แนวคิดและหลักการจัดการศึกษาปฐมวัย
หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๔๖
จัดทำขึ้นโดยยึดแนวคิดและหลักการ
จัดการศึกษาปฐมวัย ดังนี้
กิจกรรมกลางแจ้ง
การเล่นฮูล่าฮูป เพื่อให้ร่างกายแข็งแรง
แนวคิดการจัดการศึกษาปฐมวัย
แนวคิดพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๔๖
มีดังนี้
๑.
แนวคิดเกี่ยวกับพัฒนาการเด็ก
พัฒนาการของมนุษย์เป็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในตัวมนุษย์
เริ่มตั้งแต่ปฏิสนธิต่อเนื่องไปจนตลอดชีวิต
ซึ่งครอบคลุมการเปลี่ยนแปลงใน
เชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ โดยที่พัฒนาการด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ
สังคม และสติปัญญา
จะมีความสัมพันธ์และพัฒนาอย่างต่อเนื่องเป็นลำดับขั้นตอนไปพร้อมกันทุกด้าน
ในช่วงชีวิตปฐมวัยเด็กแต่ละคนจะเติบโตและมีลักษณะพัฒนาการแตกต่างกันไปตามวัยและวุฒิภาวะ
เมื่อกล่าวถึงพัฒนาการเด็กปฐมวัยจะบ่งบอกถึงการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในตัวเด็กอย่างต่อเนื่องในแต่ละวัย
เริ่มตั้งแต่ปฏิสนธิจนถึงอายุต่ำกว่า ๖ ปี
พัฒนาการแต่ละด้านมีทฤษฎีเฉพาะอธิบายไว้และสามารถนำมาใช้ในการพัฒนาเด็ก
อาทิ
ทฤษฎีพัฒนาการด้านร่างกายที่อธิบายการเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็กว่ามีลักษณะต่อเนื่องเป็นลำดับขั้น
เด็กจะพัฒนาถึงขั้นใดจะต้องเกิดวุฒิภาวะของความสามารถขั้นนั้นก่อน
หรือทฤษฎีพัฒนาการด้านสติปัญญาที่อธิบายว่าเด็กเกิดมาพร้อมความสามารถในการเรียนรู้
ซึ่งจะพัฒนาขึ้นตามอายุ ประสบการณ์ ค่านิยมทางสังคม
และสิ่งแวดล้อม หรือทฤษฎีพัฒนาการทางบุคลิกภาพที่อธิบายว่า
เด็กจะพัฒนาได้ดีถ้าในแต่ละช่วงอายุเด็กได้รับการตอบสนองในสิ่งที่ตนพอใจ
ได้รับความรัก ความอบอุ่นอย่างเพียงพอจากผู้ใกล้ชิด
มีโอกาสช่วยตนเอง
ทำกิจกรรมที่เหมาะสมกับวัยและมีอิสระที่จะเรียนรู้ในสิ่งที่ตนอยากรู้รอบๆตนเอง
ดังนั้น
แนวคิดเกี่ยวกับพัฒนาการเด็ก
จึงเป็นเสมือนหนึ่งแนวทางให้พ่อแม่หรือผู้เลี้ยงดูเด็กได้เข้าใจธรรมชาติหรือความสามารถของเด็ก
สามารถอบรมเลี้ยงดูและจัดประสบการณ์ที่เหมาะสมกับวัยและความแตกต่างของแต่ละบุคคล
ในอันที่จะส่งเสริมให้เด็กพัฒนาได้ตามศักยภาพจนบรรลุผลตามเป้าหมายที่ต้องการได้ชัดเจนขึ้น
การจัดทำหลักสูตรจึงยึดแนวคิดในการให้ความสำคัญกับความสามารถตามวัยและความแตกต่างระหว่างบุคคลของเด็ก
โดยยึดเด็กเป็นศูนย์กลางของการจัดการศึกษา
๒.
แนวคิดเกี่ยวกับการเรียนรู้
การเรียนรู้ของมนุษย์มีผลสืบเนื่องมาจาก
ประสบการณ์ต่างๆที่ได้รับในชีวิตประจำวัน
การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเกิดขึ้นจากกระบวนการที่ผู้เรียนมีปฏิสัมพันธ์กับบุคคลและสิ่งแวดล้อมรอบตัว
โดยผู้เรียนจะต้องเป็น
ผู้กระทำให้เกิดขึ้นด้วยตนเอง
และการเรียนรู้จะเป็นไปได้ดีถ้าผู้เรียนได้ใช้ประสาทสัมผัสทั้งห้า
ได้เคลื่อนไหว มีโอกาสคิดริเริ่มตามความต้องการและความสนใจของตนเอง
รวมทั้งอยู่ในบรรยากาศที่เป็นอิสระ อบอุ่น และ ปลอดภัย ดังนั้น
การจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้
จึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยส่งเสริมโอกาสการเรียนรู้ของเด็กให้เป็นไปตามศักยภาพที่มีอยู่
นอกจากนี้การเรียนรู้ยังเป็นพื้นฐานของพัฒนาการในระดับที่สูงขึ้น
โดยที่คนเราเรียนรู้มาตั้งแต่เกิดตามธรรมชาติก่อนที่จะมาเข้าสถานพัฒนาเด็กปฐมวัย
การจัดทำหลักสูตรจึงยึดแนวคิดที่สนับสนุนให้เด็กได้เรียนรู้จากประสบการณ์จริงด้วยตัวเด็กเอง
ในสภาพแวดล้อมที่เป็นอิสระ
เอื้อต่อการเรียนรู้
และมีการจัดกิจกรรมให้เหมาะสมกับระดับพัฒนาการของเด็กแต่ละคน
๓.
แนวคิดเกี่ยวกับการเล่นของเด็ก
การเล่นถือเป็นกิจกรรมที่สำคัญในชีวิตของ
เด็กทุกคน เด็กจะรู้สึกมีความสุข สนุกสนาน เพลิดเพลิน ได้สังเกต
สำรวจสิ่งต่างๆรอบตัว
มีโอกาสทำการทดลอง สร้างสรรค์
คิดแก้ปัญหาและค้นพบความเป็นจริงของโลกภายนอกด้วย
ตนเอง การเล่นจะมีอิทธิพลและมีผลดีต่อการเจริญเติบโต
ช่วยพัฒนาร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา
ขณะเล่นเด็กมีโอกาสเคลื่อนไหวส่วนต่างๆของร่างกาย
ได้ใช้ประสาทสัมผัสและการรับรู้ ผ่อนคลายอารมณ์ตึงเครียด
แสดงออกถึงความเป็นตนเองและเรียนรู้ความรู้สึกของผู้อื่น
การเล่นจึงเป็นเสมือนสื่อกลางให้เด็กสร้างประสบการณ์การเรียนรู้สิ่งแวดล้อมรอบตัว
เรียนรู้ความเป็นอยู่ของผู้อื่น
สร้างความสัมพันธ์อยู่ร่วมกับผู้อื่นและกับธรรมชาติรอบตัว
ดังนั้นการจัดทำ
หลักสูตรจึงถือว่า“การเล่น”อย่างมีจุดมุ่งหมายเพื่อการเรียนรู้เป็นหัวใจสำคัญของการจัด
ประสบการณ์ให้กับเด็กอายุต่ำกว่า ๓ ปี
๔.
แนวคิดเกี่ยวกับวัฒนธรรมและสังคม
บริบททางสังคมและวัฒนธรรมที่เด็กอาศัยอยู่หรือแวดล้อมตัวเด็ก
ทำให้เด็กแต่ละคนเติบโตขึ้นมามีคุณลักษณะที่แตกต่างกันไป
หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยฉบับนี้ถือว่าพ่อแม่หรือผู้เลี้ยงดูเด็กจำเป็นต้องเข้าใจและยอมรับว่าวัฒนธรรมและสังคมที่แวดล้อมตัวเด็กมีอิทธิพลต่อการเรียนรู้
การพัฒนาศักยภาพ
และพัฒนาการของเด็ก
แต่ละคน
ผู้เลี้ยงดูเด็กจำเป็นต้องให้ความสำคัญและเรียนรู้วิธีการดำเนินชีวิต
ครอบครัว และชุมชนตามบริบททางสังคมและวัฒนธรรมของเด็กที่ตนรับผิดชอบ
เพื่อช่วยให้เด็กได้รับการพัฒนาอย่างเหมาะสม
เกิดการเรียนรู้และมีความภาคภูมิใจในสังคม-วัฒนธรรมที่เด็กอาศัยอยู่และสามารถ
ยอมรับผู้อื่นที่มาจากพื้นฐานเหมือนหรือต่างจากตนได้อย่างราบรื่น
มีความสุข
สวัสดีค่ะ
ได้ศึกษาข้อความเกี่ยวกับการจัดการศึกษาปฐมวัย เป็นเรี่องที่น่าสนใจ ควรนำไปปฏิบัติ ถ้าหาดิฉันมีลูกดิฉันจะนำแนวคิดจากการอ่านครั้งนี้ไปปฏิบัติ ค่ะ
ขอขอบคุณค่ะ
l
สวัสดีค่ะ
ได้ศึกษาข้อความเกี่ยวกับการจัดการศึกษาปฐมวัย เป็นเรี่องที่น่าสนใจ ควรนำไปปฏิบัติ ถ้าหาดิฉันมีลูกดิฉันจะนำแนวคิดจากการอ่านครั้งนี้ไปปฏิบัติ ค่ะ
ขอขอบคุณค่ะ
ขอเชิญเยี่ยมชมได้ที่
http:/gotoknow.org/choltira48
สวัสดีค่ะ
จากที่ได้อ่านแนวคิดและหลักการจัดการศึกษาปฐมวัย ดิฉันเป็นคนหนึ่งที่สอนเด็กในระดับปฐมวัย ดิฉันจะนำแนวคิดที่ได้จากการอ่านในครังนี้ไปใช้ในโรงเรียนเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด ค่ะ
ขอขอบคุณค่ะ
ขอร่วมแสดงความคิดเห็นเยี่ยมชมเว็บได้ที่
ได้ศึกษาข้อความเกี่ยวกับการจัดการศึกษาปฐมวัย เป็นเรี่องที่น่าสนใจ ควรนำไปปฏิบัติ ถ้าหาดิฉันมีลูกดิฉันจะนำแนวคิดจากการอ่านครั้งนี้ไปปฏิบัติ ค่ะ
ขอขอบคุณค่ะ
ขอเชิญเยี่ยมชมได้ที่
ผมได้เปิดอ่านเวปไซต์ดูหลายเที่ยวแล้วรู้สึกยิ่งอ่านยิ่งมีคุณค่า ผมอยากถามว่าหากเราให้เด็กนักเรียนนอนตอนบ่ายก่อนเข้าเรียนหลังจากรับประทานอาหารและเล่นแล้วซัก 10 นาทีจะดีหรือไม่ครับก่อนที่จะเรียนตามปกติอยากโทรถามแต่ไม่เบอร์
ขอบคุณมากครับ
เป็นกิจกรรมที่น่าสนใจมาก ช่วงนี้เด็กดอยกำลังหนาวพอดี