถูกกระแสลมปลิวพัดพาไปตกตามที่ต่างๆ ตกบนขอนไม้ ขอนไม้ก็ผุ ตกบนเศษหญ้าตอซังฟางข้าว อินทรีย์วัตถุเหล่านี้ก็ผุ ปลิวไปตกบนเฟอร์นิเจอร์เครื่องไม้ เฟอร์นิเจอร์เหล่านั้นเมื่อได้รับความชื้นที่เหมาะสมสปอร์ของเห็ดก็จะหลั่งน้ำย่อย (enzyme) ออกมาย่อยสลายให้เศษไม้เป็นโมเลกุลที่เล็กลงจน เห็ดสามารถดูดกินซืึมซาบเข้าไปในสปอร์จนเจริญเติบโตเป็นเส้นไยเพิ่มมากขึ้นๆรวมตัวเป็นดอกเห็ดเมื่อครบองค์ประกอบที่เหมาะสมหรือมีความชื้นจากน้ำฝนลงมากระตุ้นให้เกิดการรวมกลุ่มหรือรวมตัวกันก็จะเกิดเป็นดอกเห็ด หวังว่าท่านผู้อ่านอาจจะเริ่มรู้จักเห็ดเพิ่มขึ้นมากันอีกคนละนิดละหน่อยไม่มากก็น้อย ในโอกาสหน้าจะมาเล่าให้ฟังกันต่อว่าทำไมเราจึงสามารถเก็บเห็ดในที่เดิมๆได้ตลอดทุกๆปี วันนี้ขอเพียงเท่านี้พอหอมปากหอมคอก่อนแล้วกันนะครับ

มนตรี บุญจรัส

ชมรมเกษตรปลอดสารพิษ www.thaigreenagro.com

 

[Dr. Ple]

เห็ด มีคุณค่า ทางโภชนาการมาก

ขอบคุณ มากคะ