คณะสี่สหายพบกันครั้งหลังสุดเมื่อวันที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๕๖๓ ที่ร้านเจ๊ไข่ ประชาชื่น แล้วก็ต้องเลื่อนนัด เพราะวิกฤติโควิด ๑๙ ต้นเดือนกันยายน ๒๕๖๔ ศ. ดร. ฉัตรทิพย์ ก็อีเมล์ถึงสหายอีกสามคนว่าคิดถึง และเสนอคุยกันทางซูม เห็นพ้องต้องกันว่า นัดบ่ายวันอาทิตย์ที่ ๑๙ กันยายน
ที่จริง ผมก็คิดเป็นระยะๆ ว่าน่าจะคุยกันทาง ออนไลน์ ได้ แต่ผมไม่มีทักษะในการเป็น โฮสต์ ศ. ดร. ฉัตรทิพย์ เสนอตัวเป็น โฮสต์ เพราะท่านมีลูกเขยเป็นวิศวกร และท่านได้สิทธิ์ใช้ซูมของจุฬาฯ ในฐานะอาจารย์พิเศษ
ทันทีที่พบกัน ผมก็แสดงความยินดีต่อเพื่อนทั้งสามว่า ขอแสดงความยินดีที่อายุยืนยาวมาจนได้สัมผัสกับการระบาดใหญ่ของโรคติดเชื้ออุบัติใหม่ในระดับนี้ ที่นานๆ จะมีสักครั้งหนึ่ง การมีโอกาสได้เห็นและได้สัมผัสด้วยตนเอง จึงถือเป็นบุญ พวกเราอายุ ๘๐ หรือใกล้ ๘๐ กันทุกคน
คนแก่พบกันเรื่องที่ไม่คุยกันไม่ได้คือเรื่องความเจ็บป่วย คนหนึ่งมีปัญหานอนไม่หลับ อีกคนหนึ่งบ้านหมุน ต้องไปหาหมอ สามคนฉี่ไม่ค่อยออกเพราะต่อมลูกหมากโต ต้องกินยาช่วยทุกคน แต่กินยาคนละชนิด ผมอยู่ในนั้นด้วย แต่ทุกคนก็บอกว่าในคณะสี่สหายผมมีสุขภาพแข็งแรงที่สุด
คนอื่นๆ เขารู้สึกเครียดจากสถานการณ์โควิด แต่ผมรู้บอกว่าชีวิตของผมดีกว่าก่อนยุคโควิด เพราะได้อยู่บ้านมากขึ้น ได้ดูแลสาวน้อย ได้อ่านหนังสือมากขึ้น รวมแล้วในสี่คนผมเป็นคนที่ยังมีงานมากที่สุด มีประชุมแทบทุกวัน
ผมชวนคุยเรื่องหนังสือ ประสบการณ์ประชาธิปไตยจีน ที่ ศ. ฉัตรทิพย์ก็ได้รับเหมือนกัน และท่านอ่านไปได้ครึ่งเล่ม ส่วนผมอ่านเกือบจบแล้ว เราเห็นพ้องกันว่าเป็นหนังสือที่อ่านยาก ศ. ฉัตรทิพย์อ่านในฐานะผู้มีความรู้ ส่วนผมอ่านในฐานะผู้ไม่มีความรู้ แต่อยากได้แนวคิด
ศ. ฉัตรทิพย์บอกว่า ท่านอ่านลำบากเพราะมัวแต่จะเถียงกับข้อความในหนังสือ เพราะมันขัดกับที่ท่านเคยเรียนมาจากโลกตะวันตก ผมอ่านลำบากเพราะไม่มีพื้นความรู้ทฤษฎีการเมืองและประชาธิปไตย แต่เราก็เห็นพ้องกันว่า หนังสือช่วยสะกิดให้เราตระหนักว่า ลัทธิประชาธิปไตยไม่จำเป็นต้องเป็นแบบของประเทศตะวันตกเท่านั้น ที่จริงประเทศตะวันตกก็มีระบอบประชาธิปไตยที่แตกต่างกันมาก
ศ. ฉัตรทิพย์รายงานเรื่องผลการวิจัย สังคมและวัฒนธรรมไทโบราณ ที่จะจัดพิมพ์หนังสือในชื่อ สังคมและวัฒนธรรมไทโบราณ จะพิมพ์เสร็จปลายปีนี้ และจะแจก ไม่ขายเพราะ สกสว. ระบุให้พิมพ์แจกจ่าย
ศ. วิสุทธิ์ชวนคุยเรื่องคนไททางตอนใต้ของจีน ผมจึงแนะนำหนังสือ ชนชาติไทย ที่แปลจาก The Tai Race เขียนโดย William Clifton Dodd หรือ “หมอด๊อด” อ่านแล้วจะเห็นว่า สมัยร้อยปีก่อน ชนชาติไท อยู่กันเป็นกลุ่มๆ กระจายอยู่ทั่วภาคใต้ของจีน
ศ. วิสุทธิ์ อยากไปกินก้ามปู เราจึงนัดกันไปกินที่ร้านผ่านฟ้าภัตตาคาร ที่เราไปกินเมื่อวันที่ ๙ กันยายน ๒๕๖๓ ดังเล่าไว้ที่ (๑) นัดวันที่ ๔ ธันวาคม ๒๕๖๔ โดยหวังว่า สถานการณ์โควิดจะไม่แย่ลงไปกว่าในขณะนี้
วิจารณ์ พานิช
๑๙ ก.ย. ๖๔
ไม่มีความเห็น