สงกรานต์ : 1,100 กิโลเมตร .. บันทึกการเดินทางของชีวิตในเทศกาลน้ำ (1)

ติดตาม —ผู้ติดตาม

ชีวิตบนท้องถนนดูรีบเร่งกันทั้งนั้น ! ป้ายทะเบียนรถต่างจังหวัดวิ่งอยู่ในถนนอย่างรวดเร็วและมากมาย นั่นอาจหมายถึงการมาท่องเที่ยว หรือแม้แต่การกลับมายังบ้านเกิดเมืองนอนก็เป็นได้ !

สงกรานต์ปีนี้ ผมไม่มีโอกาสได้เตรียมร่างกายให้พร้อมสำหรับการเดินทางอันแสนไกลเท่าที่ควรนัก เพราะยังลังเลกับงานราชการที่ติดพันอยู่รอบตัว.. ดูอย่างวันที่ 12 เมษายนที่ผ่านมาผมยังหอบสังขารกลับที่พักเกือบ 6 ทุ่มเข้าไปแล้ว ตั้งใจจะเข้าบล็อกเพื่อเติมเต็มชีวิตชีวาเสียหน่อย แต่กลับกลายเป็นว่าเข้าระบบไม่ได้ ! เลยหยิบ ๆ จับ ๆ หนังสือพักใหญ่ เพียงหวังให้หนังสือเป็นยานอนหลับ แต่เอาเข้าจริง - กว่าจะหลับลงได้ก็ปาเข้าตี 2 โน่นเลยทีเดียว...

เช้าวันวันรุ่งขึ้น (13 เมษายน) ผมตื่นนอนตอนเกือบ ๆ 7 โมงเช้าตรวจเช็คสภาพรถและเคลื่อนตัวเดินทางออกจากมหาวิทยาลัยไปยังบ้านเกิดที่จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยมีวัตถุประสงค์หลักคือการไปรับลูกชายทั้งสองคนเพื่อเดินทางไปยังบ้านหนองทับม้า อ.เสนางคนิคม จ.อำนาจเจริญ – แต่เป็นที่น่าเสียดายว่า “น้องดิน – น้องแดน” ไม่ยินยอมเออออร่วมเดินทางไปกับเราด้วย โดยพวกเขาต่างชักแม่น้ำทั้งห้ามาอ้างเอ่ยนานาประการ อาทิ ไกลเกินไป , จะอยู่เล่นน้ำ, เหนื่อย หรือแม้แต่ ไม่อยากจะไป ! ด้วยเหตุเช่นนี้ เพื่อนชีวิตของผมจึงตัดสินใจที่จะเดินทางด้วยรถโดยสารประจำทางกลับบ้านเกิดที่อำนาจเจริญ โดยให้ผมฝังตัวอยู่ที่กาฬสินธุ์เพื่อดูแลลูก ๆ ผมเข้าใจดีว่าเธอต้องการเช่นนั้นจริง ๆ อีกทั้งส่วนหนึ่งผมเข้าใจว่าลึก ๆ เธอคงต้องการให้ผมได้พักผ่อนอย่างเต็มที่หลังจากเคี่ยวกรำชีวิตกับงานมาตลอดสัปดาห์ โดยมั่นใจว่าผมไม่มีทางพกพาความโสด (ชั่วคราว) ไปตะลอนทัวร์ที่ใดได้แน่ เพราะลูก ๆ จะคอยเกี่ยวรัดเกาะขาและขี่คออยู่อย่างไม่ว่างเว้น รวมถึงเบื้องลึกที่เป็นข้อเท็จจริงอันสำคัญยิ่งก็คือ ผมไม่ใคร่ใยดีต่อการเดินทางในเทศกาลใด ๆ เลยก็ว่าได้ นี่คือสงกรานต์ครั้งแรกในรอบ 5 ปีที่ผมมีเวลาได้อยู่กับ “ตัวเองและคนที่เรารัก” เพราะที่ผ่านมาผมรับหน้าที่ตั้งเต็นท์บริการผู้สัญจรเดินทาง หรือไม่ก็ต้องเที่ยวตระเวนนิเทศกิจกรรมของนิสิตที่อยู่ในหมู่บ้านต่าง ๆ ในพื้นที่จังหวัดร้อยเอ็ด มหาสารคามและกาฬสินธุ์… ช่างเป็นความโชคดีของผมโดยแท้ที่ได้รับ “วันเวลาแห่งชีวิต” ของเทศกาลสงกรานต์กลับคืนมาสู่ชีวิตของตนเองอีกครั้ง แต่บางห้วงนึกก็อดคิดไม่ได้ว่าจะจัดการกับวันเวลาเหล่านี้ยังไงดี ? เพราะการที่ห่างเหินวันหยุดไปนานเช่นนี้ ก็หลงลืมไปบ้างเหมือนกันว่าต้องทำอะไรบ้าง ? รวมถึงบรรดาญาติก็คงแปลกประหลาดอยู่ไม่น้อยที่เห็นผมวางมือจากงานราชการไปร่วมกิจกรรมกับพวกเขา ! จะด้วยเหตุผลกลใดก็แล้วแต่ … ผมตัดสินใจขับรถยนต์ไปส่งเพื่อนชีวิตและญาติของเขาที่อำนาจเจริญ โดยเลือกใช้เส้นทางที่คาดว่าแปลกเปลี่ยว – ผู้คนไม่พลุกพล่าน – รถราไม่มากมาย ซึ่งหมายลึกว่า “จะไม่มีคนเล่นน้ำ” อย่างมากมายมหาศาล โดยการสัญจรไปยังตัวเมืองกาฬสินธุ์ ผ่านเส้นทาง อ.กมลาไสย, ร่องคำ ไปสู่ อำเภอต่าง ๆ ของจังหวัดร้อยเอ็ด อันได้แก่ อ.โพนทอง, โพธิ์ชัย, หนองพอก จากนั้นก็เข้าสู่เขตพื้นที่อำเภอของจังหวัดยโสธร นั่นก็คือ เลิงนกทา และสู่จุดหมายปลายทางที่ อ.เสนางคนิคม จ.อำนาจเจริญ ผมรักและคลั่งไคล้การเดินทางเสมอ ยิ่งได้ขับรถเองก็ยิ่งมีความสุขเป็นพิเศษ อยากแวะชมอะไรก็แวะได้ดังใจหมาย…(ยิ่งคนนั่งข้าง ๆ หลับสบายในรถผมยิ่งมีความสุขในการขับเป็นที่สุด) ตลอดเส้นทางการเดินทางพานพบวัฒนธรรมการเล่นน้ำที่ไม่ต่างกันในทุกท้องที่ - โดยเฉพาะริมทางในเขตชุมชนที่ชาวบ้านมักจับกลุ่ม “เล่นสาดน้ำ – ปะแป้ง” กันอย่างคึกคักและ “ถึงลูกถึงคน” และเป็นกันเองอย่างน่ารัก ! ผมไม่ใครพบคนเมาแล้วขับ แต่พบคนเล่นน้ำที่อยู่ในอาการเมาสุรา หรือดื่มสุราอย่างมากมายก่ายกอง ปรากฏการณ์เช่นนั้นชวนให้ผมขบคิดอยู่อย่างลึก ๆ เงียบ ๆ ว่าเรามักรณรงค์เขียนป้าย “เมาไม่ขับ” หรือแม้แต่ “ขับช้า ๆ เสียเวลา ดีกว่าเสียชีวิต” แต่ไม่ค่อยพบว่ามีการรณรงค์โดยใช้วาทกรรมที่สื่อสะท้อนในทำนองให้คนเล่นน้ำที่อยู่ตามถนนสายต่าง ๆ เพลา ๆ การดื่มสุราลงบ้าง บางท้องที่ผมเห็นคนเมาฟ้อนเซิ้งกรีดกรายออกมากั้นให้รถหยุด ผมยิ่งเฝ้าสังเกตและภาวนาว่าอย่าได้เกิดอุบัติเหตุใด ๆ กับพวกเขาเลย.. นั่นคือภาพชีวิตอันเป็นรูปแบบของวัฒนธรรมในเทศกาลน้ำที่พบอย่างหลากล้นอยู่ตลอดเส้นทาง ถึงแม้เส้นทางที่ผมเลือกจะถือว่าเปลี่ยวแปลกอยู่บ้าง กระนั้นก็ยังถือว่ามีรถราสัญจรคึกคักอยู่ไม่น้อย และพบอุบัติเหตุถึง 3 ครั้ง 3 ครา ชีวิตบนท้องถนนดูรีบเร่งกันทั้งนั้น ! ป้ายทะเบียนรถต่างจังหวัดวิ่งอยู่ในถนนอย่างรวดเร็วและมากมาย นั่นอาจหมายถึงการมาท่องเที่ยว หรือแม้แต่การกลับมายังบ้านเกิดเมืองนอนก็เป็นได้ ! ผมเห็นรถจำนวนไม่น้อยบรรทุกชีวิตอย่างมีชีวิต…มีสัมภาระและของฝากจากการเดินทางอันแสนไกลจากเมืองใหญ่กลับสู่หมู่บ้าน… ผมพบรถเล็กแต่บรรทุกสินค้าเต็มพิกัดมุ่งกลับบ้านเพื่อจำหน่ายในเทศกาลสงกรานต์อย่างรีบเร่ง .. ผมไม่ได้รีบเร่งเหมือนเช่นพวกเขา…เป็นครั้งแรกในชีวิตที่ผมขับรถทางไกลโดยเข็มวัดความเร็วไม่ถึง 100 …ผมจอดแวะริมทางเสมอเมื่อรู้สึกอยากหยุดพัก โดยเฉพาะการหยุดรถเพื่อบันทึกภาพของ “เถียงนา” และ “ทุ่งนา” ที่อยู่ตามรายทาง … บ้างแห้งแล้ง โหยไห้ ขณะที่บางแห่งกลับเริ่มทอสีเขียวอ่อน ๆ ต้อนรับลมร้อนอย่างทระนง ผมไปถึงจุดหมายตอนเกือบ ๆ บ่าย 3 โมงเย็น - แต่ต้องรีบเร่งจัดการกับเวลาอันน้อยนิดแต่ยิ่งใหญ่นั้นอย่างเต็มอัตราศึก เริ่มจากการสรงน้ำกระดูกบรรพบุรุษของเพื่อนชีวิต…รวมถึงพ่อตาผู้ล่วงลับดับหายไปนานกว่า 3 ปีเศษ ๆ ผมมีเวลาพักฟื้นร่างกายแต่เพียงสั้น ๆ จากนั้นประมาณบ่าย 4 โมงเศษก็ขับรถกลับมายังกาฬสินธุ์อีกครั้ง … หากแต่ขากลับผมตัดสินใจใช้เส้นทางหลักเข้าสู่ตัวจังหวัดอำนาจเจริญ – ยโสธร – ร้อยเอ็ด – กาฬสินธุ์ เพียงเพราะรู้สึกว่าถนนหนทางได้มาตรฐานกว่าเส้นทางเดิมที่สัญจรในช่วงเช้ามากมายนัก แต่ก็ไม่วายต้องเตือนตนเองเสมอว่า “ต้องใจเย็น ๆ …เพราะรถมันเยอะ !” ตลอดเส้นทางจากตัวจังหวัดอำนาจเจริญมาถึงกาฬสินธุ์ถูกห่มคลุมด้วยฟ้าอุ้มฝน ..อากาศไม่ร้อน และมีฝนตกปรอยปรายอย่างไม่ขาดสาย ผมกลับถึงบ้านอีกครั้งในเวลา 4 ทุ่มเศษ ๆ … ไม่ทันได้ทานมื้อเย็นกับพ่อ – แม่ แต่ท่านทั้งสองยังคงรอการกลับมาของผมอย่างใจจดใจจ่อ ขณะที่ลูกชายคนเล็กหลับพริ้มอยู่บนฟูกที่เก่าโชยกลิ่นอับอ่อน ๆ ส่วนคนโตยังคงรอคอยผมอย่างไม่มีทีท่าง่วงเหงาหาวนอน - รอคอยพร้อมๆ กับการพกพาเรื่องเล่าอันหลากรสชาติของการเล่นน้ำในวันนี้ที่พร้อมเล่าสู่ผมอย่างปลื้มปิตินี่คือ การเดินทางที่ไม่รีบเร่งในเทศกาลน้ำที่ผมไม่คุ้นเคยนัก เพราะเพิ่งมีโอกาสได้ “วันเวลาของชีวิต” อันเป็นวันหยุดในเทศกาลนี้กลับคืนมาอย่างแทบไม่น่าเชื่อ !