ตัวเหลืองในทารกแรกเกิด


ช่วงนี้ไปเยี่ยมมารดาและทารกหลังคลอด พบทารกตัวเหลืองหลายราย วันนี้จึงขอนำความรู้เกี่ยวกับทารกตัวเหลืองกับการเลี้ยงลูกด้วยนมมารดามาฝากกัน

ตัวเหลืองในทารกแรกเกิด

ทารกปกติจะมีอาการตัวเหลืองในช่วงอาทิตย์แรกของชีวิต อาการตัวเหลืองมักจะเริ่มในวันที่สองหรือสาม และจางหายไปภายในวันที่สิบ เป็นเรื่องธรรมดาที่สุดที่เกิดขึ้นกับทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย แต่มักจะเกิดได้บ่อยๆในทารกที่ตัวโตกว่า อาการตัวเหลืองมักจะเนื่องจากความไม่สมบูรณ์ของตับเพียงเล็กน้อย แต่บางครั้งอาจมีปัญหาเกี่ยวกับเลือดของทารก การรักษาจะจำเป็นต่อเมื่อทารกมีอาการตัวเหลืองอย่างรุนแรงเท่านั้น

อาการตัวเหลืองเมื่อแรกเกิดไม่ใช่เหตุผลที่จะหยุดเลี้ยงทารกด้วยนมมารดา อาการตัวเหลืองอาจเป็นผลมาจากการที่เด็กได้รับนมมารดาไม่เพียงพอ

น้ำนมเหลืองช่วยในการขับขี้เทา(meconium) ในตัวเด็กและช่วยป้องกันอาการตัวเหลือง ถ้าเด็กได้รับนมมารดาอย่างเพียงพอ จะช่วยให้อาการตัวเหลืองหายไป แต่การให้น้ำกลูโคส น้ำเปล่า หรืออาหารเสริมอื่นใดไม่ได้ช่วยเลย เครืองดื่มเหล่านี้จะไปกระทบต่อการเลี้ยงทารกด้วยนมมารดาและทำให้ทารกมีอาการตัวเหลืองมากขึ้น

บางครั้งทารกที่มีอาการตัวเหลืองจะง่วงและไม่ต้องการดูดนม หรือดุดได้น้อยต้องให้ความช่วยเหลือทารกเหล่านี้ให้ได้รับนมมารดาอย่างเพียงพอ

    1. ถ้าทารกดูดได้ดีให้ทารกทานนมมารดาต่อไปบ่อยๆครั้ง เมื่อเขาหิวทั้งกลางวันและกลางคืน
    2. ถ้าทารกง่วงและดุดนมไม่พอ มารดาอาจบีบน้ำนมออกและให้นมนี้จากถ้วยทุก 2-3 ชั่วโมง
    3. ถ้าทารกได้รับนมมารดาที่บีบออกมาอยู่แล้วเนื่องจากน้ำหนักแรกเกิดน้อย และให้กินโดยต้องตวงนมอยู่ ให้นมนี้เพิ่มขึ้นเป็นพิเศษอีกร้อยละ 20
    4. ควรเลี้ยงทารกด้วยนมมารดาต่อไปถึงแม้ว่าอาการตัวเหลืองจะรุนแรง และต้องเข้ารักษา(ปกติเป็นการบำบัดเพียงเล็กน้อย)

บางครั้งอาการตัวเหลืองเริ่มในตอนปลายสัปดาห์แรกหลังคลอด และเป็นต่อไปอีกหลายสัปดาห์ ทั้งนี้เนื่องจากมีอาการเจ็บป่วยรุนแรงในทารก

บ่อยครั้งที่อาการตัวเหลืองยาวนานไม่ร้ายแรงอะไร แต่เกิดเนื่องจากปฏิกิริยาของสารในน้ำนมมารดา ทารกยังคงสบายดีและมีน้ำหนักขึ้นตามปกติ ถ้ามารดายังคงเลี้ยงทารกด้วยนมตัวเองอีกต่อไป อาการตัวเหลืองก็จะหายไปภายใน 3-10 สัปดาห์โดยไม่ต้องรักษา

ถ้าอาการตัวเหลืองรุนแรงมาก แพทย์อาจต้องวินิจฉัยเป็นสาเหตุว่าเนือ่งจากความเจ็บป่วยที่รุนแรงหรือไม่ แพทย์อาจให้ขอหยุดการเลี้ยงลูกด้วยนมมารดาเป็นเวลา 48 ชั่วโมง ถ้าสาเหตุจากนมมารดา อาการตัวเหลืองก็จะหายไป มารดาก็สามารถเลี้ยงทารกด้วยนมมารดาตอ่ไปได้โดยอาการตัวเหลืองจะไม่กลับมาเป็นอีก

 แหล่งข้อมูล : คู่มือการบริหารจัดการคลินิคนมแม่สำหรับโรงพยาบาลทุกระดับ โดย กลุ่มอนามัยแม่และเด็ก สำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย 
                      : E-learning วิทยาลัยพยาบาลเครือข่ายภาคกลาง(http://mail.bcnnv.ac.th/~pop/obs/active_birth2.htm)

หมายเลขบันทึก: 74652เขียนเมื่อ 26 มกราคม 2007 17:08 น. ()แก้ไขเมื่อ 17 มิถุนายน 2012 18:21 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

เป็นข้อมูลที่ดีมากครับ ลูกคลอด 10 วันแล้ว ตัวเหลืองตาเหลืองเป็นไรหรือเปล่าครับ

คุณ pornchai suriyaumpornkul

บางครั้งอาการตัวเหลืองเริ่มในตอนปลายสัปดาห์แรกหลังคลอด และเป็นต่อไปอีกหลายสัปดาห์ ทั้งนี้เนื่องจากมีอาการเจ็บป่วยรุนแรงในทารก ควรพาทารกไปพบแพทย์ เพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุต่อไป

แต่บ่อยครั้งที่อาการตัวเหลืองยาวนานไม่ร้ายแรงอะไร แต่เกิดเนื่องจากปฏิกิริยาของสารในน้ำนมมารดา หากทารกยังคงสบายดีและมีน้ำหนักขึ้นตามปกติ ถ้ามารดายังคงเลี้ยงทารกด้วยนมตัวเองอีกต่อไป อาการตัวเหลืองก็จะหายไปภายใน 3-10 สัปดาห์โดยไม่ต้องรักษา

แต่หากทารก น้ำหนักลด ดูดนมมารดาได้น้อย อาการตัวเหลืองอาจเป็นผลมาจากการที่เด็กได้รับนมมารดาไม่เพียงพอ ต้องคอยกระตุ้นให้ทารกได้รับนมมารดาอย่างเพียงพอ อย่างน้อยทุก 2 ชม.ค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท