5 ช (ใช้ โชว์ แชร์ เชื่อม ชุมชน) ข้อมูลชุมชน

ใช้ โชว์ แชร์ เชื่อม ข้อมูลชุมชน

วันนี้ได้เข้าร่วมการประชุมสรุปการทำงานโครงการพัฒนาศูนย์ข้อมูลชุมชนของขบวนองค์กรชุมชนภาคกลางตอนบนและตะวันตก ที่สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน มีผู้เข้าร่วมประมาณ 70 คนทั้งตัวแทนชุมชนและเจ้าหน้าที่ของสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน

โครงการนี้ สนับสนุนการพัฒนาศูนย์ข้อมูลของชุมชน โดยมีเป้าหมายพัฒนา 20 ศูนย์ตำบล 16 ศูนย์จังหวัด พัฒนาบุคลากรทางเทคโนโลยีสารสนเทศประมาณ 40 คนเริ่มดำเนินการมาได้ประมาณห้าเดือน

ในการประชุมวันนี้ แต่ละพื้นที่ได้นำเสนอการระบบข้อมูลของแต่ละศูนย์ และพร้อมกันแลกเปลี่ยนประสบการณ์ ความสำเร็จ ปัญหาอุปสรรค และแนวทางการทำงานกันต่อไปในอนาคต

จากการประชุมครั้งนี้ ได้ข้อสังเกตุเล็ก ๆ คือ การพัฒนาระบบข้อมูลของชุมชนนั้นจะต้องประกอบด้วย 5 ช เป็นอย่างน้อย

ช แรก คือ ใช้

ช ที่สอง คือ โชว์

ช ที่สาม คือ แชร์

ช ที่สี่ คือ เชื่อม

ช ที่ห้า คือ ชุมชน

ช ใช้ คือ การพัฒนาศูนย์ข้อมูลชุมชน จะต้องมีเป้าหมายเรื่องการนำไปใช้ มากกว่าการรวบรวมข้อมูล และจะต้องเห็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจากการนำข้อมูลไปใช้ ต้องเป็นข้อมูลที่กินได้ คุณพิพัฒน์ แก้วจิตคงทอง ผู้นำจากจังหวัดกาญจนบุรี ให้ข้อคิดน่าสนใจว่า “ ชุมชนจะต้องได้ใช้ประโยชน์ของข้อมูล ไม่ใช่เก็บไว้เป็นสมบัติส่วนตัว” (อย่างที่หลายหน่วยงานเป็น)

ช โชว์ คือ ศูนย์ข้อมูลจะต้องมีการนำเสนอข้อมูล ผลการทำงานต่างๆ ของชุมชน ให้คนอื่นได้รู้ ได้ทราบถึงการทำงานของชุมชน ผ่านเครื่องมือต่างๆ เช่น วิทยชุมชน สื่อชุมชน เวปไซต์ สื่อสิ่งพิมพ์ต่างๆ คุณบุญศรี มณีวงษ์ ผู้นำจากจังหวัดสุพรรณบุรี ได้ชี้ให้เห็นว่า "ข้อมูลที่ชุมชนเก็บแล้ว จะต้องมีการนำเสนอในรูปแบบต่างๆ เช่น การส่งไปกระจายข่าวที่วิทยุชุมชน หรือผ่านสื่อต่างๆ"

ช แชร์ คือ ต้องมีการแบ่งปันข้อมูลซึ่งกันและกัน ทั้งการแบ่งปันข้อมูลในระหว่างชุมชนด้วยกันเอง หรือการแบ่งปันข้อมูลกับหน่วยงาน ภาคีอื่นๆ ด้วย ไม่ทำหน้าที่เพียงเป็นผู้เก็บข้อมูลให้กับหน่วยงาน แต่ต้องเป็นผู้ร่วมเก็บ ร่วมใช้ ด้วย อาจารย์สายวสันต์ กำบัง จากจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ บอกว่า "ชุมชนจะต้องเอาข้อมูลมาแลกเปลี่ยนกัน ทั้งในเรื่องของข้อมูล และกระบวนการจัดทำข้อมูล ให้มีระบบ ทิศทาง ไปด้วยกัน"

ช เชื่อม คือ ควรมีการเชื่อมข้อมูลเข้าด้วยกัน เพื่อประมวลให้เห็นภาพรวมในระดับจังหวัด หรือระดับภาค และระดับชาติ เพื่อนำไปใช้ประกอบการทำงานในทุกระดับ ให้เห็นการกระจายตัว และการประสานกันอย่างมีพลัง อย่างที่คุณทิวาพร ศรีวรกุล ผู้นำจากจังหวัดกาญจนบุรี ให้ความเห็นว่า “การทำข้อมูลวันนี้ ต้องมองไปให้ไกล ต้องเชื่อมกับหน่วยงานต่างๆ ในระดับจังหวัดให้ได้ ก็จะเกิดประโยชน์กับชุมชน ในการทำงานร่วมกัน”

ช ชุมชน คือ ชุมชนจะต้องเป็นเจ้าของเอง ต้องเกิดจากกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน ไม่ใช่ของคนใดคนหนึ่ง กลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง หรือของหน่วยงานใด หน่วยงานหนึ่ง แต่เป็นภาคีทำงานร่วมกัน จากทุกเสียงในที่ประชุมได้ข้อสรุปเหมือนกันคือว่า "วันนี้ ชุมชนต้องเป็นเจ้าของข้อมูลเอง มากกว่าเก็บข้อมูลให้หน่วยงานอื่นๆ เพราะที่ผ่านมาชุมชนได้ส่งข้อมูลให้คนอื่น แล้วตัวเองก็ไม่มีอะไรเหลือ ดังนั้น ถึงเวลาแล้วที่ชุมชนจะต้องลุกขึ้นมาจัดการข้อมูลของตนเอง เพื่อนำไปใช้ในการแก้ไขปัญหา และพัฒนาชุมชนของตนเอง เพราะข้อมูล คื อำนาจ ถ้ายังจัดการข้อมูลไม่ได้ ชุมชนก็ยังไม่มีอำนาจที่แท้จริง"

ข้อสรุปนี้ อาจจะเชื่อมไปถึง "การจัดการความรู้ ชุมชนนักปฏิบัติ" ได้เหมือนกันนะ

เขียนใน GotoKnow โดย อภินันท์ ยอดมณี
ใน เรื่องเล่าบนเส้นทางชีวิต

คำสำคัญ (Tags): #การพัฒนาศูนย์ข้อมูลชุมชน

หมายเลขบันทึก: 322426เขียนเมื่อ 23 ธันวาคม 2009 17:16 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 22:06 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน