ถนอมสมอง จากอัมพฤกษ์-อัมพาต

 

เว็บไซต์เมโยคลินิกมีแบบทดสอบ (quiz) เรื่องเส้นเลือดสมองแตก-ตีบตันให้เข้าไปลองทำดู ผู้เขียนขอนำเฉลยของแบบทดสอบนี้มาเล่าสู่กันฟังครับ...

(1). อะไรเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่สุดสำหรับโรคเส้นเลือดสมองแตก-ตีบตันความดันเลือดสูง (hypertension / HT) เป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่สุดสำหรับโรคเส้นเลือดสมองแตก-ตีบตัน (stroke) อัมพฤกษ์ และอัมพาต โดยมีส่วนเพิ่มความเสี่ยง 4-6 เท่า

ข่าวดีคือ ถ้ารักษาความดันเลือดสูงให้ดี... ความเสี่ยงโรคเส้นเลือดสมองแตก-ตีบตันจะลดลง 38% และอัตราตายจากโรคจะลดลง 40%

(2). ผู้ชายกับผู้หญิง ใครเสี่ยงมากกว่ากันผู้ชายเสี่ยงโรคเส้นเลือดสมองแตก-ตีบตันมากกว่าผู้หญิงเป็น 1.25 เท่า

ข่าวที่อาจจะดีสำหรับผู้ชายคือ ผู้ชายมักจะเป็นโรคนี้ตอนอายุน้อยกว่า จึงมีอัตราตายจากโรคน้อยกว่า

(3). ไขมันในเลือด(โคเลสเตอรอล)เป็นปัจจัยเสี่ยงหรือไม่

ไขมันในเลือด(โคเลสเตอรอล) โดยเฉพาะโคเลสเตอรอลชนิดเลว (LDL) เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อโรคนี้ ค่าปกติควรน้อยกว่า 130 ถ้ามากกว่า 160 จะเพิ่มความเสี่ยงขึ้นมาก

(4). โรคหัวใจเพิ่มความเสี่ยงหรือไม่โรค

หัวใจบางอย่างเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญอันดับ 2 ของโรคนี้ (รองจากความดันเลือดสูง) เช่น ภาวะหัวใจห้องบนเต้นไม่เป็นจังหวะ (atrial fibrillation / AF) ฯลฯ

ภาวะนี้อาจทำให้การไหลเวียนเลือดไม่ดี ทำให้เกิดลิ่มเลือด ซึ่งอาจหลุดไปอุดเส้นเลือดสมองได้

(5). เบาหวานเพิ่มความเสี่ยงหรือไม่

เบาหวานเพิ่มความเสี่ยงโรคนี้ 3 เท่า

(6). บุหรี่เพิ่มความเสี่ยงหรือไม่

บุหรี่เพิ่มความเสี่ยงเกือบ 2 เท่า เนื่องจากบุหรี่ทำให้ผนังเส้นเลือดอ่อนแอ ทำให้เส้นเลือดแดงหดตัว และทำให้เลือดแข็งตัวได้ง่าย

(7). การดื่มเหล้าเพิ่มความเสี่ยงหรือไม่

การดื่มเหล้าอย่างหนัก (binge) เพิ่มความเสี่ยงโรคนี้

(8). ยาเสพติดเพิ่มความเสี่ยงหรือไม่

ยาเสพติดเพิ่มความเสี่ยงโรคนี้ เช่น โคเคนทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองน้อยลง ซึ่งอาจลดลงไปถึง 30% อาจทำให้เส้นเลือดอุดตันได้

ยาบ้าและเฮโรอีนทำให้เส้นเลือดสมองหดตัว และอาจทำให้เส้นเลือดอุดตันได้ กัญชาทำให้ความดันเลือดลดลง อาจทำให้เส้นเลือดอุดตันได้ ฯลฯ

(9). อุบัติเหตุเพิ่มความเสี่ยงหรือไม่

อุบัติเหตุเพิ่มความเสี่ยง โดยอาจทำให้เส้นเลือดสมองแตก นอกจากนั้นอุบัติเหตุที่ทำให้เกิดการหงายหัวไปทางด้านหลังทันที (“beauty parlor syndrome” = แหงนคอคล้ายผู้หญิงสระผมในร้านเสริมสวย) เช่น อุบัติเหตุรถชน ฯลฯ อาจกระชากเส้นเลือดให้ฉีกขาดได้

ท่านผู้อ่านลดความเสี่ยงข้อไหนได้ควรพยายามดูครับ ถนอมสมองไว้ จะได้มีชีวิตยืนยาวอย่างมีคุณภาพ...

    แหล่งที่มา:                                      

•  Thank Mayoclinic > http://www.mayoclinic.com/health/stroke/QZ00079 ·     
• บล็อก "บ้านสุขภาพ" และการอ้างอิงมีไว้เพื่อส่งเสริมสุขภาพ และป้องกันโรค ไม่ใช่เพื่อรักษาโรค > ท่านที่มีโรคประจำตัวควรปรึกษาหมอที่ดูแลท่านก่อนนำไปใช้
• ขอขอบพระคุณ > โรงพยาบาลค่ายสุรศักดิ์มนตรี + อาจารย์เทวินทร์ อุปนันท์ IT
• ขอขอบพระคุณ > ศูนย์มะเร็งลำปาง + อาจารย์ ณรงค์ ม่วงตานี และอาจารย์เทพรัตน์ บุณยะประภูติ IT 
•  นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ จัดทำ > 29 พฤษภาคม 2550.