ทัณฑฆาต และ การันต์

==ทัณฑฆาต และ การันต์==

[ จาก บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย”  ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๐ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น. http://legacy.orst.go.th/?knowledges=ทัณฑฆาต-และ-การันต์-๒๔-มิ ] ..

 คำว่า ทัณฑฆาต มาจากคำว่า ทัณฑ (อ่านว่า ทัน-ทะ) แปลว่า แท่งไม้ กับคำว่า ฆาต แปลว่า การฆ่า การทำลาย       ทัณฑฆาต หมายถึง เครื่องหมายที่ใช้ฆ่าตัวอักษรที่ไม่ต้องออกเสียง เครื่องหมายต่าง ๆ ที่ใช้กำกับตัวอักษรในภาษาไทยเรียกว่าไม้ เช่น ไม้ไต่คู้. ไม้ยมก. เครื่องหมายทัณฑฆาตจึงเรียกอีกอย่างว่า ไม้ทัณฑฆาต

         ส่วนคำว่า การันต์ หมายถึงตัวอักษรที่ไม่ออกเสียง เช่น ในคำว่า พงศ์  มี ศ ศาลา เป็นตัวการันต์ คือเป็นตัวอักษรที่ไม่ออกเสียง ซึ่งแสดงด้วยไม้ทัณฑฆาตที่เขียนไว้บนตัว ศ ศาลา  เมื่อจะพูดถึงเครื่องหมายที่ใช้ฆ่าตัวอักษรจะใช้คำว่า ไม้ทัณฑฆาต แต่เมื่อจะพูดถึงตัวอักษรที่มีเครื่องหมายดังกล่าวจึงจะเรียกว่า ตัวการันต์ เช่น คำว่า แพทย์ มี ย ยักษ์ เป็นตัวการันต์.  คำว่า ยนต์ มี ต เต่า เป็นตัวการันต์.
 

--พจนานุกรม ไทย-ไทย ราชบัณฑิตยสถาน
เกียรติ์ [เกียด เกียดติ- เกียน] น. ชื่อเสียง ความยกย่องนับถือ ความมีหน้ามีตา. (ส. กีรฺติ  ป. กิตฺติ ว่า คำเล่าลือ คำสรรเสริญ). 

Sanskrit: kirti -- good report , fame , renown , glory [Monier-Williams]
Pali: Kitti -- fame; renown. [Pl-En]
กิตติ [กิดติ] น. คำเล่าลือ, คำสรรเสริญ. (ป.; RID 2542).; rumour, praise [Lex Th-En]

รามเกียรติ์ [รามมะเกียน] น. ชื่อวรรณคดีเรื่องหนึ่ง ว่าด้วยพระรามทําศึกกับทศกัณฐ์เพื่อชิงนางสีดา. [RID 2542]

It is quite inconsistent to read เกียรติ์ as เกียด or เกียดติ because ติ is การันต์. So, เกียน should be the right pronunciation by the rule. Yet we read and teach our children - เกียรติ์ as เกียด. And we read and teach รามเกียรติ์ as รามมะเกียน. No wonder, our children get mixed-up ;-)

[This is not one odd exception in Thai language. There are several exceptions. For examples: the vowel  -ื is actually written as  -ือ . (Go on, find a word or a syllable  with  -ื without อ), yet we teach -ื as if it is a stand-alone complete vowel; -็ and เ-าะ sound much the same (perhaps -็ is more like -้อะ in real use) , so is  -็  a vowel or a tone-mark? why do write  เ-าะ instead of the more logical -อะ (which has a long partner as -อ) ?]

I am sure you will a good weekend musing on trivia like this one. Trivia has its place in brain exercises ;-)