ค่าย “จุดไฟ” ยุววิจัยปางมะผ้า: จุดไฟหัวใจเด็กเรียนรู้ สู่ ยอดดอย

“ เดินมาตั้งไกลแล้วนะคะ ใกล้ถึงหรือยังคะครู ? “    ด.ญ.ศุภนุช  หรือพวกเราเรียกกันติดปากว่า น้องนุช  เด็กหญิงวัยแปดขวบ  ที่ทำงานเป็นอาสาสมัครกับสโมสรเล็กๆ ของเรา ถามมาตลอดทาง ผมก็ตอบเธอไปตรงๆว่า “อีกสักชั่วโมงมั้ง  ครูเองก็ไม่เคยไปสักที”

            ทีแรกผมเองก็ปรามาสน้องนุชเอาไว้  "นุชจะไปไหวเร้อ ทางก็ชัน ขี้เปอะก็เยอะแยะนา ถ้าเดินไม่ไหว ร้องไห้อยู่กลางป่าละก็ ไม่มีใครช่วยเด้อ "  ผมแซวเธอไว้ กะจะวัดใจหนูน้อยคนนี้ดู

ที่ว่าอย่างนั้นเพราะดูเธอจะเป็น "คุณหนู" แต่เอาเข้าจริง  เด็กเล็กๆคนนี้ฮึดจริงๆ ขนาดผู้ใหญ่หลายคนยังอาย

  

ที่ไหนได้ เธอเดินผสานเสียงแจ้วๆ ชวนผมดูดอกไม้ ดูนั่นดูนี่ ร้อยแปดคำถามสารพัดมาตลอดทาง เอ้อ เก่งจริงๆเลยนะ ตัวแค่เนี้ยะ

 

ถึงเด็กจะตัวเล็ก แต่จิตใจใหญ่กว่าที่เราคิดเสียอีกนะเนี่ย

           แม้หลายคนจะบ่นกะปอดกะแปดกับเส้นทางทุรกันดารที่สูงชัน  บางคนทีแรกเดินนำอยู่ดีๆ พอเดินไปสักชั่วโมงก็ไปรั้งท้าย  เพราะไม่เคยชินกับการเดินทางไกลขึ้นดอยมาก่อน แต่ที่ยังเห็นได้ชัดคือ  แม้เหงื่อจะอาบแก้ม  แต่รอยยิ้มก็แต่งแต้มกันอยู่ทุกคน

  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            18-19 สิงหาคม ที่ผ่านมา สยชช.ของเราได้ไปจัดค่ายพักแรมขึ้นที่หมู่บ้านน้ำบ่อสะเป่  ค่ายนี้เป็นค่ายที่สามแล้วที่เราจัดขึ้นในรอบปี 2550 นี้ และเป็นค่ายที่สองภายใต้โครงการวิจัยประวัติศาสตร์ท้องถิ่น สิทธิเด็ก ที่เราได้รับการสนับสนุนงบจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)สำนักงานภาค</p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            ค่ายนี้ ใช้ชื่อว่า ค่าย “จุดไฟ” เพราะการ “จุดไฟ”  การเรียนรู้ในรูปแบบ “การวิจัยเพื่อท้องถิ่น”  ให้เกิดกับเด็กๆจากกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆไม่ว่าจะเป็นไทใหญ่ ลีซู ลัวะ กระเหรี่ยง ที่มาร่วมค่าย 2 วัน 1 คืน  ครั้งนี้</p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            เราใช้เวลาเดินทางผ่านป่าเขาลำเนาไพรร่วมสองชั่วโมง กว่าจะถึงหมู่บ้านน้ำบ่อสะเป่ หมู่บ้านแห่งนี้เป็นชุมชนลีซูขนาดค่อนข้างใหญ่มีจำนวนร้อยกว่าหลังคาเรือน</p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            เข้าหมู่บ้านมาทีแรกก็ประทับใจแล้ว เพราะชาวบ้านถือดอกไม้ที่เก็บเอาเองตามป่ามารอต้อนรับ ทั้งๆที่เราไม่ได้กำหนดให้ทำมาก่อน  อันนี้เซอร์ไพรซ์เด็กๆมาก  สังเกตจากการประเมินค่ายทุกคนก็เทคะแนนให้ความประทับใจนี้</p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            บ่ายวันแรกเราเปิดค่ายกันง่ายๆโดยมีผู้นำชุมชนมากล่าวพอเป็นพิธี  จากนั้นก็มีการแยกเข้าฐาน 2 ฐาน  ที่สัมพันธ์กัน คือ  ฐานงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น  กับฐานการสร้างสรรค์หนังสือทำมือ</p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            เสร็จจากเข้าฐานกันแล้วก็มาผ่อนคลายกันด้วยเกมต่างๆ แล้วจึงแยกย้ายกันไปเก็บข้อมูลต่างๆในหมู่บ้าน ตามที่ได้รับมอบหมาย</p>    <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            เราแบ่งเด็กเป็น 4 กลุ่ม คละกันทุกกลุ่มชาติพันธุ์  กลุ่มแรกก็ไปสัมภาษณ์ผู้นำหมู่บ้านเรื่อง ประวัติหมู่บ้าน  กลุ่มสองคุยกับแม่เฒ่าเรื่องการเลี้ยงดูเด็กลีซอตามประเพณี  กลุ่มสามไปสอบถามผู้รู้เรื่องประเพณี 12  เดือน  ส่วนกลุ่มสุดท้ายนี้เดินไกลหน่อย  เพราะต้องไปสำรวจรอบหมู่บ้านทำแผนที่เดินดิน</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p>    <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            โชคดีที่ฝนซาไปตั้งแต่เมื่อวานแล้ว ไม่งั้นเด็กๆคงไปเก็บข้อมูลลำบาก  แต่กว่าจะกลับมาทำอาหารมื้อเย็นกันก็จวนค่ำแล้ว  มื้อเย็นก็เลยกลายเป็นมื้อค่ำ  แต่ก็เอร็ดอร่อยกันทั่วหน้า  เสียงหัวเราะ  รอยยิ้ม  มิตรภาพแห่งความเหน็ดเหนื่อย ทำให้อาหารมื้อนี้อร่อยเป็นพิเศษ</p><p>  </p><p>  </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            ตกค่ำ  ก็ถึงเวลาที่เด็กๆและชาวบ้านรอคอย  คือ  การเล่นรอบกองไฟ  พิธีเปิดเราก็เรียบง่ายมีผู้นำชาวบ้านมาร่วมเปิด  และเด็กๆ แต่ละเผ่าแต่ละบ้านก็มาร่วมแสดงกิจกรรมกัน  บ้านสบป่อง(ไทใหญ่) ก็จัดนิทาน  บ้านห้วยน้ำโป่ง  (ลัวะ) ก็ออกมาร้องเพลงคู่ (หนุ่มบาวสาวปาน)  บ้านห้วยแห้ง(หัวลางไทใหญ่)ก็มาร้องเพลงให้กำลังใจ   แต่เด็ดที่สุดเห็นจะเป็นเจ้าภาพคือ  บ้านลีซู น้ำบ่อสะเป่  มีทั้งละครสอนใจ เรื่อง การอนุรักษ์ป่า  และมีการเต้นระบำประจำเผ่า  การแสดงแต่ละชุด เรียกเสียงปรบมือทุกครั้ง  </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal" align="center">ฟังเสียงหัวเราะของเด็กๆแล้วชื่นใจ</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p>   </p><p>   </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            ตกดึก  เรามีเมนูพิเศษ เด็ดข้าวโพดสดๆจากไร่มาหมกไฟ  กินไปร้องเพลงแข่งเสียงจิ้งหรีด อยู่ใต้แสงดาวที่สกาวอยู่เต็มฟ้า</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">         ครั้นรุ่งเช้าอันสดใส  ทีแรกตั้งใจจะปลุกกัน 7 โมงเช้า แต่ไปๆมาๆ เด็กๆตื่นเช้ากว่าครูเสียอีก 6 โมงเช้าก็ลุกขึ้นมาทำกับข้าวกับปลากันอลหม่านแล้ว  เห็นเด็กๆ ชุลมุนกับการทำอาหารก็สนุกตามไปด้วย  และพยายามคิดตามว่า นี่เด็กๆกำลังเรียนรู้เรื่องอะไรบ้าง  ที่เป็นการเรียนรู้ร่วมกับชุมชนอย่างเป็นธรรมชาติอย่างนี้</p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            ตกสายๆ  เราก็ร่วมกัน  สรุปบทเรียนและประเมินค่าย  แต่ละกลุ่มช่วยกันเขียนกระดาษชาร์ต  ถ่ายทอดสิ่งที่ตนเองเรียนรู้จากการลงพื้นที่ ออกมานำเสนอให้เพื่อนๆฟัง</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p>  </p><p>  </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            บทสรุปของการประเมิน เด็กๆเทคะแนนประทับใจให้การเรียนรู้เป็นอันดับที่ 1  รองลงมาเป็นบทบาทของครูฝึกจาก สยชช. (อันนี้เจ้าตัวก็อดปลื้มไม่ได้)  เด็กๆให้คะแนนประทับใจการต้อนรับ ของชาวบ้านเป็นอันดับ 3 และความสนุกสนานเป็นอันดับ 4 การช่วยเหลือกันและกันในค่ายเป็นอันดับ 5 </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p>             ในส่วนจุดด้อย ที่เด็กๆเห็นว่าต้องปรับปรุงก็มี1. ชาวค่ายยังไม่รับผิดชอบต่อหน้าที่2. การเดินทางลำบาก3. พี่เลี้ยงยังไม่สามารถเป็นกันเองกับชาวค่าย4. พี่เลี้ยงยังไม่ช่วยเหลือชาวค่าย <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">5. พี่เลี้ยงไม่ค่อยรับผิดชอบงาน</p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> ซึ่งภาพรวมจุดด้วยเห็นว่าพี่เลี้ยงเยาวชนยังต้องปรับปรุงอยู่หลายอย่าง ทีมพี่เลี้ยงก็มิใช่ใครที่ไหนก็เป็นเด็กๆ อายุ 14-17 ปี ที่เป็นแกนนำ  สยชช. อยู่แต่มีประสบการณ์การทำงานไม่มาก อันนี้ตัวพี่เลี้ยงรุ่นเยาว์ก็สารภาพยอมรับว่าจะพัฒนาตัวเองต่อไปให้ดีขึ้น ผมก็ให้กำลังใจ  </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">          "คนที่ไม่มีปัญหา คือคนที่ไม่ทำอะไรเลย" อันนี้ผู้ใหญ่บ้านให้กำลังใจกับผมตอนเดินลงดอยมาเจอกันโดยบังเอิญ ผมน้อมรับไว้ จำมาใส่ในบันทึกนี้ และคิดว่าน่าจะนำไปสอนเด็กๆต่อได้</p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            วันรุ่งขึ้น ยังไม่ทันที่ผมจะหายเหนื่อยดี เด็กก็มาถามแล้ว ค่ายหน้าขอเป็น 3 วัน 2 คืน ได้ไหม และอยากให้จัดเร็วๆ  </p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">             เหนื่อยแต่ได้เห็นการเรียนรู้ที่มีค่าบนใบหน้าเปื้อนยิ้มของเด็กๆ ก็มีความสุขดีนะครับ   </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><div style="text-align: center"></div>

[แผ่นดิน]

สวัสดีครับ..

ช่วงนี้มไม่ค่อยได้มาทักทายเพราะงานยุ่งจริง ๆ และแทบไม่มีเวลาในบล็อกเกินครึ่งชั่วโมง

...

วันนี้ได้เข้ามาอ่านบันทึกนี้แล้วประทับใจในกิจกรรมทำนองนี้มาก .. และเป็นกิจกรรมที่ผมอยากให้มีขึ้นในละแวกมหาวิทยาลัย  ซึ่งเรื่องนี้ก็เคยได้เปรยให้ทราบแล้ว

การนำเด็ก หรือเยาวชนเข้าสู่กิจกรรมแห่งการเรียนรู้วิถีชุมชนเช่นนี้  ผมเชื่อเหลือเกินว่าจะช่วยให้พวกเขามีผลึกความคิดที่เหนียวแน่นและตกผลึกในเรื่อง "ท้องถิ่น" .. สืบต่อไปในอนาคต

และนี่คือการช่วยบันทึกประวัติศาสตร์ชุมชน,  ช่วยต่อยอดชุมชนให้วิวัฒน์ไปสู่ "ความน่าจะเป็นอันดีงามและเหมาะสม"  ของการดำรงอยู่ของผู้คนและสังคม

เด็ก ๆ .. มีรอยยิ้มเสมอ .. รวมถึงการมีทักษะบริสุทธิ์อันพิเศษในการปรับตัวอยู่ร่วมกันได้ง่ายกว่าผู้ใหญ่  และด้วยเหตุประการนี้จึงน่าจะเป็นปัจจัยที่ทำให้กิจกรรมดำเนินไปด้วยดี

การเรียนรู้ชีวิตท่ามกลางธรรมชาติ  จะช่วยให้ชีวิตเติบโตอย่างมีธรรมชาติได้เช่นกัน

...

ผมชื่นชมกิจกรรมนี้

และขอเป็นกำลังใจให้นะครับ

[แผ่นดิน]

ลืมไปครับ...

ในทุกท้องที่  มีวัฒนธรรมอันดีงามเสมอ

สำคัญที่ว่า เราเปิดรับความแตกต่างอันงดงามนั้น หรือไม่ !

[บางทราย]

ไม่มีอะไรจะคุย เพราะมันถูกใจไปหมด และความน่ารักทำให้เห็นความสดใส ซื่อๆตรงๆ ไร้ลีลา

พี่ทำกิจกรรมกับเด็กทีไรก็ปลื้มทุกที มีกำลังใจทุกที เพราเขาบริสุทธิ์ และเห็นความก้าวหน้า เห็นเขาแสดงออกแล้วก็เห็นแต่ความสดใสของโลก

ยิ่งเป็นเด็กชาวเขาที่โลกของเขาอยู่กับสิ่งแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติ  แฟนพี่เองก็เคยทำงานกับชาว ปกากะญออยู่สมัยเป็น บอ.ที่เชียงดาว จนโดนรัฐบาลสมัยนั้นจ้องมองกันใหญ่ ไม่เข้าใจว่าคนหนุ่มสาวจากมหาวิทยาลัยจะมาทำงานลำบากแบบนี้ได้

เราชื่นชม พี่เคยเล่าให้เพื่อนฟังว่า ตอนที่พี่ทำงานที่สะเมิงเอาคนเมืองมาคุยกันที่ในเมือง ทีผู้ใหญ่บ้าน ชาวเขาเผ่าหนึ่งมาขอเข้าด้วย และเขาเอาลูกชายซึ่งเรียนจบ ป. 4 มาด้วย เหตุผลเขาคือ เอาลูกชายมาจดบันทึกสิ่งดีดีที่คุยกัน พี่ทึ่งในความพยายาม และความตั้งใจของเขามาก

กิจกรรมเด็กๆเหล่านี้หากทำอย่างต่อเนื่องได้จะดีมากเลยนะครับ

ขอ copy รูปเก็บไว้นะครับ น้องยอดดอย 

[kmsabai]

สวัสดีครับ

  อ่านแล้วสบายใจ  ชื่ยใจมากๆครับ

 

  พี่สุดยอดมากครับผม

  วันหลังมีโอกาสคงได้เข้าร่วมเก็บเกี่ยวด้วยนะครับ

[ยุวนุช]

สวัสดีค่ะน้องยอดดอย เป็นกิจกรรมที่น่าประทับใจมาก ชอบมากเลยค่ะที่สามารถนำความหลากหลายมาปรากฏในที่เดียวกันให้ได้เปล่งประกายในกิจกรรมเล่นรอบกองไฟ กิจกรรมอื่นๆก็สร้างสรรได้อย่างเป็นธรรมชาติ นึกหอมข้าวโพดหักใหม่ย่าง กินท่ามกลางแสงดาว

ทั้งพี่เลี้ยงและเด็กๆก็ได้เรียนรู้ไปด้วยกัน

ขอให้รักษาสุขภาพให้ดี จะได้มีกำลังสร้างสรร สิ่งดีๆต่อไปได้อีกมากค่ะ

[คุณแว้บ]

สวัสดีครับคุณพี่

กิจกรรมน่าสนใจมากเลยครับ อธิบายแล้วเห็นภาพ แม้จะไม่ได้กลิ่นแต่ก็นึกอยากทานข้าวโพดหมกไฟด้วยจัง

ผมติดใจอยู่สามเรื่องครับ

เรื่องแรก คือผมประทับใจที่พี่นำข้อคิดของผู้ใหญ่บ้านมาฝาก เพราะเป็นการส่งต่อความรู้จากปราชญ์ชาวบ้านจริงๆ เรื่องง่ายๆ และสะท้อนถึงมุมมองชีวิตที่ง่าย ตรงและใช้ได้จริงแบบนี้ บางทีคนเมืองไม่ค่อยจะนึกถึง

เรื่องที่สองคือ ที่พี่สรุปเรื่องการเรียนรู้ของเด็กว่าส่วนใหญ่แล้วประทับใจเกี่ยวกับการเรียนรู้ที่สุด ผมอยากรู้น่ะครับ ว่าเด็กเขาเรียนรู้อะไร เห็นน้องๆ เขียนงานนำเสนอดูน่าสนใจ เลยอยากทราบว่ามีเรื่องอะไรบ้างนะครับ  ต่างกับสังคมที่เขาใช้ชีวิตอยู่อย่างไร ผมเดาว่าน้องๆ เหล่านี้มาจากในเมือง ถูกไหมครับ

เรื่องที่สามนี่ เป็นความสงสัยส่วนตัวนะครับ ผมไม่รู้ว่า ขี้เปอะแปลว่าอะไร เดาว่าขี้โคลน ถูกหรือเปล่าครับ? 

ขอบคุณสำหรับเรื่องราวดีๆ และรูปสวยๆ นะครับ

[ครูยอด วิสุทธิ์ เหล็กสมบูรณ์]

เพิ่งกลับจากพาเด็กๆไปอบรมการทำข่าวที่บ้านแม่สามแลบ อำเภอสบเมย ชายแดนของแม่ฮ่องสอนมาสดๆร้อนๆ งานนี้สนับสนุนโดยสำนักข่าวประชาธรรมที่ก่อตั้งมาโดย กลุ่มอาจารย์นิธิ อาจารย์ชยันต์ แห่ง มช. และมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน (วันหลังจะเขียนลงนะครับ) มาถึงก็หอมลูกเมียคนละฟอด เล่นกับลูกชายสักพัก ตอนนี้หลับกันหมดแล้ว ผมก็เลยมีเวลามาเช็คดูการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ที่นี่นะครับ

ขอบคุณ ทุกคนที่มาให้กำลังใจ ไม่ว่าจะเป็นคุณแผ่นดิน คุณหมอสุพัฒน์ พี่บางทราย พี่คุณนายดอกเตอร์ อาจารย์คุณแว้บ

ผมขออนุญาตตอบรวมๆกัน เพื่อจะได้มีบรรยากาศเหมือนผมนั่งคุยกับทุกคนอยู่ที่ม้านั่งหินอ่อนพร้อมๆกันนะครับ

• เรื่องความต่อเนื่องของค่าย ค่อนข้างแน่นอนครับ เพราะหลังจากที่เราลองผิดลองถูกกันมาในช่วงของการก่อตั้ง สยชช. ก็พบว่า งานค่ายเป็นสิ่งที่เวิร์คสุด เวิร์คในที่นี้ หมายถึง เวิร์คบนฐานการมีส่วนร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างเด็กและชุมชนอย่างมีชีวิตชีวานะครับ เป็นรูปแบบกิจกรรมหลักของ สยชช. ในปีหน้าแน่นอน อย่างน้อยก็ไม่ต่ำกว่าห้าหกค่ายล่ะครับ
• เด็กๆที่มาร่วมค่าย เกือบทั้งหมดเป็นเด็กในเขตอำเภอปางมะผ้านะครับ พูดง่ายๆคือเป็นเด็กดอย ฐานะยากจน ถ้าจะถามว่าเขามาเรียนรู้อะไรกัน ก็คงมีหลายเรื่อง แต่ความรู้ที่ชัดมากที่เด็กนำมารายงาน คือความรู้เรื่องวัฒนธรรมประเพณีที่มีอยู่ในชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ รวมถึงภูมิปัญญาท้องถิ่นในการเลี้ยงดูเด็ก
• ถามว่า เอ๊ะ ก็เด็กอยู่ในอำเภอเดียวกัน ไม่รู้เรื่องระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์กันบ้างเหรอ อันนี้ ฟันธงลงได้เลยครับว่า เด็กมีความรู้น้อยมากเรื่องกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆที่เป็นเพื่อนบ้านของตัวเอง มิหนำซ้ำ ไม่เพียงแต่จะมีการดูถูกในกลุ่มชาติพันธุ์ตัวเองแล้ว ยังมีอคติต่อกลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆไปต่างๆนานา
• เหล่านี้ เป็นผลจากการพัฒนาประเทศของเรา โดยเฉพาะอย่าง การศึกษาที่เน้น "ความเป็นไทย" และกด "ความเป็นชาติพันธุ์" ลงเป็นแค่องค์ประกอบย่อย เป็น "คนอื่น" ทั้งยังสร้างภาพลบมากมายให้เด็กๆพลอยรังเกียจอัตลักษณ์ของตนและของชนกลุ่มน้อยอื่นๆ เป็นผลมาจากผู้ใหญ่อย่างเราๆท่านๆนี่แหละครับ ทั้งที่เจตนา และไม่เจตนา บางทีเราเองก็ทำไปโดยไม่รู้ตัวนะครับ
• ผมเรียนรู้จากเด็กๆมากมายครับ พอๆกับที่ผมเรียนรู้จากอาจารย์มหาวิทยาลัย การทำงานกับเด็กๆ เตือนให้ผมต้องปรับตัวหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น การรู้จักมีความสุขแบบง่ายๆ  เป็นมิตรกับคนอื่นง่ายๆ มองโลกในแง่ดี มีชีวิตอยู่กับปัจจุบัน  รู้จักปล่อยวาง  และรู้จักความสำคัญของการ "เล่น" และพลิกแพลงสร้างสรรค์
• ชีวิตการงาน และชีวิตครอบครัว ผมโลดแล่นได้อย่างมีความสุข ส่วนหนึ่งมาจากการเรียนรู้ที่จะ โลดแล่น อย่าง "โลดเล่น" นี่แหละครับ
• เด็กๆมีพลังสร้างสรรค์มหาศาล ไม่เพียงระบบสังคมปัจจุบันของเราไม่มีพื้นที่ให้พวกเขา แต่ผู้ใหญ่ยังโกงสิทธิ หรือสิ่งที่เขาควรจะได้ เช่น สภาพแวดล้อมที่ดี สังคมที่มีคุณธรรม ด้วยการบริโภคแบบไม่บันยะบันยังของผู้ใหญ่ หลายๆที่ผู้ใหญ่ยังโกงงบพัฒนาเด็กไปซะอีก ผมเห็นแล้วกลุ้มใจ น้อยใจแทนเด็กๆครับ 
• สยชช. เน้นการสร้างการเรียนรู้ในแนวระนาบ คือ ในกลุ่มเด็กต่างชาติพันธุ์ด้วยกัน และชุมชนท้องถิ่นนะครับ เราพยายามหนุนเสริม (Empower) ให้พวกเขามีพลังต่อสู้กับกระแสการพัฒนาของโลกที่จับพวกเขาไปไว้ในสับเซตของ "เด็กด้อยพัฒนา" ซึ่งภายในสับเซต (ผมใช้คำว่า "กะลา")ยังจับแยกพวกเขาออกเป็นส่วนๆ แข่งขันกันในกะลาให้มีลำดับต่ำสูง ที่ต้องถูกควบคุมดูแล ปกครอง รับคำสั่ง และทำโทษ ภายใต้สายตาของรัฐที่คอยแต่จับจ้องอย่างไร้ความอ่อนโยน
• ผมถือว่า ผมเป็นเพียงผู้นำสาส์นจากเด็กๆมาสู่ผู้มีเมตตาธรรม แต่ สักวัน เด็กๆจะเป็นผู้เปิดพื้นที่เล่านี้ด้วยตัวเขาเอง และเมื่อนั้น งานผมจึงจะถือว่าเริ่มมีความสำเร็จ ถึงเวลานั้น ผมจึงจะสามารถยืดอกรับคำชมของทุกท่านได้
• วิธีคิดและไลฟ์สไตล์ผมจะหนักไปทางพวก นีโอ-มาร์กซิสต์นะครับ ผสมกับเฟมินิสต์หน่อยๆ แต่ผมไม่ได้เป็นโพสต์โมเดิร์นจ๋านะครับ ยังชอบชีวิตติดดินอยู่ เป็นพวกยังมีกิเลสหนาอยู่เหมือนกันนะครับ  วันดีคืนร้าย ก็จะมีผู้ใช้นามแฝง โยน "ขี้เปอะ" เข้ามาในบล็อกของผมให้มีเลอะเทอะกัน  ผมจึงอาจจะไม่ได้มีอะไรดีกว่าใครๆเลยก็ได้
• ขี้เปอะ แปลว่าขี้โคลน คุณแว้บเดาถูกเผงครับ

 

[สายเลือดละว้าแท้]

ผมเป็นเด็กดอยคนหนึ่ง เฉกเช่นเด็กภูที่คุณๆท่านๆได้ใส่ใจเเวะเยี่ยมเยียนมาโดยตลอด โอกาสนี้ขอขอบคุณท่านทั้งหลายครับแทนพี่้น้องชาวภูครับ ที่ท่านได้แบ่งปันความสุข และรอยยิ้มให้กับพี่น้องของผม และชื่นชมท่านมากๆครับ

ขอความสุขความเจริญทั้งกายใจจงอยู่กับท่านทั้งหลายนานนัปกาล

สายเลือดละว้าแท้ บนพื้นที่สูง

[email protected]