แนวคิดการทำPMQA ของหน่วยงานระดับจังหวัด
เมื่อวันที่ 13 กรกฏาคม 2550 ผมและทีมงานPMQA ของสำนักงานเกษตรจังหวัดกำแพงเพชร จำนวน 4 คน ได้เดินทางไปร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการร่วมกับหน่วยงานต่างฯจำนวน 8 หน่วยงานได้แก่ สำนักงานจังหวัด ประมงจังหวัด ปศุสัตว์จังหวัด เกษตรจังหวัด สาธารณสุขจังหวัด พัฒนาชุมชนจังหวัด ที่ดินจังหวัด และสาธารณสุขจังหวัด สถานที่จัด คือ รีสอร์ทเรือนร่มไม้ อำเภอเก้าเลี้ยว จังหวัดนครสวรรค์ ซึ่งเป็นการประชุมครั้งที่ 2 ซึ่งสำนักงานจังหวัดกำแพงเพชรเป็นแม่งาน (ผู้ประสานงาน)
การจัดประชุมเชิงปฏิบัติการครั้งนี้ มีการกำหนดวัตถุประสงค์ ( 1 )เพื่อให้ทีมผู้ปฏิบัติPMQA ของแต่ละหน่วยงานได้มีปฏิสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน รู้จักกัน คุ้นเคยกัน แลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันเป็นทีม( 2 ) ให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันในการนำผลการปฏิบัติงานของแต่ละองค์กร จากการนำข้อมูลตอบลงในคำถาม จำนวน 105 ข้อ มีทั้งสิ้น จำนวน 7 หมวดประกอบด้วย
หมวด 1 การนำองค์กร เป็นการตรวจประเมินว่า ผู้บริหารของส่วนราชการดำเนินการอย่างไรในเรื่องวิสัยทัศน์ เป้าประสงค์ระยะสั้นและระยะยาว ค่านิยม และความคาดหวังในผลการดำเนินการ รวมถึงการให้ความสำคัญ กับผู้บริการ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหลาย การกระจายอำนาจการตัดสินใจ การสร้างนวัตกรรม และการเรียนรู้ในส่วนราชการ รวมทั้งตรวจประเมินว่าส่วนราชการมีการกำกับดูแลตนเองที่ดี และการดำเนินการเกี่ยวกับ ความรับผิดชอบต่อสังคมและชุมชนอย่างไร
หมวด 2 การวางแผนเชิงยุทธศาสตร์ เป็นการตรวจประเมินวิธีการกำหนดประเด็นยุทธศาสตร์ เป้าประสงค์เชิงยุทธศาสตร์ และกลยุทธ์หลัก รวมทั้งแผนการปฏิบัติราชการ ของส่วนราชการ และการถ่ายทอดเป้าประสงค์เชิงยุทธศาสตร์ และกลยุทธ์หลักรวมทั้งแผนปฏิบัติราชการที่ได้จัดทำไว้ เพื่อนำไปปฏิบัติ และการวัดผลความก้าวหน้า
หมวด 3 การให้ความสำคัญกับผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย เป็นการตรวจประเมินว่าส่วนราชการกำหนดความต้องการ ความคาดหวัง และความนิยมชมชอบของผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอย่างไร รวมถึงส่วนราชการมีการดำเนินการอย่างไร ในการสร้างความสัมพันธ์กับผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย มีความพึงพอใจ และนำไปสู่การกล่าวถึงส่วนราชการในทางที่ดี
หมวด 4 การวัดการวิเคราะห์และการจัดการความรู้ เป็นการตรวจประเมินว่า ส่วนราชการเลือก รวบรวม วิเคราะห์ จัดการและปรับปรุงข้อมูลละสารสนเทศ และการจัดการความรู้อย่างไร
หมวด 5 การมุ่งเน้นทรัพยากรบุคคล เป็นการตรวจประเมินว่า ระบบงาน และระบบการเรียนรู้ ของบุคลากรและการสร้างแรงจูงใจ ช่วยให้บุคลากรพัฒนาตนเอง และใช้ศักยภาพอย่างเต็มที่ เพื่อให้มุ่งไปในแนวทางเดียวกันกับเป้าประสงค์และแผนปฏิบัติการโดยรวมของส่วนราชการอย่างไร รวมทั้งตรวจประเมินความใส่ใจการสร้างละรักษาสภาพแวดล้อมในการทำงาน สร้างบรรยากาศที่เอื้อต่อการปฏิบัติงานของบุคลากร ซึ่งจะนำไปสู่ผลการดำเนินงานที่เป็นเลิศ และความเจริญก้าวหน้าของบุคลากรและส่วนราชการ
หมวด 6 การจัดการกระบวนการ เป็นการตรวจประเมินแง่มุมที่สำคัญทั้งหมดของการจัดการกระบวนการ การให้การบริการ และกระบวนการอื่นที่สำคัญที่ช่วยสร้างคุณค่าแก่ผู้รับบริการ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และการบรรลุพันธกิจของส่วนราชการ ตลอดจนกระบวนการสนับสนุนที่สำคัญต่างฯ หมวดนี้ครอบคลุมกระบวนการที่สำคัญและหน่วยงานทั้งหมด
หมวด 7 ผลลัพธ์การดำเนินการ เป็นการตรวจประเมินผลกการดำเนินการและ แนวโน้มของส่วนราชการในมิติต่างฯ ได้แก่มิติด้านประสิทธิผล มิติด้านคุณภาพการให้บิการ มิติด้านประสิทธิภาพของการปฏิบัติราชการ และมิติด้านการพัฒนาองค์กร นอกจากนี้ยังตรวจประเมินผลการดำเนินการของส่วนราชการโดยเปรียบเทียบกับส่วนราชการหรือองค์กรอื่นที่มีภารกิจคล้ายคลึงกัน
จากการที่ทีมงาน PMQA ได้มีโอกาสพูดคุยกันแบบเพื่อนฯร่วมงาน แล้วทุกส่วนราชการลองย้อนไปมององค์กรที่เราสังกัดอยู่ หากบุคลากรส่วนใหญ่ยังไม่ปรับวิธีคิด วัฒนธรรมก็ยังไม่มีการพัฒนา ยังมีการบริหารงานยึดบริหารแบบโครงการ ไม่ได้มองวิสัยทัศน์และพันธกิจขององค์กร และยิ่งไปกว่านั้นยังไม่ได้ให้ความสำคัญกับผู้รับการบริการและผู้มีส่วนได้เสีย ยิ่งกว่านั้น ยังไม่ให้ความสำคัญกับ PMQA หรือจะเรียกว่า หากองค์ใดถ้ายังไม่มีการปรับตัว ไม่เปิดโอกาสให้บุคลากรได้คิดและตัดสินใจด้วยตนเอง มีการรวมศูนย์อำนาจ ไม่เปิดโอกาสให้บุคลากรได้เกิดการเรียรรู้ร่วมกัน องค์กรนั้นจะอยู่อย่างไม่มีความหมายอีกต่อไป
สำหรับองค์กรใด ที่มีบุคลากรส่วนหนึ่ง ที่เปิดใจได้เรียนรู้กับKM มาก่อน ย่อมจะส่งผลดีให้กับองค์กรนั้นฯ เพราะว่าบุคลากรได้เกิดการเรียนรู้ และเกิดการพัฒนาตนเองมาก่อน ย่อมจะมองเห็นการพัฒนาองค์กร การขับเคลื่อนองค์กร และเกิดการพัฒนาองค์กรไปในที่สุดครับ