สามเหลี่ยมแห่งการเผาไหม้ และการทำความเข้าใจวิธีการเผาถ่านแบบ "เตาอบ" และ "เตาอับ"
ช่วงชีวิตนี้ ผมได้มีโอกาสไปช่วยเป็นวิทยากร… สอนหลักการเผาถ่าน …. อธิบายไป ๆ หลาย ๆ รอบ จึงถอดบทเรียนวิธีการอธิบายที่ง่ายและได้ผลมาฝากครับ ….
ผมเรียกภาพลักษณะแบบนี้ว่า GraphicConcept … ครั้งหนึ่งผมเคยได้ฟังการบรรยายของ รศ.ดร.ทิศนา แขมมณี ในห้องประชุมแห่งหนึ่ง …. ท่านบอกว่า “การสอนคอนเซป ไม่สามารถสำเร็จได้ ด้วยการบอก คอนเซป" …. จึงไม่ต้องตกใจถ้าท่านดูภาพเหล่านี้และอ่านไป แล้วไม่เข้าใจ … เพราะท่านต้องไปจุดไฟเผาถ่านด้วยตนเอง…. จึงจะเข้าใจ
ภาพที่ ๑ “สามเหลี่ยมแห่งไฟ” หรือ "สามเหลี่ยมแห่งการเผาไหม้
- การเผาไหม้ หรือการสันดาป จะเกิดขึ้นได้เมื่อมีองค์ประกอบ ๓ ประการ ได้แก่ เชื้อเพลิง ความร้อน และออกซิเจน ….. สำหรับ “คนเผาถ่าน” เราพูดกันว่า ไม้ ไฟ และอากาศ
- เมื่อมีครบทั้ง ไม้ ไฟ และอากาศ ฟืนจะติดไฟ เผาไหม้ … สิ่งที่เหลือไว้ คือ ขี้เถ้า …. ไม่ใช่ถ่าน …
- วิธีการเผาถ่าน คือวิธีการจัดการและควบคุมไม่ให้มีอากาศ … เพื่อให้ความร้อนแยกของเหลวและก๊าซออก … เปลี่ยนไม้ให้กลายเป็นถ่าน
- สามารถทำได้ ๒ วิธี … หนึ่งคือ ควบคุมไม่ให้ไฟติดภายในเตาเลย … ไม่ให้มีออกซิเจนไหลเข้าเตา …. เราเรียกได้ว่า “เตาอบ” ….. อีกวิธีหนึ่งคือ ปล่อยอากาศเข้าเตาได้ แต่ควบคุมไม่ให้เกิดการเผาไหม้เนื้อไม้ … เรียกได้ว่า “เตาอับ” … หมายถึง อับอากาศ … มีอากาศ แต่ให้มีน้อย ๆ พอไม่ให้ไฟในเตาดับ
- หลักสำคัญของ “เตาอบ” คือ ไม่ให้ไฟและอากาศเข้าไปอยู่ในเตา …. ดังรูป
- ส่วน “เตาอับ” … จะปล่อยอากาศหรี่เข้าเตา … เอาไฟให้ติดแก๊สที่คายออกจากเนื้อไม้ ภายในเตา … ดังรูป
ความเห็น
A very good ‘learning aid’!
I would differentiate ‘wood’ as fuel to burn and generate heat to cook raw material ‘wood’ into charcoal. So that wood with certain properties are sacrificed as fuel to enhance value of wood with another set of properties. To use the same wood for both roles seems less than than optimal. ;-)