การประชุมเชิงปฏิบัติการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนเขตภาคเหนือตอนล่าง ณ ห้องประชุมอาคารเฉลิมพระเกียรติ ๕๐ พรรษา โรงเรียนเฉลิมขวัญสตรี จังหวัดพิษณุโลก วันที่ ๒๑-๒๓ พฤษภาคม ๒๕๕๓ ตอนที่ ๓ : ประโยชน์แท้แก่มหาชน

สรรค์สร้างแนวคิด แนวทาง และวิธีการ เพื่อประโยชน์แท้แก่มหาชน

หัวข้อหลักในการประชุมฯ วันที่ ๓  เป็นเรื่อง ประโยชน์แท้แก่มหาชน   เป็นการฝึกปฏิบัติด้านการวิเคราะห์ศักยภาพ จินตนาการเห็นคุณของปัจจัยศึกษา  โดยมีขั้นตอนดังนี้

                  

 ๑ นำผลการเรียนรู้ด้านรูปลักษณ์ที่ได้จากการเรียนรู้ ธรรมชาติแห่งชีวิต และสรรพสิ่งล้วนพันเกี่ยว มาพิจารณาหาศักยภาพ จำนวน ๕ ศักยภาพ

๒ นำผลการเรียนรู้ด้านคุณสมบัติ ที่ได้จากการเรียนรู้  ธรรมชาติแห่งชีวิต และสรรพสิ่งล้วนพันเกี่ยว มาวิเคราะห์หาศักยภาพ 

๓ นำผลการเรียนรู้ด้านคุณสมบัติและ ศักยภาพ ที่ได้ศึกษาอันดับสุดท้ายมาสรรค์สร้างแนวคิด  แนวทาง และวิธีการ  โดยให้เลือกศักยภาพ ๑ ศักยภาพ จากข้อที่ ๑- ๓ และดำเนินการพิจารณาคุณ  สรรค์สร้างแนวคิด  แนวทาง และวิธีการ ฯลฯ

                  

ผลการศึกษาได้ตัวอย่างดังนี้

                   
โรงเรียนอุดมดรุณี   ศึกษา  ผักปรัง
จะมีเมือกประกอบไปทุกส่วนของพืชชนิดนี้  มีอุณหภูมิต่ำกว่าน้ำ จึงเย็น    พฤติกรรมของผักปรัง  หากไม่มีการพันเกี่ยวจะอ้วน  แต่หากไปเกี่ยวเลื้อย  สามารถยึดเหนี่ยวสิ่งต่างๆได้ดี   
ผลเมื่อแก่สีม่วง  สีม่วงก่อให้เกิดจิตใจสงบ  
ศักยภาพ    ทำให้เกิดความเย็น  ช่วยลดอุณหภูมิ
แนวคิด  ประดิษฐ์วัสดุ
แนวทาง  ผลิตเจลลดอุณหภูมิ
สรุปผลการเรียนรู้  มีประโยชน์แท้เหมือนสมุนไพร  รักษาโรคได้  ปลูกง่าย  หยิบใช้ง่าย     ส่งผลให้สุขภาพดี ไม่มีสารตกค้าง และเศรษฐกิจดี

                   
โรงเรียนอนุบาลอุตรดิตถ์  ศึกษา  ต้นชำมะเลียง 
มีการนำเสนอด้วยเสียงเพลง  แต่ปรากฏว่า  เสียงไมโครโฟนเกเร ไม่เป็นใจด้วย   ได้ยินผู้เข้าร่วมประชุมท่านหนึ่งกล่าวว่า
* เมีย หมา ไมค์ คอมพ์   ไว้ใจไม่ได้*     คนบรรญัติวลีนี้ขึ้นมา ต้องเป็นตัวผู้  เอ๊ย  สุภาพบุรุษแน่ๆ เลย  ความน่าจะเป็นต้อง *  ผัว หมา ไมค์ คอมพ์   ไว้ใจไม่ได้ *    ต่างหากเล่า

                    

รูปผลของชำมะเลียง  กลมรี คล้ายหัวใจ  มีสีสวยงาม  เนื้อสุกจะมีรสหวาน  กลิ่นหอม นำไปทำเป็นแยมรสอร่อย  หรือนำไปย้อมเส้นไหม  สีสันของผล  สามารถดึงดูด ล่อแมลงให้เข้ามาใกล้ด้านพฤติกรรม จะออกดอกเดือนธันวาคม  ออกผลช่วงเดือนมีนาคม
ศักยภาพ   ให้สีม่วง( ผลสุกของชำมะเรียงสามารถให้สีได้  โดยนำไปแช่น้ำ  จะได้สีม่วง)
คุณประโยชน์   สีสวยงาม  ดึงดูดความสวยงาม   
แนวคิด  นำไปย้อมเส้นด้าย
            ทำสีย้อมอาหาร
            ทำสีย้อมผม
แนวทาง เส้นด้ายไหม

            เส้นด้ายใยสังเคราะห์
            เส้นฝ้าย

วิธีการแนวทาง     ทำความสะอาด

                    

โรงเรียนสตรีนครสวรรค์ ศึกษา  บัวหลวง

ศักยภาพ    เกสรบัวมีกลิ่นหอมสดชื่น  ชื่นใจ  ดับกลิ่น
คุณของศักยภาพ  ผ่อนคลาย ดับกลิ่น  
                        ระงับประสาท
                        สุวคนบำบัด
แนวคิด              ดับกลิ่นปาก
                        ดับ กลิ่นตัว
                        ดับกลิ่นรองเท้า      
แนวทาง   น้ำชาชงดื่ม
              ทำสเปรย์
              ทำน้ำยา
              ทำน้ำยาบ้วนปาก
วิธีการ     ทำชาบัว
             ออกแบบโลโก้
             ซองกรองชา
             เกสรชา
             บรรจุใส่ซอง ๑ ช้อนชา /๑ ซอง
ประโยชน์  ดับกลิ่นปลาร้า  ได้  หากรับประทานปลาร้า  ดื่มชาไปก็จะดับกลิ่น ปรับสมดุลย์ความดันของโลหิต ผ่อนคลายความเครียด  ทำรายได้  ส่งเสริมสินค้าไทย  ก้าวไกลสู่สังคมโลก

                  

โรงเรียนกำแพงเพชรพิทยาคม  ศึกษาต้นสีเสียดแก่น 

สีเสียดแก่น เปลือกลำต้น สีน้ำตาลแดง สีที่สะกัดมาได้  จึงเป็นสีที่ปรับอารมณ์ 
ประโยชน์ ๑ ทำสี
             ๒ เครื่องเฟอร์นิเจอร์
             ๓ การทำเครื่องประดับ
แนวคิด   ทำสีย้อมฝ้าย
            ทำสีน้ำ
            ทำสีผง

วิธีการศึกษา
          ๑ การนำส่วนของลำต้น มาสกัดสี  ให้สีน้ำตาลแดง  ให้เป็นผง

          ๒ ศึกษาหาอัตราส่วน  จนได้สีสวยงาม
          ๓  จุนสี  ใส่น้ำปูนใส  น้ำขี้เถ้า  น้ำมะนาว  มาผสมกัน และได้หลายสีที่คงทนโดยใช้เกลือมาเป็นตัวเคลือบ  ส่วนน้ำขี้เถ้าจะได้สีที่คงทน
         ๔  นำไปย้อม 

                  

ช่วงปิดการประชุม นางเพ็ญศรี พืชพันธ์  ได้แนะนำการปฏิบัติงาน-เตรียมความพร้อมดังนี้
๑ ให้รีบวางแผนในการดำเนินงานทุกเรื่อง
๒ งานใน ๕ องค์ประกอบ  ควรจัดบอร์ด  เก็บตัวอย่างให้ดี   ควรศึกษาตัวอย่างการรายงานของโรงเรียนเฉลิมขวัญสตรีซึ่งทำได้สมบูรณ์ 
๓ ให้ศึกษาดูเกณฑ์การประเมินตามแบบฟอร์มที่ให้  

                   

โรงเรียนที่น่าจะมีความพร้อม  ซึ่งผ่านความถูกต้องทางด้านวิชาการเรียบร้อย  คือ โรงเรียนกำแพงเพชรพิทยาคม  และโรงเรียนอุดมดรุณี  แต่ขอให้ไปดำเนินการเรื่องการบริหาร-จัดการ  ให้ดี  ในส่วนของข้อ ๑.๑-๑.๖   ให้ทำหนังสือส่งแบบสรุปและต้องมีแผนการดำเนินงานที่มีแผนการจัดการเรียนรู้   ทั้ง ๘ กลุ่มสาระฯ มีการศึกษาธรรมชาติแห่งชีวิต  ปรับเอกสารให้สอดคล้องทั้งรูปลักษณ์   คุณสมบัติและ  การแบ่งงาน  สำหรับแบบ  ก ๗-๐๐๓   ให้ใส่ข้อมูลพันธุ์ไม้ไปด้วย  และต้องรายงานทางภูมิศาสตร์ด้วยว่า สอดคล้องกับดินและ อากาศ

                          

การศึกษาพืชที่สนใจ  อาจศึกษาองค์ประกอบทั้งหมด  หรือเฉพาะส่วนก็ได้ ไม่จำเป็นต้องมีรายละเอียดเท่ากับพืชที่ศึกษาหลัก  แต่เป็นการศึกษาระบบนิเวศวิทยา  ต้องให้นักเรียนสรุปว่าได้อะไรจากการศึกษาพืชชนิดนั้นๆ  ได้คุณธรรมอะไรบ้าง  เช่นความรับผิดชอบ  ความสามัคคีฯลฯ   

 *** การขอเสนอการรับการประเมิน มีอยู่ ๒ ช่วง ***

๑ สิ้นเดือนสิงหาคม
๒ ต้นเดือนกันยายน

คณะกรรมการจะมาประเมินต้นเดือนตุลาคม 

                   

นายสมพงษ์ พลสูงเนิน  กล่าวว่าเมื่อปีที่แล้วพยายามลุ้นโรงเรียนกำแพงเพชรพิทยาคมและโรงเรียนสตรีนครสวรรค์ ให้ผ่านการประเมิน  แต่เนื่องจากยังไม่พร้อมเท่าที่ควร หากพร้อมเมื่อไหร่ก็ยินดีจะไปประเมินฯ และขอให้กำลังใจกับทุกท่าน 
                 
                       

นางประสพศรี เตมียบุตร   ให้ความเห็นว่า เท่าที่เป็นที่ปรึกษามา ๑๐ ปี  เห็นว่า สมาชิกทุกท่านมีความพร้อมและมีความเข้าใจ  ในการประชุมครั้งนี้มีฝ่ายบริหารฯ /ฝ่ายวิชาการมาร่วมประชุมด้วย   หากฝ่ายบริหารให้ความร่วมมือ-ร่วมใจ  รับรองสำเร็จทุกราย  หวังว่าการทำงานในครั้งนี้จะสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี   ขอเป็นกำลังใจให้กับทุกโรงเรียน

                   

นางเพ็ญศรี  กล่าวเสริมว่า นางประสพศรี เตมียบุตร   เป็นผู้ประสานงานที่ดี   ในนามของผู้ประสานงานฯ ขอขอบคุณผู้ประสานงาน โรงเรียนเฉลิมขวัญสตรี  ที่ให้ความสะดวก ณ ที่นี้ และขอให้ก้าวให้ไกลไปสู่เกียรติบัตร ขั้นที่ ๒  ทั้ง ๔ โรงเรียน 
  

[นาย วัลลภ ตังคณานุรักษ์ (ครูหยุย)]

ผมมีความรู้เรื่องพืชน้อยมาก แต่รู้ถึงประโยชน์ของมันมาก ดีใจครับที่เห็นการอบรมแบบนี้ หากนำไปขยายจนเรื่องพืชอยู่ในความสนใของเด็กๆ ผมว่าเด็กไทยจะอ่อนโยนในจิตใจมากขึ้น

[K.Pually]

 คุณวัลลภ ตังคณานุรักษ์ (ครูหยุย) คะ
  
   *** สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระราชดำริบางประการเกี่ยวกับ การอนุรักษ์พันธุกรรมพืช "การสอนและอบรมให้เด็กมีจิตสำนึกในการอนุรักษ์พืชพรรณนั้น ควร ใช้วิธีการปลูกฝังให้เด็กเห็นความงดงาม ความน่าสนใจ และเกิดความปิติที่จะทำการ ศึกษาและอนุรักษ์พืชพรรณต่อไป การใช้วิธีการสอนการอบรมที่ให้เกิดความรู้สึกกลัวว่า หากไม่อนุรักษ์แล้วจะเกิดผลเสีย เกิดอันตรายแก่ตนเอง จะทำให้เด็กเกิดความเครียด ซึ่งจะเป็นผลเสียแก่ประเทศในระยะยาว"
  * พยายามปลูกจิตสำนึกของการอนุรักษ์พืชพรรณ ให้กับเด็กๆได้เห็นคุณค่าอย่างแท้จริงค่ะ
  * ขอบคุณ... คุณวัลลภ มากๆนะคะ  ชื่นชมผลงานที่ทำเพื่อเด็กและเยาวชน อย่างจริงใจ ... เสมอมาค่ะ              
                                                                  
 

                                                      

[krutoiting]

เดือนหน้าโรงเรียนมีโครงการให้ความรู้จิตอาสามีการเรียนรู้แบบนี้ด้วยค่ะ

โดยเอาเรื่องโกงกาง แสมดำ แสมขาว โพทะเล ฯลฯ มาศึกษา

เพื่อให้นักเรียนเห็นคุณค่าของมัน เมื่อเห็นก็จะเกิดความรัก และผูกพัน

และเกิดความรู้สึกว่าเราขาดเขาไม่ได้ ดีใจแทนเด็กๆค่ะ

ช่วยกันแบบนี้เด็กไทยเรารักษ์ธรรมชาติมากขึ้นแน่ๆค่ะ

ขอบคุณนะคะ

[krutoom]

สวัสดีค่ะตามพี่ครูต้อยมาเยี่ยมค่ะเห็นปุ๊บ ก็อยากมาเรียนรู้ว่าทางนี้มีความก้าวหน้าไปแนวทางใดค่ะ ดีใจค่ะที่ออกมาได้พืชหัวเรื่องไปแล้ว ทางภาคเหนือตอนบน ที่ รร. วัฒโนทัย พายัพ กำลังประชุมเริ่มต้น ยังไม่เสร็จสิ้น อยากมาร่วมเรียนรู้ในการทำกิจกรรมเพราะโรงเรียนเรานั้นได้เข้าร่วมเป็นรุ่นแรก แต่ก็ยังไม่ได้รับป้ายขั้นที่ สองเหมือนกันค่ะ ปีนี้ก็จะพยายามทำกิจกรรมลงในแผนฯทุกกลุ่มสาระฯนะคะ..เล่าสู่กันฟังอีกนะคะ

[K.Pually]

 พี่ครูต้อยคะ
  
  * ชอบกระบวนการฝึกฝนที่ช่วยสร้างจิตสำนึกให้เด็กๆ ได้ตระหนักถึงคุณค่าของพืชพรรณต่างๆ ที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงได้อย่างสร้างสรรค์  เป็นการส่งเสริมการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชและปรับความสมดุลย์ของสิ่งแวดล้อมได้กลมกลืนกับธรรมชาติอย่างเป็นระบบ....  มีความเหมาะสมกับสังคมปัจจุบันค่ะ
   * ยินดีด้วยนะคะ ที่มีการจัดกิจกรรมดีๆ กับโครงการให้ความรู้จิตอาสาฯ ที่โรงเรียนพี่ครูต้อย  จะติดตามไปอ่านนะคะ
   *  ขอบคุณ  พี่ครูต้อยค่ะ

                                                           

[K.Pually]

 คุณครู Rinda คะ
  
   * จำภาพนักวิชาการของ อดีตผู้อำนวยการโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ  นางประนอม เชื้อศักดาหงษ์   ในงานประชุมวิชาการและนิทรรศการฯ .... โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ ที่แสมสาร เมื่อปี ๒๕๕๐ได้อย่างแม่นยำ...  ระหว่างการเดินดูนิทรรศการของแต่ละสถาบันฯลฯ ใช้ปากกาจดสิ่งต่างๆลงในสมุดอย่างสนใจ ชื่นชมจริงๆค่ะ  
    * การประเมินเกียรติบัตร ขั้นที่ ๒ มีรายละเอียดปลีกย่อย-มากมาย  ที่เน้นถึงคุณภาพ- คุณธรรม-จริยธรรม และพลังความสามัคคี-ร่วมแรง-ร่วมใจ ของหมู่คณะฯ   โรงเรียนกำแพงเพชรพิทยาคมและโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ  ก้าวไปสู่ความสำเร็จพร้อมๆกันดีไหมคะ
   * ขอบคุณ คุณครู Rinda นะคะ!