Best Practice : โครงการตลาดนัดวันอาทิตย์

โครงการตลาดนัดวันอาทิตย์เป็นการปฏิบัติที่เป็นเลิศในการจัดการความรู้โรงเรียนบ้านเมืองแปง  โดย มี อ.สมบัติ ทองออน เป็นเจ้าของโครงการ ที่ได้สั่งสมประสบการณ์ด้านการคหกรรม ที่เคยหารายได้ตั้งแต่ยังเป็นเด็ก มาสอนนักเรียนจนสามารถไปทัศนศึกษาได้หลายรุ่นแล้ว

เรื่องเล่าปฏิบัติการที่เป็นเลิศ ของ อ.สมบัติ ทองออน มานำเสนอคะ

.....................................

ชื่อเรื่องเล่าเร้าพลัง     จัดการความรู้  -   ตลาดนัดวันอาทิตย์แห่งการเรียนรู้

ผู้เล่า  :  นายสมบัติ   ทองออน         

  โรงเรียนบ้านเมืองแปง   สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาแม่ฮ่องสอน เขต 1

ผมได้รับหน้าที่เป็นครูวิชาการระดับช่วงชั้นที่ 3  เป็นครูสอนภาษาไทยม.1 – 3  และเป็นครูสอนสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี(สาระเพิ่มเติม) ช่วงชั้นที่ 3อีกด้วย   การเป็นครูวิชาการของผมทำให้ผู้บริหารโรงเรียนต้องเรียกตัวเข้าพบเพื่อหาทางแก้ปัญหานักเรียนช่วงชั้นที่ 3 ไม่ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์เพราะตามหลักสูตรสถานศึกษาช่วงชั้นที่ 3 โรงเรียนบ้านเมืองแปงทำให้มีชั่วโมงว่าง 1 ชั่วโมงซึ่งผมจะเรียกว่าชั่วโมงอิสระให้นักเรียนทำอะไรก็ได้ตามใจปรารถนาแต่ต้องอยู่ภายใต้กฎ ระเบียบของโรงเรียน  แต่นักเรียนมักเอาชั่วโมงนี้มาเล่นกีฬาบ้าง  อ่านหนังสือบ้าง นอนหลับบ้าง นั่งฟังเพลงบ้าง ฯลฯ  ซึ่งไม่เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันและผู้บริหารสังเกตดูแล้วว่าไม่เกิดประโยชน์แน่ๆ จึงให้ผมแก้ปัญหาข้อนี้ให้ได้  และนำมาเรียนท่านผู้บริหารว่าผมจะทำอะไร  อย่างไร  ผมจึงนำโจทย์ที่ได้รับมาคิดว่าใน 1 ชั่วโมงผมจะทำอะไรดีเพื่อให้นักเรียนได้รับประโยชน์มากที่สุด 

คำตอบของผมเกิดจากการนำ 3 เรื่องของตนเองมาบูรณาการ  คือหน้าที่ในฐานะครูวิชาการ ประสบการณ์ที่อยู่ในตัวเอง  และภาระหน้าที่ที่รับผิดชอบด้านการสอนสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี  ผมเลยต้องจัดการเปลี่ยนแปลงตารางเรียนโดยนำชั่วโมงอิสระมาอยู่ติดกับสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี  แล้วจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ  โดยการสอบถามผู้เรียนในแต่ละชั้นเรียนว่าในเรื่องเกี่ยวกับอาหารการกิแล้ว  อยากเรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องอะไร   โดยให้เน้นการลงมือปฏิบัติ และเรียนรู้อย่างสนุกและมีความสุข จึงได้รับคำตอบคือ ม.1 อยากเรียนรู้เรื่องการทำน้ำผลไม้ น้ำสมุนไพร และน้ำดื่มหรือน้ำหวานทั่วๆไป   ม.2 อยากเรียนรู้เรื่องการทำขนมไทย  ม.3 อยากเรียนรู้เรื่องการประกอบอาหารทั้งจานเดียว อาหารในท้องถิ่น

เมื่อได้คำตอบจากนักเรียนแล้ว  ผมก็จัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้ตามที่นักเรียนต้องการ  ผ่านไปประมาณ 3 เดือนผมก็ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กันกับคณะครูภายในโรงเรียนถึงเรื่องหรือวิธีการแก้ปัญหาการใช้เวลาว่างในชั่วโมงอิสระประสบผลสำเร็จ  ครูจรัญก็แลกเปลี่ยนเรียนรู้กันกับผมว่า  ถ้าจะให้ดี  ผมควรจัดกิจกรรมให้เด็กนำความรู้ที่ได้จากการเรียนรู้มาใช้ให้เกิดประโยชน์และสามารถนำมาเป็นรายได้ระหว่างเรียนด้วย  อาจจะเป็นการส่งเสริมให้เด็กนักเรียนทำน้ำดื่ม  ขนม อาหารจานเดียว ฯลฯ ส่งให้สหกรณ์โรงเรียนจำหน่าย หรือไม่อย่างนั้นก็เปิดตลาดให้ชุมชนมาอุดหนุน  อาจจะเป็นสัปดาห์ละ1วันหรือวันใดก็ได้

ผมเกิดการ ”ปิ๊ง” จากความคิดดังกล่าวจากครูจรัญ หรือถ้าจะเรียกเป็นศัพท์วิชาการ  ก็คือ  เพื่อนช่วยเพื่อน นำความคิดนี้ไปพูดคุยกับนักเรียนแต่ละชั้น  นักเรียนทุกคนเห็นด้วยและลงความเห็นกันว่าเราควรเปิดตลาดนัดกันดีกว่า และเลือกเอาวันอาทิตย์เป็นวันเปิดตลาด  เพราะเป็นวันหยุดไม่รบกวนเวลาเรียน  และมีเวลาเตรียมตัว เตรียมสินค้ากันล่วงหน้าในวันเสาร์ ส่วนสินค้าที่จะนำมาจำหน่ายในตลาดก็คือสิ่งที่ได้จากการเรียนรู้ในชั่วโมงเรียน  และเรียกกิจกรรมนี้ว่า “ ตลาดนัดวันอาทิตย์แห่งการเรียนรู้ ” และก็เป็นหนึ่งในสิบกิจกรรมการจัดการความรู้ในองค์กร  เพราะฉะนั้นทุกวันอาทิตย์เด็กนักเรียนช่วงชั้นที่ 3 โรงเรียนบ้านเมืองแปงก็จะมีสินค้ามานำเสนอให้ชุมชนตลอด สินค้าก็มีการหมุนเวียนเปลี่ยนไปตามความรู้ที่ได้รับในชั่วโมงเรียน 

สิ่งที่งอกขึ้นมา  ทำให้มีความแตกต่างจากตอนที่เรายังไม่มีความรู้เรื่องการจัดการความรู้คือ  หลังจากการจำหน่ายสินค้าในแต่ละวันแล้วเด็กๆก็จะมาพบกันเพื่อประเมินตนเองถึงกิจกรรมที่ตนเองปฏิบัติในวันดังกล่าว  เมื่อสิ้นปีการศึกษาผมกับเด็กๆก็จะมาประเมินกิจกรรมตลาดนัดฯร่วมกันซึ่งเป็นการทบทวนหลังปฏิบัติการ มีการเรียนรู้จากสิ่งที่ถูกที่ผิด  เพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินงานในคราวต่อไป ในลักษณะการถอดบทเรียน นอกจากนั้นยังมีการนำเสนอเรื่องเล่าของตลาดนัดวันอาทิตย์แห่งการเรียนรู้ผ่านบล็อกของโรงเรียน  เพื่อเป็นการสร้างชุมชนผู้ปฏิบัติและการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ 

 ที่สำคัญมากคือหลังจากการจัดกิจกรรมตลาดนัดวันอาทิตย์แห่งการเรียนรู้ ผมได้นักเรียนทีมีคุณภาพในหลายด้าน อันได้แก่  นักเรียนมีความรับผิดชอบต่อหน้าที่   รู้จักการทำงานและรักการทำงาน  รู้จักการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์  นำความรู้ที่ได้จากการเรียนมาใช้ให้เกิดประโยชน์ไม่ใช่เรียนเพื่อรู้หรือเพื่อสอบ  สามารถหารายได้ระหว่างเรียน 

 โรงเรียนบ้านเมืองแปงภูมิใจมากที่ตลาดนัดวันอาทิตย์แห่งการเรียนรู้ประสบผลสำเร็จไปในระดับหนึ่ง  เพราะเป็นกิจกรรมที่ไม่เหมือนใครและไม่มีใครเหมือนเพราะกิจกรรมนี้จัดทุกวันอาทิตย์ตลอดปีการศึกษา  และมีการประเมินผลการดำเนินงานมาโดยตลอดความจริงเราเพียงแค่คาดหมายว่าจะจัดการความรู้ของครู  แต่ปรากฏว่านักเรียนได้จัดการความรู้ได้ก้าวหน้าไปพร้อมๆกับครู

ท่านที่อยากรู้ว่านักเรียนของจัดการความรู้เรื่องการทำขนม  อาหาร เครื่องดื่มสมุนไพร  อร่อยเพียงใด ก็ลองตามชิมที่โรงเรียนบ้านเมืองแปง  อำเภอปายได้ทุกวันอาทิตย์ คะ

บันทึกที่เกี่ยวข้อง

 นักเรียนเป็นครู : ครูเป็นนักเรียน

ทำขนมกับนักเรียน ตลาดนัดวันอาทิตย์ : กิจกรรมดีดีที่ปาย

ไข่นกกระทา ตลาดนัดวันอาทิตย์นักเรียน ร.ร.บ้านเมืองแปง

[p'yorm]

สวัสดีค่ะ

• ขอบคุณข้อคิดดี ๆ ประสบการณ์ดี ๆ ที่เด็กได้รับ
• การบูรณาการกระบวนการหลาย ๆ สิ่งให้เด็กได้เรียนรู้การจัดการ น่าประทับใจมากค่ะ

 

[Light]

กิจกรรมน่าสนใจ สนุก และได้ประโยชน์มากๆ เลยค่ะ ครูแอน

ขอบคุณแทนเด็กๆ นะคะ

[เกษตร(อยู่)จังหวัด]

• ป้าด...เด็ก ๆ ลงมือเรียนรู้จากการปฏิบัติจริงแบบนี้ก็สุดยอดสิครับ
• ปัญหาความรู้ท่วมหัวเอาตัวไม่รอดจะหมดไป
• รู้จักหารายได้รู้จักคุณค่าของการทำงานหนัก พรวิเศษข้อที่ 1 เชียวนะครับนี่

[ครูแอน]

อ่านเพิ่มเติมบันทึกของ อ.สมบัติ เกี่ยวกับโครงการตลาดนัดวันอาทิตย์ เพื่อการเรียนรู้คะ

[ครูแอน]

พี่phayorm แซ่เฮ
 คุณ ครูต่างถิ่น

 ท่านปรีดาเกษตร(อยู่)จังหวัด

• ตอนนี้เด็กๆ เรียนรู้ ปรับปรุง หลังการประเมินแต่ละสัปดาห์ ร่วมวางแผนทุกเย็นวันศุกร์ และ เตรียมอุปกรณ์ อาหาร วัสดุ ที่จะขายในวันเสาร์คะ
• วันอาทิตย์ เช้า ตั้งแต่ตี 5 (บางกลุ่มมา ตี 4 ) มาประกอบอาหาร ขนม และน้ำดื่ม จนถึง 4 โมงเย็นคะ
• วันเสาร์อาทิตย์เด็ก ๆ มาโรงเรียน พวกเขาภูมิใจที่ได้สามารถหารายได้ให้กับห้องเรียนได้คะ
• ผลที่ยั่งยืนคือ สามารถนำความรู้ ทักษะที่ได้เรียนรู้ ได้ลงมือปฏิบัติจริง ไปประกอบอาชีพได้คะ
• ขอบคุณที่มาเยี่ยมชาวเมืองแปงคะ

[ไผ่ไม่มีกอ]

สวัสดีค่ะครูแอน

กอเห็นแบบนี้แล้วภูมิใจจังค่ะ

[ไผ่ไม่มีกอ]

ครูแอนสู้ ๆ

[ครูแอน]

คุณกอ สุดสายป่าน ครูแอนไม่ค่อยได้เข้า G2K เท่าไร ช่วงนี้ ครูแอนจำไม่ได้เลย  เด็กๆภูมิใจมากเลยคะ กำไรบาทเดียวก็ถือว่านี่เป็นน้ำพักน้ำแรง ขอบคุณมากคะ คุณกอสู้สู้เช่นกันคะ

[ร.ร.บ้านเมืองแปง]

ต้อนรับผู้มาศึกษาดูงานกันไม่ได้ขาดเลย สู้กันไหมพวกเรา เหอๆ

[ครูโย่ง]

• กิจกรรมแบบนี้ดีจังครับ
• ให้เด็ก ๆ ได้เรียนรู้ ปฏิบัติจริง ๆ
• เพื่อเป็นพื้นฐานในการทำงานต่อไปครับ
• เป็นกำลังใจให้คณะครูและเด็ก ๆ ครับผม

[tadsanee]

ครูแอนคะ

เย็นวันนี้ ดร.กุญชรีและคณะจะมาถึงเมืองแปงค่ะ เพื่อว่าพรุ่งนี้จะได้มาชมตลาดนัดวันอาทิตย์ พร้อมทั้งคุยกับหลายๆคน

เสียดายที่มาด้วยไม่ได้ค่ะ ทำงานจนแบตหมดค่ะ เลยต้องเพลาๆการเดินทาง

หวังว่าทุกท่านสบายดีนะค

ทัศนีย์

[ครูแอน]

 ร.ร.บ้านเมืองแปง สู้จ้า...เหนื่อยนักก็พักก่อน error มากไปไม่ดีนะคะ

 พี่ครูโย่ง หัวหน้า~ natadeeขอบคุณมากคะสำหรับกำลังใจให้คุณครูและเด็กๆ

 ท่าน ดร.tadsanee โอ...แบตหมด พักผ่อนเยอะๆนะคะ ทุกคนที่นี่สบายดีคะ พรุ่งนี้เด็กๆคงดีใจที่คณะวิจัย มาเยี่ยมตลาดนัดวันอาทิตย์ของเด็กๆคะ...ขอบคุณมากคะที่แวะมาเยี่ยมเยือน

 

[ลุงเอก]

ยาวจังอ่านไม่ไหวครับ

[ครูตุ๊กแก…ตัวดำๆ…]

น้องแอนจ๋า..

     สบายดีไหม..

     แวะมาชมกิจกรรมดีๆค่ะ เด็กๆท่าทางจะสนุกนะคะ ขนมหน้าตาน่าอร่อยทั้งนั้นเลย..

     คิดถึงนะคะ ..

    

[ครูแอน]

 

ลุงเอก คะ  ...เป็นเรื่องเล่าที่ค่อนข้างยาวไปหน่อยคะ  สบายดีนะคะ..บรรยากาศเมืองปายเริ่มสวยด้วยสวนถั่วเหลืองแล้วคะ

 

 ครูตุ๊กแก…ตัวดำๆ…พี่สาว..เด็กๆสนุกสนาน(เหนื่อยด้วย อิอิ) เพราะได้เรียนรู้ แบบที่เด็กพูดเองว่า  "ถึงหนูไม่ได้เรียนต่อ หนูก็ไม่อดตายคะ"  ขอบคุณสำหรับกำลังใจคะ 

[จอมใจ]

ผลที่เกิดขึ้นสู่เด็กจริงๆ น่าชื่นชมครับ

[ครูแอน]

 พี่จอมใจ ขอบคุณมากจ้า...ที่แวะมาเยี่ยมเสมอ (:

 

[บุญสม สวนศรีสุสวรรณ์]

ติดตามครูแอนโรงเรียบ้านเมืองแปงมานานตอนนี้เป็นอย่าลใรกันบ้างเน้อคิดถึงทุกๆท่านครับ