ชุดความรู้ในท้องถิ่น
ในช่วงเวลาแห่งการส่งต่อปีเก่าไปสู่ปีใหม่ หลายท่านได้แลกเปลี่ยนแนวคิดว่าให้ผู้คนได้หวนระลึกถึงการดำเนินชีวิตที่ผ่านมา มันมีหลายอย่างที่เราเดินมาเคียงคู่ มีอีกหลายอย่างที่เราก้าวผ่าน มีอีกหลายเรื่องที่เราก้าวข้าม และอีกหลากหลายในจังหวะลีลาของชีวิต
รอบปี พ.ศ. 2549 ที่กำลังจะก้าวผ่านพวกเราไป ในฐานะครูคนหนึ่งมึความเห็นว่าเป็นปีที่ แวดวงการศึกษา ปะทะกับมรสุมที่หนักหนาสาหัส ดูเหมือนผมจะเริ่มชัดเจนในเหตุผลแห่งการหลุดพ้นจากวงจรของการจัดการศึกษาในระบบโรงเรียนของเจ้าสำนักต่างๆอันได้แก่ มหาชีวาลัยอีสาน โรงเรียนสัตยาไสย เสมสิกขาลัย และอีกหลายๆสำนัก ด้วยประจักษ์ว่าระบบของการบริหารจัดการศึกษาในระบบสร้างกรอบล้อมตัวเอง ในความเป็นจริงเอกสารหลักสูตรต่างๆไม่ได้ละเว้นการกล่าวถึงวิถึไทย และในความเป็นจริงเช่นกันการปฏิบัติการจัดการเรียนการสอนโดยภาพรวมก็ไม่ได้ใส่ใจในวิถีไทยหลายคนบ่นกับผมว่ามันไม่ง่ายเท่าไรนักกับการพูดถึงสิ่งใกล้ตัว คำบอกคำสอนปู่ย่าตายาย สอนไว้ว่า ช่างไม้ ช่างบ้าน มักไม่มีบ้านอยู่ ดูเหมือนจะบอกไว้ให้ลูกหลานอย่าละเลยสิ่งใกล้ตัว ครู นักเรียน ชุมชน ป็นสิ่งใกล้กัน ใกล้กันมากจนไม่ง่ายเท่าไรนักกับการพูดถึงกันเชียวหรือ คุณภาพการศึกษาโดยเฉพาะการศึกษาขั้นพื้นฐาน จึงถูกผู้คนรอบข้างรุมถล่มชนิดกรรมการไม่ต้องนับ
รอบปี พ.ศ. 2550 เป็นต้นไป เรามาร่วมกันใช้ ชุดความรู้ในท้องถิ่น ให้เกิดประโยชน์ต่อการเรียนรู้ ด้วยการเรียนรู้คืนสู่รากเหง้า ไม่ใช่หวนคืนไปนุ่งใบไม้ แต่หวนคืนสู่การจัดการศึกษาบนฐานความจริงแห่งชีวิต มาช่วยกันคิดวิชาที่จะอยู่ได้ในท้องถิ่น วิชาอาหารการกินที่มีผักอยู่ในป่า มีปลาอยู่ในหนอง วิชาพลานามัย ที่ไม่เจ็บไม่ไข้ยามลมเปลี่ยนทาง ฯลฯ
ครูบาสุทธินันท์ ปรัชญพฤทธิ์ สอนผมไว้ว่า ปัญหาของคนอีสานอยู่ที่มีความรู้ไม่พอใช้ คนอีสานทำแต่เรื่องทิ้งๆขว้างๆ สุดท้ายลูกหลานอีสานต้องทิ้งถิ่น และทิ้งท้ายวันนี้ ผมเห็นว่าเมืองไทยมีอะไรดีๆที่เอื้อต่อการเรียนรู้มากมาย ฝากถึงพี่น้องครูไทยในทุกถิ่นได้ร่วมยินดีต่อการใช้ ชุดความรู้ในท้องถิ่น ให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษา อย่างจริงจัง ( เสียที)
ความเห็น (8)
สวัสดีปีใหม่ค่ะท่าน ผอ.
มีความสุขเยอะ ๆ นะคะ สุขกายสบายใจตลอดปีใหม่นะคะท่าน ผอ.
ด้วยความเคารพค่ะ
ผมคิดว่าเป็ฯทางรอดที่เหลืออยู่ แม้จะเล็กๆ ก็ยังดีกว่าไม่รู้จะเริ่มตรงไหน
โครงการที่ผมทำจะเน้นตรงนี้เป็นศูนย์กลางครับ
Local Wisdom based Technology Development
- ความเป็นท้องถิ่น ของแต่ละชุมชน มีความหลากหลายทั้งทางความคิด และวิธีการ และเป็นตัวของตัวเอง โดยเฉพาะ วัฒนธรรม ของแต่ละชุมชน เป็นชุดความรู้ที่ทำให้ชุมชน และท้องถิ่นของเขาอยู่รอดใด้
- ดีใจที่ท่าน ผอ.ได้เห็นความสำคัญ และผลักดันในเรื่องนี้
- โจทย์ คือเราจะใช้กลไกอะไรที่จะทำให้คนในชุมชน และองค์กร ทั้งในและนอกชุมชน โดยเฉพาะ อบต. เข้าใจ ตระหนักในเรื่องนี้ และร่วมแรง ลงแรงกันที่จะนำไปสู่ ชุมชนที่แข็งแรงและยั่งยืนครับ
- ขออวยพร ให้ท่าน ผอ.และครอบครัวจงมีความสุขตลอดไปครับ
ถ้าคนอีสาน ค้นหาความภูมิรู้ภูมิธรรมไม่เจอ
ก็อยากที่จะอยู่อีสานได้
เพราะตอบตัวเองไม่ได้ว่าจะเอาความรู้อะไรมาอยู่ใน
ท้องถิ่นอีสาน สมัยนี้อยู่ด้านๆเฉยๆอยู่ไม่ได้
มันต้องใช้วิชาความรู้ที่จะอยู่
เพราะต้นทุนท้องถิ่นอีสานเอาไปใช้เกลี้ยงแล้ว
เหลือแต่น้ำลายกับกำปั้น จะฝ่าฟันปัญหาคงจะยาก
ต้องตอบให้ได้ว่าวันนี้อยู่กับความรู้อะไร?
เป็นครูบาอาจารย์ไม่ควร กินเหล้าเมายาให้เด็กเห็น การที่เราจะเป็นแม่พิมพ์ของชาตินั้นลำบากยิ่งนัก ต้องตัดเรื่อง สุรา นารี และ ..... อีกหลายอย่างนะครับ
สวัสดีครับท่าน ผอ.โรงเรียนบ้านเม็กดำ อ่านบันทึกหลายๆ บันทึกของท่านแล้วรู้สึกว่าน่าสนใจมากครับ ผมขออนุญาตนำเข้าในแพลนเนต freedom idea ของผมด้วยนะครับ ที่ ผอ.บอกว่าจะได้เรียนรู้กัน ผมว่าคงเป็นผมมากกว่าที่ต้องเรียนรู้จากท่าน ผอ. อย่างไรนับเป็นเรื่องดีก่อนปีใหม่ ที่ผมได้รับเกียรติจากท่าน ผอ. เข้ามาเยี่ยมเยียนบันทึกของผม ตอนนี้ผมคิดว่าต้องทยอยอ่านบันทึกของ ผอ. ให้หมดดีกว่าครับผม