ความรู้ขุมใหญ่จากการประชุมจัดการความรู้เพื่อการปลดหนี้ครู (ตอนจบ)

          หลังจากที่แต่ละคนเล่าเรื่องจนครบหมดทุกคน  คุณไพบูลย์  ก็ได้ให้ประธานกลุ่มแต่ละกลุ่มประเมินกลุ่มว่า สมาชิกแต่ละคนของกลุ่มตนเองมีความสามารถในการปลดหนี้หรือบริหารจัดการหนี้อยู่ในระดับใด ตั้งแต่ ๑-๕  คือ  ระดับ ๑ คือ ไม่ดี, ระดับ ๒  คือ  ไม่ค่อยดี,  ระดับ ๓  คือ ปานกลาง, ระดับ ๔ คือ ดี และระดับ ๕ คือ ดีมาก  ซึ่งผลของการประเมินกลุ่มพบว่า  ทั้ง ๑๐  กลุ่มย่อยของเครือข่ายพัฒนาชีวิตครูกลุ่มที่ ๑ อำเภอพระประแดง  จังหวัดสมุทรปราการ  ส่วนใหญ่สมาชิกจะมีวิธีการในการบริหารจัดการหนี้ได้ในระดับดี  แต่ผลเหล่านี้ อาจจะไม่ค่อยแม่นยำ เที่ยงตรงมากนัก  เพราะเป็นการประเมินโดยประธานกลุ่ม  ซึ่งจะให้ดีจะต้องให้เจ้าตัวเป็นผู้ประเมินเอง  แต่เนื่องจากการประชุมครั้งนี้  คุณไพบูลย์  ต้องการให้ผู้เข้าร่วมประชุมพอจะได้เห็นหรือรู้จักกับเครื่องมือการจัดการความรู้ก่อนเท่านั้น
          ต่อมามีการดึงแก่นความรู้จากเรื่องเล่าต่างๆ  ออกมา แล้วนำมาทำเป็นขีดความสามารถหลักในการที่ช่วยทำให้ครูปลดหนี้และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น  โดยขีดความสามารถหลักที่ได้จากการประชุมครั้งนี้ คือ
          ๑. รู้จักตนเองและปรับวิถีชีวิต
          ๒. ความขยัน พากเพียร
          ๓. วินัยและการวางแผนทางการเงิน
          ๔. การมีความเอื้ออาทรต่อผู้อื่น
          ๕. การใช้พลังกลุ่มอย่างสร้างสรรค์
          เมื่อได้ตารางขีดความสามารถหลักแล้ว  คุณไพบูลย์ ได้สมมติตัวอย่างการประเมินเป็นรายบุคคล เพื่อให้เห็นว่า  แต่ละบุคคลอยู่ในระดับใดของแต่ละขีดความสามารถหลักแต่ละตัว  พร้อมทั้งอธิบายว่า  จะมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพิ่มเติมกันอีกได้อย่างไร  รวมทั้งมีการหารือร่วมกันว่า  จะดำเนินการหรือพัฒนาโครงการดังกล่าวนี้อย่างไรต่อไปด้วย    

    คุณไพบูลย์  วัฒนศิริธรรม และ ผอ.พงษ์ศักดิ์  ธีระวรรณสาร

       โดยคุณไพบูลย์  ได้กล่าวสรุปย้ำกับที่ประชุมอีกครั้งว่า  การจัดการความรู้ คือ  การเรียนรู้อย่างสร้างสรรค์  เป็นวิธีที่นำหรือดึงความรู้ที่มีอยู่แล้วในแต่ละคนมาใช้ให้เกิดประโยชน์ ( เพราะความรู้ คือ ความสามารถที่จะทำอะไรดีๆ ได้)  และเป็นเครื่องมือตัวหนึ่งที่จะมาช่วยในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ภายในกลุ่ม  เพื่อให้แต่ละคนประสบความสำเร็จในการปลดหนี้ได้อย่างยั่งยืน  มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น  ส่งผลให้การเรียนการสอนดีขึ้นไปด้วย  โดยที่ความสำคัญของการจัดการความรู้ คือ  การปฏิบัติที่มีความต่อเนื่อง  ต้องมีการค้นหา  ติดต่อพูดคุย แลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันอยู่ตลอดเวลา   เพื่อปรับปรุงความรู้  พร้อมทั้งจดบันทึกเป็นหมวดหมู่  และนำไปใช้จริงๆ  ซึ่งกระบวนการเหล่านี้  จะนำไปสู่ความสำเร็จของแต่ละคนแต่ละกลุ่ม  พร้อมทั้งต้องมีการขยับขยายกระจายออกไปในวงกว้างมากขึ้น  จนในที่สุดก็จะเกิดเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ที่ช่วยส่งเสริมให้เกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิตครูมากยิ่งขึ้นต่อไปในอนาคตได้
          สำหรับตัวผู้เขียน  มีความเห็นว่า  วิธีการที่คุณไพบูลย์ นำมาใช้ในการประชุมครั้งนี้  เป็นการแนะนำให้ผู้เข้าร่วมได้รู้จักการจัดการความรู้อย่างแนบเนียนและกลมกลืน  ไม่ต้องมีการอธิบายModel  ไม่ต้องใช้เครื่องมือมากมาย   แต่ทำให้เป็นธรรมชาติกับการประชุมแลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างกันในครั้งนี้   และได้สาระที่เป็นประโยชน์ต่อการนำไปใช้จริงๆ  ทำให้อาจารย์บางคนได้เข้าใจและมองเห็นแนวทางในการนำไปปรับใช้กับกลุ่มของตนเองได้  เห็นประโยชน์ของการจัดการความรู้ที่จะไปเติมเต็มการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของกลุ่มที่ดำเนินการเป็นประจำทุกเดือนอยู่แล้ว  และยังสามารถประยุกต์ใช้กับกลุ่มอื่นๆ  เช่น กลุ่มครูอาจารย์ในโรงเรียน, กลุ่มผู้ปกครอง,  กลุ่มผู้นำ  ชุมชนรอบโรงเรียน  และกลุ่มอื่นๆ ได้เป็นอย่างดี
          ผู้เขียนเองก็ได้ประโยชน์มาก  เพราะการประชุมครั้งนี้ได้กลายเป็นความรู้ขุมใหญ่อีกแหล่งหนึ่งของผู้เขียน  ผู้เขียนได้มีโอกาสเรียนรู้การเป็นวิทยาการนำกระบวนการจัดการความรู้จากคุณไพบูลย์   ซึ่งนับว่า เป็นผู้หลักผู้ใหญ่ที่น่าเคารพยกย่องของสังคมไทย  ได้นิยามของการจัดการความรู้ในภาษาที่เข้าใจง่ายๆ ได้มุมมองเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจัดการความรู้  ได้มุมมองในการพัฒนาตนเอง  การพัฒนากลุ่ม ชุมชน ตลอดจนสังคม ประเทศชาติ  ซึ่งสามารถนำมาปรับใช้กับการทำหน้าที่และชีวิตของตนเองได้อย่างมหาศาลต่อไป 

  บรรยากาศการประชุม