“ ความเป็นมาของไทยทรงดำ หรือ ลาวโซ่ง ในสุพรรณ”(ตอน3)

 

 “ ความเป็นมาของไทยทรงดำ หรือ ลาวโซ่ง ในสุพรรณ”(ตอน3)  

                เล่ามาถึงว่าเหตุใดชาวผู้ไตดำต้นตระกูลลาวโซ่ง จึงเคลื่อนย้ายเข้ามาอยู่ในประเทศไทยและมาอยู่ในจังหวัดสุพรรณบุรีได้ ถ้าจะสรุปสาเหตุก็คือ การสงคราม ซึ่งแบ่งได้เป็น 2 ลักษณะคือ

      1. การสงครามระหว่างไตดำด้วยกันเองเพื่อแย่งชิงความเป็นใหญ่

     2. การสงครามกับประเทศไทย

                การอพยพเคลื่อนย้ายของชาวผู้ไตดำจากแคว้นสิบสองจุไทยสู่ประเทศไทย ปรากฏชัดอยู่ 5 ครั้งคือ

                ครั้งที่ 1 ในสมัยต้นรัชกาลพระเจ้ากรุงธนบุรี เจ้านครเวียงจันทน์เกิดวิวาทกับพระวอ พระวอ หนีไปพึ่งเจ้านครจำปาศักดิ์เจ้านครจำปาศักดิ์ขณะนั้นขึ้นกับกรุงธนบุรี เจ้านครเวียงจันทน์ให้พระยาสุโพลอบเข้ามาจับพระวอไปฆ่าเสีย พระเจ้ากรุงธนบุรีทรงทราบก็กริ้ว ที่เจ้านครเวียงจันทน์หมิ่นพระบรมเดชานุภาพ จึงให้เจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกและเจ้าพระยาสุรสีห์ ยกทัพไปตีนครเวียงจันทน์ และตีได้เมืองล้านช้าง (อาณาจักรลาว) แล้วสั่งให้กองทัพเมืองหลวงพระบาง ยกขึ้นไปตีเมืองม่วย เมืองทัน ซึ่งเป็นเมืองของผู้ไตดำแล้วกวาดต้อนเอาครอบครัวผู้คนทั้งสองเมืองนี้ส่งลงมายังกรุงธนบุรี ในปี พ.ศ.2322 พวกผู้ไตดำหรือไตซงดำ(ไทยทรงดำ)นั้นโปรดให้ไปตั้งบ้านเรือนอยู่ที่เพชรบุรี สันนิษฐานว่าอยู่ที่อำเภอเขาย้อย ตำบลหนองปรง

                ครั้งที่ 2 ในสมัยรัชกาลที่ 1 (พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช) ในพ.ศ.2335 ชาวเมืองแถง ศูนย์กลางชาวผู้ไตดำ และพวกเมืองพวน ตั้งแข็งเมืองต่อเมืองเวียงจันทน์ เจ้าเมืองเวียงจันทน์ส่งกองทัพไปตีเมืองทั้งสองได้ แล้วกวาดต้อนพวกไตซงดำและลาวพวน ส่งลงมากรุงเทพฯ รัชกาลที่ 1 โปรดให้ส่งพวกไตซงดำหรือโซ่งออกไปตั้งบ้านเรือนที่เพชรบุรีอีก

                ครั้งที่ 3 ในสมัยรัชกาลที่ 3 ทรงได้รับใบบอกจากเจ้านครหลวงพระบางให้ส่งกองทัพขึ้นไปปราบปรามหัวเมืองฝ่ายเหนือ รัชกาลที่ 3 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้เจ้าพระยาธรรมา(สมบุญ)เป็นแม่ทัพยกไป เจ้าพระยาธรรมาได้ยกทัพขึ้นไปถึงหลวงพระบางแล้วแต่งตั้งท้าวพระยาต่างๆของลาวคุมกองทัพขึ้นไปตีเมืองแถง จับได้ลาวพวน และไตซงดำ เป็นจำนวนมาก ครั้งนั้นรัชกาลที่ 3 ทรงกำชับให้เจ้าพระยาธรรมากวาดต้อนครอบครัวและทรัพย์สินของเมืองเวียงจันทน์และบรรดาหัวเมืองลาวทั้งหลายลงไปกรุงเทพฯให้มากเพื่อชดเชยพระราชทรัพย์ที่ใช้ในราชการสงครามและเพื่อตัดความยุ่งยากในหัวเมืองฝ่ายเหนือ เจ้าพระยาธรรมาจึงกวาดต้อนครอบครัวชาวเมืองแถง ซึ่งส่วนมากเป็นผู้ไตดำ หรือผู้ไตซงดำประมาณ 10,000 คน ลงมากรุงเทพฯ และโปรดให้พวกผู้ไตซงดำ ไปตั้งภูมิลำเนา ณ เมือง เพชรบุรี

                ครั้งที่ 4 ในสมัยรัชกาลที่ 3 ราวพ.ศ.2379 เมืองหึม หรือ ฮึม เมืองคอย เมืองควร แข็งเมืองต่อเมืองหลวงพระบาง ซึ่งอยู่ในพระราชอำนาจของไทย ท้าวพระยาเมืองหลวงพระบางคุมกองทัพไปตี จับพวกไตซงดำได้ แล้วให้พระยาศรีมหานาม คุมลงมายังกรุงเทพฯ และโปรดให้ส่งไปไว้ที่เพชรบุรีอีกเช่นเคย

                ครั้งที่ 5 ในรัชกาลที่ 3 ราวพ.ศ.2381 เจ้านายลาวทางเมืองหลวงพระบางและเมืองเวียงจันทน์ เกิดวิวาทกัน เจ้าราชวงศ์ได้คุมพวกไตซงดำลงมากรุงเทพอีกครั้ง ให้มาอยู่ที่เพชรบุรีที่อำเภอบ้านแหลม ตำบลท่าแร้ง และต่อมาคนกลุ่มนี้ได้ไปอยู่ที่ตำบลเขาย้อย

                พอจะเห็นร่องรอยของไตซงดำ หรือ ไทยทรงดำ หรือ ลาวโซ่ง ในประเทศไทยแล้วนะครับ

                                               

[ขจิต ฝอยทอง]

• ที่กาญจนบุรี บริเวณอำเภอบ่อพลอยมีไททรงดำมากเลยครับ
• ส่วนใหญ่ใช้นามสกุลขึ้นว่า สระเช่น สระทองหน สระทองยุ้งฯลฯ
• ผมเลย ปะโซ่งได้  ขอเตราเฮือนก่อนนะครับ
• อ้ายเฒ่า
• ฮ่าๆๆๆๆๆๆ

[พิสูจน์]

• ขอบคุณครับ อ.ขจิต
• เรื่องไทยทรงดำ ยังอยู่อีกหนึ่งตอน
• พรุ่งนี้เป็นตอนจบ
• ภาษาลาวโซ่งผมไม่ค่อยเก่งหรอก
• นี่กำลังหนักใจจะต้องสอนตัวอักษรลาวโซ่ง
• สงสัยต้องเชิญ อ.ขจิตเป็นวิทยากรเสียแล้ว
• โตกโลงบ่

[ขจิต ฝอยทอง]

• มีอักษรโซ่งด้วยหรือครับ
• ตื่นเต้นมาก
• เท่าที่ทราบยังไม่เคยเห็นตัวอักษรเลย
• ชาวบ้านโบราณบอกว่าหายไปหมด
• เหมือนภาษาขอมไหมครับอาจารย์อยากทราบ
• ขอบคุณครับ

[พิสูจน์]

• ขอบคุณ อ.ขจิตอีกครั้งที่เกาะติด เรื่องไทยทรงดำ
• อักษรไทยทรงดำ หรือที่เรียกว่าอักษรโซ่งมีครับ
• เคยมีรุ่นพี่ที่ม.ศิลปากรทำวิทยานิพนธ์ไว้ด้วย
• เป็นอักษรที่เชื่อว่า น่าจะวิวัฒนาการมาจากอักษรไทยน้อย คล้ายๆอักษรลาวในประเทศลาวปัจจุบัน ซึ่งอักษรไทยน้อยนั้นบางท่านก็ว่าวิวัฒนาการมาจากอักษรพ่อขุนรามคำแหง แต่บางท่านว่าอาจจะเก่ากว่าด้วยซ้ำ
• ว่างๆผมจะนำตัวอักษรมาให้พวกเราชมกัน
• ผมยังไม่เก่งเรื่องเทคนิคทางคอมพิวเตอร์ครับ

[ขจิต ฝอยทอง]

• ค่อยๆๆพิมพ์ก็ได้ครับอาจารย์
• ตื่นเต้นมาก
• ลองทำภาษาโซ่ง
• วันละคำก็ได้
• เช่น อีเกิ้ง คือพระจันทร์  เอ็ม คือแม่ ฯลฯ
• รออ่านด้วยใจระทึกเลยครับ
• ดีจังเลยจะได้ช่วยกันอนุรักษ์ภาษาถิ่น

[สุนี]

   ข้อมูลเหล่านี้มีที่  www.thaisongdumphet.is.in.th  แล้วจะคอยอาจารย์ค่ะ

[พิสูจน์]

• ขอบคุณทั้งสองท่านนะครับทั้งท่านอ.ขจิตและท่านอาจารย์ สุนี ผมได้รับประโยชน์จากทั้งสองท่านมากเลย
• แล้วผมจะค่อยๆชวนพวกเราเรียนเขียนอักษรลาวโซ่งกัน
• เรียนไปพร้อมกับผมและลูกศิษย์ที่โรงเรียนบางลี่วิทยา

[สุนี]

ขอขอบคุณค่ะ   แล้วจะคอยเรียนกับอาจารย์นะคะ

 

[ครูอ้อย แซ่เฮ]

สวัสดีค่ะพี่ชาย...พิสูจน์

อ่านแล้วได้รับความรู้จังค่ะ  ครูอ้อยไม่รู้อะไรเลยนะคะนี่  ขนาดครูอ้อยอายุ จะ 50 แล้ว รุ่นหลังจะรู้อะไรกันไหมนี่คะ

ขอบคุณมากๆค่ะ..

[พิสูจน์]

• อ.สุนีย์ รอหน่อยนะครับกำลังพยายาม นำข้อมูลขึ้นอยู่ครับ

[พิสูจน์]

• นี่แหละครับเรียกว่าการแลกเปลี่ยนเรียนรู้
• ก็เรื่องที่ครูอ้อย เก่ง..ผมก็มีความรู้น้อยเหลือเกิน
• ต้องคอยตักตวง แนวคิดและประสบการณ์จากครูอ้อย
• นี่คือคุณค่าของ..การจัดการความรู้จริงๆครับ
• ขอบคุณ เช่นกันที่แวะมาเยี่ยมครับ

[อำพร]

เรียน อ.พิสูจน์ ที่เคารพยิ่ง ดิฉันอยู่จังหวัดน่าน มีคุณพ่อเป็นลาวโซ่ง คุณแม่เป็นคนจังหวัดน่าน พ่อเล่าว่าญาติ พี่น้องของพ่อ อาศัยอยู่ร่วมกันที่จังหวัดพิจิตร เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา น้องสาวของพ่อเสียชีวิต น้องสาวพ่อมีครอบครัวอยู่ที่ จ.พิษณุโลก ดิฉันคุณแม่และพี่สาวไปร่วมงานศพ เห็นลูกๆของน้องสาวพ่อสวมเสื้อและคาดหัวด้วยผ้าดิบสีขาว ดิฉันมีโอกาสครั้งแรกที่ได้เห็นพิธีกรรมและสนใจในต้นตระกูลของคุณพ่อซึ่งดิฉันมีความภาคภูมิใจที่พวกเราได้มีโอกาสได้เห็นและฟังคุณพ่อพูดภาษาลาวโซ่งของคุณพ่อด้วยความสนุกสนาน และมีความสุขมากค่ะ  ซึ่งคุณพ่อไม่มีโอกาสได้พูดคุยภาษาของคุณพ่อเลย เพราะคุณพ่อ ไปอยู่จังหวัดน่าน  เกือบ 60 ปี ตอนนี้คุณพ่ออายุ 81 ปีแล้วค่ะ และครั้งนี้เป็นครั้งแรกของคุณพ่อที่ได้พบญาติๆกว่า 20  คน ดิฉันเลยถือโอกาสนี้พบปะญาติๆของคุณพ่อ แต่ด้วยเวลาที่ไม่อำนวยจึงมีเวลาได้พบญาติไม่มากนัก จึงถือโอกาสเข้ามาสืบค้นประวัติเพื่อการเรียนรู้ค่ะ และคงได้มีโอกาสได้รับความอนุเคราะห์จากท่าน อ.พิสูจน์ ใน โอกาสต่อไปค่ะ  ด้วยความเคารพ .....อำพร 

[chai]

เรียน อ.ทั้งหลายๆๆ ก่มีหลายกนเลยย์ ก่ต่องปะเจ่น ความจริง ภาษาเขียน ไตดำ (ตระกูล ไท กะ ได) เป็นภาษาเก่าแก่ครับ มีความแตกต่างพอสมควรจากภาษาลาว สามารถดูได้จากเว็บ http://thaisongdumphet.in,th เพราะมีตัวเขียนและการกำหนดแป้นพิมพ์ด้วย

[หลานลาวโซ่ง]

ขอคุณมากคะ อาจารย์ที่ให้ความรู้ ดิฉันเป็นหลานลาวโซ่งคะ อยากรู้เกี่ยวกับเรื่องของลาวโซ่งมากๆ เลยคะ ฟังภาษาลาวโซ่งออกคะ แ่ต่พูดได้น้อยคะ

[เก่ง]

สวัสดีครับอาจารย์ผมสนใจเรื่องไทดำมานานแล้วและเมื่อ 3 เดือนทีแล้วผมได้อนุมัติให้ทำงานวิจัยเรื่องไทดำที่ จ.สุราษฎร์ ผมอยากจะข้อคำแนะนำหรือข้อมูล(โดยเฉพาะเรื่องอักษร)จากอาจารย์บ้าง ถ้าหากไม่เป็นการรบกวนก็ส่งมาได้ที่เมลนะครับขอบคุณมากครับ

[อร]

สวัดดีค่ะอรเป็นคนโซ่งพ่อก้โซ่งแม่ก็โซ๋งปู่ขื่อผู้ใหญ่มี สระทองยุ้ง ต้นตระกูนอรมาจากกำแพงแสน นครประถมค่ะอรพูดโซ่งได้แต่ไมรู้อะไรเกี่ยวกับคนโซ่งเลยค่ะอรอายุ27แล้วคิดว่าคนที่อายุน้อยกว่าอรก็คงไม่รู้เช่นกันค่ะขอบคุณนะค่ะที่มีคนเห็นคุณค่าของประเพญีโซ่งอ่อลืมบอกไปว่าอรเป็นลูกศิทอาจารขจิต ฝอยทองค่ะไม่รู้ว่าอาจารจำศิทคนนี้ได้หรือเปล่านะค่ะอาจารสบายดีไช้ใหมค่ะไม่ได้เจอกันนานมากค่ะ