หายใจให้เป็นสุข : พระโอวาทธรรมบรรยายในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
ได้รับหนังสือ "หายใจให้เป็นสุข" ซึ่งเป็นการรวบรวมพระโอวาทธรรมบรรยายกัมมัฏฐานในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ที่เป็นประจำทุกวันพระและหลังวันพระ ณ ตึก ส.ว. ธรรมนิเวศ วัดบวรนิเวศวิหาร เป็นเวลายาวนานกว่า 30 ปี ซึ่งหนังสือนี้ได้รวบรวมไว้ในวโรกาสทรงเจริญพระชนมายุครบ 95 พรรษา ในวันคล้ายวันประสูติ 3 ตุลาคม 2551 จัดพิมพ์โดยบริษัท ซไท-กราฟ จำกัด โดยแจกเป็นธรรมทาน
ในโอกาสที่ผมได้อ่านหนังสือเล่มนี้ พยายามความเข้าใจ และซึมซับธรรมะในส่วนต่าง ๆ ซึ่งอาจจะได้เพียงเล็กน้อยแค่องคุลีเท่านั้น แต่ก็ขอนำข้อความที่ชอบมาเล่าสู่กันฟัง หากท่านใดมีความรู้และต้องการให้เพื่อเป็นวิทยาทานของความกรุณาช่วยเสริม ชี้แนะ ด้วยครับ
ลมหายใจเข้าออกของทุก ๆ คนนี้ เป็นแหล่งบังเกิดขึ้นแห่งสมาธิและปัญญา ซึ่งพระพุทธเจ้าเองตามที่ปรากฎในพระสูตรก็ได้ทรงจับปฏิบัติกำหนด ซึ่งผู้ปฎิบัติควรจะถือเอาหลักที่ทรงสั่งสอนไว้ด้วยพระองค์เองในการทำอานาปานัสสติเป็นหลักสำคัญ พิจารณาให้เข้าใจในแนวปฏิบัติที่ตรัสสอนไว้ ส่วนแนวปฏิบัติของพระอาจารย์ทั้งหลาย เลือกปฏิบัติมาประกอบเข้าตามที่เหมาะสมแก่อัธยาศัยของตน โดยการตั้งสติไว้จำเพาะหน้า คือไม่ส่งสติไปข้างไหนเป็นสิ่งที่ต้องทำ การรวมใจเข้ามาจากลมหายใจเข้าลมหายใจออก ก็จะปรากฏแก่ความรู้ เพราะว่าจิตนี้เป็นธาตุรู้ จิตอยู่ที่ไหนก็รู้ที่นั้น เมื่อจิตเกาะอยู่กับอารมณ์ภายนอก เข้ามาตั้งอยู่ในลมหายใจเข้า ลมหายใจออก ก็ย่อมรู้ลมหายใจเข้าลมหายใจออกได้
จิตเป็นธรรมชาติประภัสสร คือผุดผ่อง แต่จะเศร้าหมองไปเพราะอุปกิเลสคือเครื่องเศร้าหมองที่จรเข้ามา จิตเป็นธรรมชาติที่น้อมได้ ถ้าน้อมไปทางความชั่ว ก็จะคุ้นเคยกับความชั่ว ถ้าน้อมไปทางความดี ก็จะคุ้นเคยกับความดี ธรรมชาติของจิตอีกอย่างหนึ่งก็คือเป็นธาตุรู้ รับอารมณ์ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ประกอบขึ้นเป็นอารมณ์ หากความรับรู้ของจิตยังเป็นแค่มายา ก็จะบังเกิดความยินดี ยินร้ายในอารมณ์ จึงปรากฎเป็นราคะ , โลภะ , โทสะ และโมหะ ได้
พระพุทธเจ้าทรงตรัสให้รูจักว่าอย่างไรเป็นอกุศลกรรม อย่างไรเป็นกุศลกรรม การที่จะได้ปัญญาพิจารณาให้เห็นสัจจะ ให้จิตใจตนเองรับรองด้วยนั้น ไม่ใช่เพียงแต่เชื่อในพระวาจาตรัสเท่านั้น จิตใจของตนเองต้องมีการชำระในบริสุทธิ์ผ่องใสด้วย
- เริ่มต้นจากการประพฤติในศิล
- ต่อด้วยการปฏิบัติในสมาธิ เช่น อานาปานัสสติ (สติกำหนดลมหายใจเข้าออก) ซึ่งจิตจะรวมเป็นเอกัคคตา (ความมีอารมณ์เป็นอันเดียวกันของจิต) เป็นสมาธิได้ตั้งแต่ขั้นบริกรรม (ปฎิบัติกำหนด) ขั้นอุปจาร (ใกล้ที่จะสงบแน่วแน่) และขั้นอัปปนา (แน่วแน่)
- จากนั้นเป็นการบำเพ็ญภาวนา ให้เห็นสุจจะว่าความจริงล้วนเป็นอนิจจังไม่เที่ยงต้องเกิดต้องดับ
การบรรลุผล ไม่ใช้บรรลุได้ด้วยความคิดว่าจะบรรลุหรืออยากบรรลุ แต่อยู่ด้วยการปฏิบัติ ซึ่งธรรมะก็จะสนับสนุนส่งผู้ปฏิบัติขึ้นไปตามลำดับเอง
ขออนุญาติเล่าไว้ในบทนำ และบทที่ 1 ก่อน เพราะต้องอ่านทำความเข้าใจให้ดีก่อนจะยกคำมาเล่า ขอขอบคุณทุกท่านที่เข้ามาเยี่ยม และเข้ามาเสนอข้อคิดเห็น ขออนุโมทนา และสิ่งใดที่เล่าผิดพลาดต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย
สาธุ
ความเห็น (5)
- กับการหาคำตอบยาก ๆ ในใจ ทุกครั้งที่ได้ใช้สติจับอยู่ที่ลมหายใจ ไม่นาน ความรู้ตัวก็จะบังเกิด คือคำตอบจะชัดเจนว่าทางออก คืออะไร
- จนระยะหลังเวลาไม่รู้ว่าจะไปซ้ายดี หรือขวาดี ก็จะมีคำตอบออกมาเลยว่า เดี๋ยวคำตอบจะมาเอง ไม่ค่อยเติมกิเลสใส่ให้ตน
- ล่าสุดคำตอบจากการนั่งหลับตาพิจารณาลมหายใจ คือ สัมมาทิฏฐิ ทุกอย่างต้องเริ่มที่คิดถูกเสมอ
- ขอบคุณบุญจากการอ่านที่นำมาฝากค่ะ สาธุ
- จิตเป็นธรรมชาติประภัสสร คือผุดผ่อง แต่จะเศร้าหมองไปเพราะอุปกิเลสคือเครื่องเศร้าหมองที่จรเข้ามา
- จิตเป็นธรรมชาติที่น้อมได้ ถ้าน้อมไปทางความชั่ว ก็จะคุ้นเคยกับความชั่ว
- ถ้าน้อมไปทางความดี ก็จะคุ้นเคยกับความดี
- สาธุค่ะ
- สาธุค่ะ
- ได้จิตใจที่ผ่องแผ้ว ก่อนจะไปเข้าประชุม บูรณาการแผนงาน และงบฯ ส่งเสริมสุขภาพ และป้องกันโรคที่มีความสำคัญระดับชาติ (National Priority) ของกระทรวงฯ จ้ะ
- ก้อ ส่งเสริมป้องกันโรคในช่องปาก ของผู้สูงอายุ ปี 2552 ยังไง ... ยังไม่รู้เลยว่าจะได้งบเท่าไร
- ธรรมสวัสดีครัย คุณ เพ็ญศรี(นก) และ microcosm
- สาธุ เช่นกันครับพี่หมอนน คนขยัน เก่ง ดี และสวย
- ของให้โชคดีครับผม
- ตราบใดที่มีลมหายใจก็คือโชคดีแล้วค่ะ
- แต่วันใดที่หมดลมหายใจวันนั้นจะมีคนมากล่าวสรรเสริญความดีของเราก่อนส่งเราไปภพใหม่
- เอาไงดีนะ
- วันก่อนน้าจรัลเล่าว่า"งานผมนะ ผมจะเตรียมซีดีกล่าวขอบคุณแขกที่มางาน แล้วก็เล่าประวัติ ความดี ความชั่วของตัวเองไว้เลย แล้วจะแต่งตัวให้หล่อเลยนะ.."
- สาธุ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา