นาดีดีต้องใช้ข้าวปลูกพันธุ์ดี
เรื่องนี้สืบเนื่องมาจากการไปประชุม ลปรร ที่กลุ่มเม็กดำเมื่อวันที่ ๕ มกราคม ที่ผ่านมา
และท่าน ขุนพลเม็กดำก็ได้เขียนสรุปไว้ในเรื่อง ดินกับเมล็ดพันธุ์
ผมอ่านแล้วยังไม่สะใจในอารมณ์ ก็เลยมาขอต่อยอดสักนิดหนึ่งว่าชื่อเรื่องไม่กินใจครับ
จึงต้องเอาเพลงลูกทุ่งยอดฮิท มาสาธยาย จึงจะเห็นภาพครับ
“นาดีดีต้องใช้ข้าวปลูกพันธุ์ดี ข้าวปลูกไม่ดีก็ทำให้เสียที่นา……….”
“ข้าวปลูกไม่ดี" นี่ทำให้เสียที่นาจริงๆหรือครับ?????????
สงสัยจะจริง
ถ้ามองจากระบบการพัฒนาการศึกษาที่ควรจะเชื่อมโยงกับชุมชน ตามแนวของหลักการจัดหลักสูตรท้องถิ่น
แต่ “พันธุ์ข้าว” ที่เป็นตัว ผอ. สถานศึกษา ท่านไม่เอาด้วย ขึ้นมาละก็
ครูที่ทำก็ลำบาก ชุมชนและประเทศชาติก็จะเสียผลประโยชน์ เด็กก็ไม่ได้เรียนรู้ อย่างที่ควรจะเป็น นอกจากจะไม่ได้ประโยชน์แล้วก็ยังอาจสร้างปัญหา หรือลดศักยภาพการทำงานของชุมชนได้อีกด้วย
เรียกว่า เสียที่นาดีดีไปจริงๆ
ดังนั้นถ้าจะขยายความต่อไปอีก ว่า
นาดี คือ ชุมชนที่มีอยู่ทั่วเมืองไทย (จะดีมากดีน้อย ก็ยังมีดีอยู่บ้างนั่นแหละ ) เหมือนกับที่นาทั่วไป มีเด่นมีด้อยเป็นธรรมดา
แล้ว ข้าวพันธุ์ดีล่ะ คือใครได้บ้าง
ในเชิง KM ที่เรากำลังคุยกันอยู่ ที่เราต้องการพัฒนาการจัดการความรู้ทุกหย่อมหญ้าจึงมี “ข้าว” และ “นา” หลายระดับเหลือเกิน เช่น
1. ถ้านาเป็นชุมชนในเป้าหมาย ข้าว ก็อาจเป็น สคส. และ เจ้าหน้าที่
2. ถ้าข้าวคือ “ผู้บริหารสถานศึกษา” โรงเรียนและสมาชิกครูที่เหลือก็อาจเป็น “นา”
3. ถ้าข้าวคือ “โรงเรียนและสมาชิกครู” ชุมชนรอบโรงเรียนก็อาจเป็น “นา”
4. ถ้าข้าวคือ “ความรู้ที่ดี” นักเรียนก็อาจเป็น “นา”
แล้วปัญหาเรื่องนี้อยู่ที่ไหน
จากที่ผมประเมินมาเมื่อวันก่อน จากกรณีของ เม็กดำ โดยรวมก็คือ ถ้าผู้บริหารสถานศึกษาเอาจริง เช่นกรณี “เม็กดำ” หรือ “รุ่งอรุณ” หรือ “สัตยาไส” ก็พิสูจน์ได้ชัดเจนว่า อะไรก็เป็นไปได้ทั้งนั้น
ชุมชนเปรียบเสมือนนาที่รอคอย และเป็นฐานรองรับการทำงานของโรงเรียนอยู่แล้ว
ก็เมื่อลูกหลานตัวเองได้รับประโยชน์ พ่อแม่คนไหนไม่อยากได้ ลองยกมือขึ้นซิ มีสักกี่คนในประเทศไทย
ผมเดาเอาว่าที่ไหนก็น่าจะเหมือนกันในข้อนี้
แต่ผมก็ไม่เถียงว่าคงต้องต่างกันบ้างในดีกรี และรายละเอียดของความพร้อม
ครูส่วนใหญ่ หรืออย่างน้อยก็บางส่วน พร้อมที่จะเป็นแนวร่วมให้กับ ผอ. อยู่แล้ว ใครไม่อยากเอาใจเจ้านาย (ในทางที่ถูก) หายากครับ
คนที่กล้าขัดคำสั่ง และนโยบายที่ทำเพื่อประเทศชาติและชุมชน ไม่น่าจะมีมากมาย
ยังไงดาบอาญาสิทธิ์ ก็อยู่ในมือท่าน ผอ. แล้ว กลัวอะไร
ช่วยคนเลวๆให้ลอดช่องกฎหมาย ก็ยังเคยเห็น ช่วยคนดีที่ตั้งใจทำงานบ้างจะเป็นอะไรไป
คนทำดี ตกน้ำไม่ไหล ตกไฟไม่ไหม้หรอกครับ แต่อาจจะเจ็บตัวบ้างในระยะแรกเท่านั้น โดยเฉพาะถ้าท่านทำเพื่อชุมชนแล้ว ความดีและชาวบ้านจะเป็นเกราะป้องกันให้ท่านเอง
ใครกล้าแตะท่านก็ถือว่าชะตาขาดแน่นอน
แล้วทำไมผู้บริหารสถานศึกษาบางคนจึงยังไม่ทำตัวให้เป็น “ข้าวพันธุ์ดี” ให้สมกับที่ได้มีโอกาสสร้างเกียรติยศชื่อเสียงให้กับวงศ์ตระกูล (อย่างที่ท่านพร่ำบ่นให้คนอื่นฟังในวงเครือญาติ) หรือเพื่อประเทศชาติ (ในการพูดในที่สาธารณะต่างๆ)
ท่านจะใช้อะไรก็ได้ ได้ผลไม่ต่างกันมากหรอกครับ เพียงแต่จะทำจริงหรือไม่เท่านั้น
เท่าที่ผมประเมินจากประสบการณ์ที่ทำงานกับชุมชนมากว่า ๒๐ ปี
ผมว่าชุมชนที่เป็นนาดีดี มีมากมายทั่วไปหมด ที่ไม่ค่อยดี หรือพร้อมไม่มาก ก็อาจมีอยู่บ้าง
แต่ข้าวพันธุ์ดี ทำไมจึงมีน้อยเหลือเกิน
ปัญหาอยู่ที่ไหนครับ
- วิธีการคัดเลือกพันธุ์ข้าว หรือ
- ไม่มีพันธุ์ข้าวจะให้เลือกครับ
อันนี้ขอถามผู้บริหารระดับสูงในกระทรวงศึกษาธิการครับ
ผมคิดว่าท่านตอบได้แน่นอน
ชุมชนทั่วประเทศไทยกำลังรอความหวังจากท่าน ที่จะส่งข้าวพันธุ์ดีไปปลูกในนาดีดี ที่เขาเตรียมไว้แล้ว
อย่าส่งไปเลยข้าวพันธุ์เลวๆ โดยเฉพาะสายพันธุ์ “กินเหล้าเฝ้าสนามบิน” นะ ลดลงหน่อยได้ไหมครับ
ประเทศชาติและชาวบ้านจะกระอักเลือดตายอยู่แล้วครับ
หรือท่านก็เป็นหนึ่งในกลุ่มนั้นเหมือนกัน จึงไม่กล้าทำ
สาธุ.....
ขออย่าให้ได้ยินเลยว่า ใช่..................
ความเห็น (13)
อาจารย์คะ
มีบ้างไหมคะ ที่มีนาดี มีข้าวดี แต่เผอิญหว่านไม่เป็น บำรุงน้ำไม่ถูก หรือไปเน้นผลผลิตที่จำนวนมากกว่าปริมาณบนพื้นที่จำกัด และคนหว่านยังมัวไปเพลินตื่นตาตื่นใจกับไฟประดับห้างนา ..มากกว่ารวงข้าว...
เรียนถามแบบคนไม่มีความรู้เกษตรค่ะ..ขอบคุณค่ะ
อ.จันทรรัตน์ รู้ไหมหนอ
ว่าผมชอบความคิดต่างมุมของอาจารย์มาก หาคนที่อธิบายความต่างความคิดได้น้อยมาก อาจารย์ทำให้ต้มยำถ้วยKM.ที่ปรุงโดยภัตตาคารเล่าฮูโภชนา ให้มีรสแซบซู๊ดซาดถึงใจ
ช่วยเหยาะซ๊อส เหยาะพริกป่น หรืออะไรที่มันเข้มข้นลงมาบ่อยๆก็ได้นะครับ ร้านนี้ไม่คิดราคาเพิ่มหรอกนะครับ ดีไม่ดีจะโปรโมท ชิม 2 ถ้วย แถม 1 ถ้วย
ครูบาครับ
ควรทำภาพให้เล็กก่อนนำ file ขึ้นไปใน gotoknow เพราะว่าขนาด file จะปรับใน gotoknow ไม่ได้ แม้จะทำรูปให้เล็ก ขนาดภาพจริงก็เท่าเดิม ใช้เวลาโหลดมากเหมือนเดิม ครับ
ลองดูนะครับ
นักเรียนเป็นได้ทั้งเมล็ดพันธุ์ที่ดีและไม่ดี ก็ขึ้นอยู่กับคนทำนา ซึ่งก็คือ พ่อแม่ ชุมชน ครูและผู้บริหารเมล็ดพันธุ์ที่จะหว่านลงไปในนา
นักเรียนเป็นได้ทั้งดินดีและดินไม่ดี แต่ดินทั้งหลายเหล่านี้เปลี่ยนแปลงให้ดีขึ้นได้ ด้วยทุกฝ่ายร่วมกันพัฒนาคุณภาพดิน เติมปุ๋ย ปลูกพืชบำรุงดิน อาจจะเห็นผลช้าแค่คุณค่าที่ได้นั้นมหาศาล แต่อย่างด่วนใจร้อนเร่งเติมปุ๋ยเคมีจะทำให้ดินเสียถาวร แล้วจะยุ่ง
ขอบคุณค่ะ
ผมค้นเจอปัญหาแล้ว ครับ
คอมฯตั้งโต๊ะผมไม่ทราบว่าเป็นอะไร อืดอุ้ยอ้ายมา 2 วันแล้ว ก่อนหน้านั้นก็ปกติ วันนี้เสียเวลาไปทั้งวัน แต่พอเอาโน๊ตบุกส์มาใช้ กลับลื่นไหลเป็นปกติ นี่แหละหนาเทคโนโลยี หลอกแม้กระทั้งเจ้าของ จึงขอเพิ่มประเภทผี ขึ้นมาอีกชนิดหนึ่ง คือ ผีคอมพิวเตอร์
อาจารยครับ
- ทั้งคน ทั้งข้าว ทั้งนา เป็นองค์กรเดียวกันครับ คงจะต้องมีความเชื่อมโยงซึ่งกันและกัน จึงจะ ดีทั้งหมดครับ
อาจารย์ศิริพงษ์
ทุกอย่างเป็นหนึ่งอยู่แล้ว แต่การแก้ปัญหาต้องมีจุดเริ่ม
- แยกเพื่อรวม
- รวมเพื่อแยก
เป็นวิธีคิดในการทำงาน
แต่ไม่ใช่เป้าหมายของงานในการแยกหรือรวม
อาจารย์พันดา
เข้าใจพูดนะว่าอย่าใช้ปุ๋ยเคมี
- บางคนเขาไม่รู้ด้วซ้ำว่าที่กำลังใช้อยู่คือปุ๋ยเคมี
- ยังไม่ต้องพูดเลยว่าปุ๋ยเคมีมีพิษอะไรบ้าง
- นั่นเป็นความรู้อีกระดับหนึ่งของเขาครับ
- คุณจะบอกเขาว่าอย่างไร
ขอบพระคุณค่ะ ท่านอาจารย์ และท่าน ครูบา สุทธินันท์ ปรัชญพฤทธิ์ ด้วยค่ะที่ให้กำลังใจ ....
อาจารย์อธิบายว่า.การเลือกพันธุ์ข้าวเป็นก้าวแรกใช่ไหมคะ ส่วนก้าวต่อไปข้าวจะกลายพันธุ์ไหม...รวงข้าวจะลีบเล็กหรือเต็มรวง...เป็นเทคนิควิธีปลูก...ใช่ไหมคะ....
ถ้าคิดเปรียบแบบพยาบาล จะนึกถึงการเร่งบำรุงครรภ์มารดา เร่งเอาเร่งเอาจนเด็กตัวโตคลอดเองไม่ได้ แต่พอถึงเวลาคลอดคนทำคลอดก็คนละคนกับคนดูแลตอนฝากครรภ์ แล้วคนทำคลอดก็ไม่ค่อยนึกถึงว่าตอนตั้งครรภ์ทำอะไรไปบ้าง ก็จะเร่งให้แม่เบ่งคลอด...ถ้าพลิกสถานการณ์ตอนนั้นไม่ทันละก้อ..ตายทั้งกลมค่ะ...ขออภัยค่ะ ข้าวกับดินกลายเป็นคลอดไปแล้วล่ะค่ะ...
อาจารย์ครับ
ข้าวกับนา เป็น analogy ของความเหมาะสม แบบคำว่ากิ่งทองใบหยกประมาณนั้นแหละครับ
ผมไม่แน่ใจว่าจะคล้ายกับที่อาจารย์ยกมาเรื่องการคลอดหรือเปล่า ครับ