ในสังคมมนุษย์ ทุกคนต้องการความเจริญไม่ต้องการความเสื่อม แต่คนบางคน ทั้งที่ต้องการความเจริญแต่กลับปฏิบัติตนในทางที่ทำให้เกิดความเสื่อม
ทางที่ทำให้เกิดความเสื่อมมีหลายอย่าง เหตุสำคัญ อย่างหนึ่งก็คือ การเป็นคนหยิ่งทะนงตน ถือว่ามีชาติสกุลสูง มีทรัพย์สมบัติมาก ดูหมิ่นเหยียดหยามผู้อื่น การมีชาติสกุลสูงและมีทรัพย์มาก ไม่ใช่เป็นเหตุของความเสื่อม แต่เหตุของความเสื่อมนั้นอยู่ที่ความเย่อหยิ่งถือตัว
ความหยิ่งทะนงตัว คือเห็นว่าตนดีเลิศประเสริฐกว่าคนอื่น มองเห็นคนอื่นว่าต่ำต้อยกว่าตน ถ้านิสัยนี้มีอยู่แก่ผู้ใด ก็ทำให้ผู้นั้นดูหมิ่นเหยียดหยามผู้อื่นและแสดงความรังเกียจคนอื่น ไม่คบหาแม้แต่ญาติของตนก็ยังไม่เว้น
การดูหมิ่นญาติของตนเป็นความเสียหายมาก เพราะทางที่ถูกที่ควรนั้นคนเราจะต้องรักญาติพี่น้อง ให้ความเคารพนับถือวงศาคณาญาติ ต้องช่วยเหลือกัน จึงจะทำให้เกิดความสามัคคีเป็นปึกแผ่น และเกิดความสุขความเจริญรุ่งเรือง แต่ถ้าเราดูหมิ่นเหยียดหยามกันจะทำให้เกิดความแตกแยก จะประกอบกิจการใดก็ไม่สำเร็จ เพราะขาดผู้ให้การสนับสนุน
คำพระท่านสอนไว้ว่า “บุคคลไม่ได้เป็นคนเลวเพราะชาติตระกูลสูงและไม่ได้เป็นผู้ประเสริฐเพราะชาติตระกูลสูงแต่เป็นคนเลวเพราะกรรมและเป็นผู้ประเสริฐเพราะกรรม ”
คำว่า บุคคลเป็นคนเลวเพราะชาติก็หาไม่ หมายถึง คนเกิดมาในตระกูลที่ต่ำ จะถือว่าเป็นคนเลวไม่ได้ เพราะแต่ละคนไม่สามารถเลือกเกิดเองได้
คำว่า เป็นผู้ประเสริฐเพราะชาติก็หาไม่ หมายความว่า ผู้เกิดมาในตระกูลสูงมิใช่ว่าจะเป็นคนดีเสมอไป เพราะบางคนได้รับการศึกษาดี มีการงานดี อาจอาศัยพื้นฐานการศึกษา และตำแหน่งหน้าที่ แสวงหาผลประโยชน์ทำลายเศรษฐกิจของชาติได้
คำว่า เป็นคนเลวเพราะกรรม เป็นผู้ประเสริฐเพราะกรรม หมายความว่า จะเป็นคนเลวหรือคนประเสริฐ ไม่ได้ขึ้นอยู่กับชาติกำเนิด แต่ขึ้นอยู่กับพฤติกรรมของตนเองเป็นสำคัญ
คนขาดชาติสกุล หรือคนมีทรัพย์ที่ไม่ได้หยิ่งทะนงตน แต่เป็นคนดีมีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ช่วยเหลือผู้อื่นก็มีอยู่มากคนเหล่านี้จะได้รับความนับถือ ยกย่อง สรรเสริญและจะมีแต่ความสุข ไม่มีเสื่อมเฉพาะคนที่มีความหยิ่งทะนงในชาติสกุลและทรัพย์เท่านั้น จึงต้องประสบความเสื่อม
อาจารย์ขา....อันข้อนี้...ต้องการความเจริญแต่กลับปฏิบัติตนในทางที่ทำให้เกิดความเสื่อม....จักเป็นปัญหาใหญ่ให้กับสังคมไทยในปัจจุบันล่ะค่ะ และเมื่อใดที่คนเราลดหยิ่งทะนงตัว เมื่อนั้นเราจะพบกับมิตรอีกมากหลายใช่มั๊ยคะ ขอบคุณค่ะ
สวัสดีครับคุณLioness_ann
ขอบคุณครับสำหรับคำติชมชักถาม ก็คงเป็นเหมือนที่ท่านว่าแหละครับ ม่านบังตาคนปัจจุบัน ความหยิ่งก็เป้นสิ่งหนึ่งที่ทำร้ายคนให้อัปปางไม่ไม่ถึงดาว พราะคนเราจะเจริยได้เขาว่าต้องมีผู้ใหญ่ดึง ผู้น้อยดัน คนเสทอกันสนับสนุน หรือเรียกว่าดวง คือ ด =ดี ว=วิชาความรู้ ง = งานสมบูรณ์และมีความงดงามด้วยจรรยา
สวัสดีค่ะ...พี่ชาย
สวัสดีค่ะ อาจารย์ โกศล คงสมปราชญ์
คนเราถ้าปฏิบัติได้ความสุขในสังคม ย่อมเกิดแน่นอน
แต่ก่อนอื่นต้องอยู่ที่ ตนเองแล
ขอบคุณสมาชิกครับ
เพิ่งได้มีโอกาสตอบข้อคิดเห็น แต่พอตามดูบางคนก็ไม่อยู่ไปเขียนบทความที่ไหนก้ไม่รู้ อย่างไรก้ตามถ้ากลับมาก็ทักทายกันบ้างครับ
มีความสุขกับชีวิตและงานครับ