เป็นพยาบาล..ก็หนีไม่พ้นการเจาะเลือด..แทงน้ำเกลือคะ..เป็นทักษะติดตัวไว้หากิน..ผู้ใหญ่..คนชรา..เด็กเล็ก..เด็กโต..ทารก..ทักษะการแทงไม่เหมือนกันคะ..ในมุมมองของดิฉันการเจาะเลือด/แทงน้ำเกลือเก่งเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของพยาบาล...ไม่มีคนไข้รายใดที่อยากให้เราแทงแล้วแทงอีก...แต่บางทีก็แทงยากจริงๆคะ (หมดหนทางทำมาหากินเลยหละ)..พวกเราเรียกว่า “Case ปราบเซียน”..อย่างในผู้ป่วยเรื้อรัง รูปร่างผอมแห้ง โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคมะเร็ง..เช่น..ผู้ป่วยชายไทยอายุ 50 ปีต้นๆ ชื่อวิชัย(นามสมมติ) เป็นโรคมะเร็งระยะสุดท้าย ภรรยาชื่อป้าอุ๊ ชาวอำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย..นอนรักษาในโรงพยาบาลเป็นเวลานานมากกว่า 2 เดือนแล้ว..ป้าอุ๊จึงสนิทสนมกับเจ้าหน้าที่ในหอผู้ป่วยทุกคน รู้ว่าคนไหนดูแลดี.ไม่ดี..คนไหนเก่ง.ไม่เก่ง..วันหนึ่ง..แพทย์สั่งให้เจาะเลือดลุงวิชัยเพื่อส่งตรวจ..มีพยาบาล 2-3 คน เข้าไปเจาะเลือด..นานๆๆ..เป็นชั่วโมงๆๆๆ...ก็ยังเจาะไม่ได้..ป้าอุ๊ก็ใจเสียเริ่มหงุดหงิด..สุดท้ายจึงมีคนมาเรียกให้ดิฉันไปช่วยเจาะ..เปิดประตูห้องเข้าไปก็ทักทายลุงวิชัยกับป้าอุ๊ก่อนคะ..ในใจก็คิดว่าเผื่อเจาะไม่ได้..จะได้ออกจากห้องอย่างปลอดภัย..ส่วนป้าอุ๊..สีหน้ายิ้มอย่างมีความหวัง..(ยิ่งกดดัน..พยาบาล)
การเจาะเลือดผู้ป่วยลักษณะอย่างนี้(case ปราบเซียน)...การหาตำแหน่งเส้นเลือดจะไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาคะ..อาจต้องคาดเดาตาม Anatomy ของเส้นเลือดคน..ซึ่งส่วนใหญ่ตำแหน่งจะใกล้เคียงกัน(เช่น เวลาจับชีพจรโดยทั่วไปเรามักจะจับที่ข้อมือ..คอ..อย่างงั้นแหละคะ..)ผิดกันตรงขนาด.ใหญ่/เล็ก..ความสั้น/ยาว..ความตรงของเส้นเลือด..ถ้าไม่แน่ใจ..เทียบดูกับ Anatomy เส้นเลือดของตัวเอง (พยาบาล)...มองแขนคนไข้ทีมองแขนตัวเองที..ตัดสินใจเลือก..เมื่อรัดสายยางแล้ว ใช้มือคลำหาเส้นเลือด..สมองจินตนาการ..ประเมินความแข็ง/ความยืดหยุ่นของเส้นเลือด...ถ้าเส้นแข็งอาจได้เลือดน้อยไม่พอกับที่ต้องการ..หาเส้นใหม่คะ.. คะเนทิศทางที่คิดว่าจะเล็งเข็มเข้าตรงเส้นเลือดพอดี..ถ้ามั่นใจแทงเลยคะ..เวลาแทง สมาธิ ต้องอยู่ที่น้ำหนักปลายเข็มต้องไม่ให้เกินเส้นเลือด..เดี๋ยวทะลุ..เหมือนแทงสนุ๊กฯคะ..ถ้าจะแทงลูกสีแดงใจต้องอยู่ที่ลูกแดง..แรงไป..เดี๋ยวไปโดนสีอื่นลง..ประมาณนี้คะ(ไม่เคยเล่นหรอกค่ะ..ชอบดู..เลยถามคนอื่นเขามา) ..เมื่อแทงได้เลือดพุ่งเข้ามาในเข็ม..หยุด..แล้วรีบดูดเลือดให้พอ..ก่อนที่ปลายเข็มอาจจะเคลื่อนผิดตำแหน่ง..ได้เลือดครบแล้ว..ที่เหลือก็ทำตามขั้นตอน..ครั้งเดียวได้..ป้าอุ๊แกจึงพูดอุทานออกมาว่า “โอ๊ย..เก่งอีหลี...ตาบ่เห็น..เจาะส่งเดช..กะได้.” ..(มองไม่เห็นเส้นเลือดก็เจาะได้..แกจึงเข้าใจว่าเจาะส่งเดช..)..คิดเอาว่าเป็นคำชม...ที่จริงใจที่สุดที่ดิฉันเคยได้ยินมาคะ..บันทึกหน้าจะบอกวิธีแทง..คนแก่คะ
สวัสดีค่ะ คุณลดา
ขอบคุณคะ ป้าแดง..ดิฉันทราบว่าแต่ละโรงพยาบาลต่างก็มีเซียน(แทงนำเกลือ)ที่เก่งๆทั้งนั้นคะ..เรื่องนี้เล่าให้น้องๆเขาฟังกัน..และถือโอกาสล่อเซียนออกจากถ้ำด้วยคะ
เป็นวิธีที่ใช้เหมือนกันค่ะ
และบางครั้งจะใช้วิธี เช็ด alc. ให้ชุ่มซักนิด แล้วส่องกับไฟ ให้เห็นเป็นเงาๆ แล้วจำตำแหน่งไว้ เพราะถ้าแห้งแล้วจะมืดตึ๊บ
เพราะฉะนั้นบางครั้งต้องใช้สำลีหลายก้อนเหมือนกัน
แล้วค่อยๆ สอยอย่างใจเย็น
เรื่องยากนะคะ ยากๆ แต่ทำได้ น่าภูมิใจ
ขอบคุณคะพี่กระติก..พี่กระติกก็เซียนของแผนกศัลย์..ดารู้คะ.เนี่ยถ้าพี่กระติกไม่บอกวิธีใช้ไฟส่อง.ดาไม่ทราบนะเนี่ยะ.หลงกลดาแล้วคะ..ช่วงหลังๆผู้ป่วยเรื้อรังมากขึ้น.case ที่แทงยากๆก็มีมากขึ้น..บางทีก็มืดตื๊บ.เหมือนกันคะพี่
ขอบคุณ..คุณหมอ..ที่เข้ามาให้กำลังใจคะ..
ขอบคุณคะท่านประจักษ์..ดิฉันขอน้อมรับทุกข้อที่เม้นมา..เป็นโอกาสพัฒนาคะ
อย่างนี้เขาเรียกว่ามืออาชีพ เชี่ยวชาญพิเศษ นะคะ... ต้องอาศัยประสบการณ์และความชำนาญมากๆเลยค่ะ เป็นความสามารถเฉพาะตัวห้ามลอกเลียนแบบ..แต่ถ่ายทอดได้ค่ะ เยี่ยมๆๆๆเลยค่ะ
ขอบคุณคะ..paula..คนหน้าตาดี..เป็นพยาบาลวิชาชีพคะ..แต่เป็น bloger มือสมัครเล่น..ขอบคุณที่ให้กำลังใจคะ
ขอแสดงความยินดีด้วย กับความสำเร็จ แต่ก่อนแทงเส้นเด็ก ฝีมือพี่ก็เข้าขั้นเซียนเหมือนกัน ตอนนี้ไม่ค่อยได้ลงมือเอง แต่บางครั้งช่วยน้องๆ แทงเส้นเด็ก chemo ก็ ok นะได้
เชื่อๆๆคะ...ฝีมือพี่เกศก็ต้องขั้นเซียนอยู่แล้ว..ระดับ APN สาขาเด็กไม่เซียน..แล้วจะมีใครหละคะ..แต่อย่างว่านะพี่..เว้นการแทง(IV) 3 วัน เป็นอื่นนะพี่..
เสียวค่ะ ป้าแทงไม่ได้แล้ว
วิธีแก้เสียว..ต้องเสียวมากกว่า..คือต้องแทงบ่อยๆคะท่านป้า..
เมื่อก่อนเคยแทงน้ำเกลือได้ค่อนข้างดี แต่พอเจอบาง case ที่น่าจะแทงได้แต่แทงไม่ได้เลยเสียความมั่นใจไปเลย ตอนนี้เวลาจะแทงน้ำเกลือมือสั่น ไม่มีความมั่นใจ ยิ่งคนไข้สมัยนี้กดดันว่าอย่าแทงเจ็บนะ ให้ได้ครั้งเดียวนะ ยิ่งแล้วใหญ่เลยค่ะ พี่มีคำแนะนำอะไรบ้างคะ อยากฝึกแทงน้ำเกลือเยอะๆจะมีที่ไหนให้ฝึกบ้างคะ เพราะงานที่ทำอยู่เป็นคลินิคค่ะ ขอบคุณค่ะ
น่ากลัวจัง...วิธีแทงคนแก่..อิอิ...
พี่ลดาคะ..
มีกำลังใจ..มาฝากค่ะ..รับด้วยค่ะ..
^^
สวัสดีค่ะ