ความยากจนในสังคมและภาคเกษตรกรรมของไทย (๑๔) : การอยู่อย่างขาดความรู้ “สติ” และ “ปัญญา”
ตอนนี้การแสดงความคิด”ดังๆ” ของผมเริ่มงวดเข้ามาในประเด็นลึกๆ ของระบบคิดของคนไทย และโดยเฉพาะอย่างยิ่งเกษตรกรไทย
เท่าที่ผมสัมผัสมาด้วยตัวเองเลยนะครับ
ผมได้พบและ"คิด"ว่า
กลุ่มคนที่ยังดำผุดดำว่ายในกระแสเชี่ยวกรากของทุนนิยมนั้น
· ขาดความรู้ แต่ก็ไม่หาความรู้ เพราะไม่รู้ว่าตัวเองขาดความรู้
o และไม่ต้องถามต่อเลยนะครับว่า ความรู้ที่ขาดนั้นจะ
§ หาที่ไหน
§ หาอย่างไร
§ หากับใคร
§ หาเมื่อไหร่
o เพราะ แค่รู้ว่ารู้ก็ใช้ไม่หมดเลย
o ความรู้ว่าไม่รู้ ยิ่งไม่มีในระบบคิดเลย
o และ ความไม่รู้ว่าตัวเองไม่รู้ เลยครองโลก และคิดว่าตัวเอง “ฉลาดที่สุดในโลก” ครับ
· ขาดสติ เลยไม่เคยมีสติ มาพิจารณาว่าตัวเองขาดสติ ในเรื่องอะไรบ้าง
o เลยทำตามอารมณ์
o ตามความรู้สึก และ
o ตามเหตุการณ์เฉพาะหน้า
· ขาดปัญญา (วิชชา) และไม่มีปัญญาพิจารณาว่าตัวเองขาดปัญญาเรื่องอะไรบ้าง ทำไม จะแก้ไข หรือพัฒนาอย่างไร
เราจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องหันกลับมามองระบบ
“การศึกษา” ที่แปลว่า การพัฒนาคน
ไม่ใช่ ความหมายที่ใช้ ที่ว่า
แค่มีกระทรวง มีครู มีโรงเรียน มีเอกสาร เพียงอย่างเดียว
แต่ ต้องเป็นการศึกษาที่ทำให้คน “รู้เท่าทัน” “มีสติ” “มีปัญญา”
ที่จะเอาตัวรอด พาคนอื่นรอด และไม่ทำร้ายใคร ทั้งสังคมและสิ่งแวดล้อม
ที่น่าจะเรียกว่า
การศึกษาเพื่อชีวิตและสังคม
ไม่ใช่การศึกษาเพื่อกระดาษเปื้อนหมึกสักแผ่นสองแผ่น
แล้วใช้กระดาษนั้นแปลงร่างตัวเองเป็นมนุษย์เงินเดือน
อย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน
ช่วยกันคิดหน่อยได้ไหมครับว่าเราจะเริ่มตรงไหนดี
ความเห็น (10)
คงต้องแก้ที่รูปแบบและจุดเน้นการให้การศึกษาใน 2-3 ลักษณะคือ
- การศึกษาในระบบ รัฐต้องให้ความสำคัญกับการศึกษาระดับฐานล่าง นับตั้งแต่ชั้นอนุบาล ไปจนถึง ม.6 มากที่สุด เพราะเป็นการศึกษของคนส่วนใหญ่ และที่สำคัญการสร้างคนก็มีนัยสำคัญเหมือนๆกับการสร้างตึก กล่าวคือ หากฐานล่างมั่นคงแข็งแรงดีแล้ว คุณจะเอาตึกสูง ใหญ่ สวย ทันสมัยแค่ไหนก็ย่อมได้ และตึกสูงใหญ่เหล่านั้น ก็จะสามารถรองรับการปรับปรุงเปลี่ยนในอนาคตได้อย่างเต็มที่เหมือนกัน แต่ที่ผ่านมาการศึกษาระดับฐานล่างของไทย เหมือนกับเลี้ยงบอนไซในกระถาง "ไม่ตายแต่ไม่โต"
- การศึกษานอกระบบ ควรเป็นการศึกษาของชุมชน โดยรัฐและชุมชน เพื่อชุมชนและรัฐ ตัวอย่างที่มีให้เห็นแล้วก็คือมหาชีวาลัยอีสาน(ที่รัฐควรให้การสนับสนุนอย่างเต็มที่ แต่ห้ามจุ้นจ้านจนเสียรูปแบบเฉพาะตัว) และอีกรูปแบบหนึ่งซึ่งมีรูปแบบเฉพาะตัวก็คือ การศึกษาของชาวอโศก
หมายเหตุ หากการศึกษาสามารถปรับทัศนคติของผู้คนให้สร้างสังคมในรูปแบบที่คล้ายคลึงหรือใกล้เคียงกับสังคมของชาวอโศกได้ ก็จะดียิ่งครับ
ครูวุฒิครับ
ปฏิวัติคราวหน้า ผมรู้แล้วว่า รัฐมนตรีกระทรวงศึกาจะเป็นใคร
หนักแน่นไว้ครับ
ปานประหนึ่งขุนเขา ครับ แล้วเราจะได้ทำงานเพื่อชุมชนต่อไปครับ
- น่าเป็นห่วงคะอาจารย์ที่คนระดับล่างถูกทอดทิ้งแบบนี้
- การพัฒนาจะก้าวไปไม่ถึงไหนคะ
- ถ้าฐานรากยังแคระแกรนแบบนี้คะ
ไม่ใช่แค่ฐานรากถูกทิ้งนะครับ
คนที่อยู่ที่ฐานรากก็พยายามวิ่งหนีเงาตัวเองอีกต่างหาก
ทั้งทิ้งทั้งทำลายฐานทำมาหากินของตนเอง เพราะมองไม่เห็นทางออก ให้กับตัวเองและลูกหลาน ครับ
ถ้าไม่มีกระแสเศรษฐกิจพอเพียง เข้ามากระตุกไว้บ้าง ป่านนี้ไม่รู้เตลิดไปถึงไหนแล้วครับ
เรียกว่า ถ้าจะรอด ก็เพราะ พระบารมีแหละครับ
อาจารย์ค่ะส่วนมากชาวบ้านยังไม่รู้ว่าการทำนาแบบบูรณาการทำอย่างไรและการจัดการที่ดินหามายความว่าอย่างไร
หากหนูอยากรู้ข้อมูลเกี่ยวกับการทำนาแบบไม่ไถ ไม่ดำ ไม่หว่าน หนูจะทำอย่างไรค่ะ เพราะหนูอยากมีโครงการให้อาจารย์มาบรรยายที่บ้านจะทำอย่างไรดีค่ะ
ก็เชิญมาซิครับ ไม่เห็นยากตรงไหน ว่างก็ไปได้เท่านั้นเอง
ข้อมูลเกี่ยวกับการทำนาแบบไม่ไถ ไม่ดำ ไม่หว่าน มีลิ้งข้อมูล หรือบล็อกที่เกี่ยวข้องใหมครับ (น่าสนใจมาก)
ลองสืบค้นดูในสารบัญเลยครับ ง่ายที่สุดครับ
ต้องศึกษาบ้างแล้ว ไม่ใช้เพราะกลัวตกเทรน
แต่กลัวว่าลูกหลานในอนาคตจะไม่มีข้าวกิน
จึงขอเรียนรู้การทำนาแบบไม่ไถ ไม่ดำ ไม่หว่าน ด้วยคนค่ะ
ขอบคุณค่ะ