เมื่อวันพุธที่ผ่านมา (9 พ.ย.) ผมได้ไปบรรยายหัวข้อ "เส้นทางการสร้างสังคมอุดมปัญญา (A Path to Knowledge-based Society)" ที่อาคารสารนิเทศ 50 ปี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ การบรรยายนี้เป็นส่วนหนึ่งของการสัมมนาวิชาการเรื่อง "Foresight Business Intelligence for Smart Society" ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 9-10 พฤศจิกายน 2548 ผมได้มีโอกาสฟัง Session ที่ต่อจากผมอีก 2 Session ขอนำประเด็นดีๆ ที่ได้มาสรุปให้ท่านฟังดังนี้....
เรื่องแรกเป็นเรื่อง "KM for
Innovation" นำเสนอโดย ผศ. ดร.
สมชาย นำประเสริฐชัย ท่านจบปริญญาเอกจาก AIT
และงานวิจัยของท่านก็เกี่ยวพันกับเรื่องนี้โดยตรง
ท่านเริ่มต้นด้วยการอธิบายความหมายของคำว่า "นวัตกรรม"
เพื่อชี้ให้เห็นความแตกต่างระหว่าง "Innovation" กับ "Invention"
โดยได้พูดถึงโครงการของรัฐบาล "จากหิ้ง สู่ห้าง" ด้วยว่าเป็นการ Add
Value สิ่งประดิษฐ์ต่างๆ ที่ทำไว้ ให้สามารถออกสู่ท้องตลาดได้
โดยได้อธิบายให้เห็นว่า Innovation
Process นั้นประกอบด้วย 9 ขั้นตอน คือ 1. Idea Generation 2. Research
Design 3. Concept Evaluation & Selection 4. R&D
process 5. Integrate Knowledge & Research
Output 6. Prototype Development 7. Overall
Evaluation 8. Production 9. Market Entry
และได้พูดเรื่อง Key KM
Process ว่าประกอบด้วย 1. Knowledge Identification 2. Knowledge
Utilization 3. Knowledge Acquisition 4. Knowledge
Development 5. Knowledge Integration 6. Knowledge
Transfer 7. Knowledge Storage &
Maintenance หลังจากนั้นก็ได้สร้าง Matrix ของ
Process ทั้งสองเพื่อให้เห็นความเกี่ยวข้องของกระบวนการดังกล่าว
และสรุปว่าระบบจัดการความรู้ และระบบพันธมิตรการวิจัย
(ซึ่งประกอบด้วย ไตรภาคี อันได้แก่ ภาครัฐ ภาคอุตสาหกรรม
และ ภาคการศึกษา) มีผลต่อการสร้างนวัตกรรมอย่างยิ่ง
เรื่องที่สองเป็นการนำเสนอหัวข้อ "Roadmap for
being TRUE Learning Organization" โดย
คุณเรืองศักดิ์ ศรีวัฒนะ จากบริษัท TRUE
Corporation ท่านได้เล่าประสบการณ์การสร้าง LO ของบริษัท TRUE
ซึ่งได้ใช้ Brand
Value
เป็นตัวสร้างวัฒนธรรมใหม่ให้กับองค์กร Value
หรือค่านิยมนี้ประกอบด้วย 4C's คือ 1.
Credible - เชื่อถือได้ มีความซื่อสัตย์ 2. Caring -
เอาใจใส่ดูแล 3. Creative - สร้างสรรค์ 4.
Courageous - กล้าฝัน กล้าทำ ค่านิยมทั้ง 4 เรื่องนี้
กลายเป็นส่งที่หล่อหลอมวัฒนธรรมของ TRUE ...กลายเป็น "ภาษา"
ที่ใช้สื่อร่วมกันของคนในองค์กร
โดยที่ผู้บริหารต้องทำตัวเป็นแบบอย่าง
และต้องคอยกระตุ้นการใช้ค่านิยมเหล่านี้ในทุกที่ทุกโอกาส
อีกทั้งยังต้องส่งเสริมสนับสนุนเรื่อง Infrastructure
และให้ทรัพยากรที่จำเป็นด้วย อาทิ เช่น มีการสร้าง Learning Center, Professional Development and
Assessment Center (PDA), KM System, Discovery Lab, "together"
Intranet, Chat Zone และกิจกรรมต่างๆ มากมาย
ที่ทำให้คนตื่นตัว "มีใจ" และมุ่งไปสู่การสร้าง
"นวัตกรรม" เพื่อทำให้ทั้งวองค์กร และชีวิตพนักงานดีขึ้น
บทสรุปที่ผมได้รับจาก Case นี้
ทำให้ได้เห็นความเกี่ยวพันที่สำคัญระหว่าง วัฒนธรรม (Culture) องค์กร กับ พฤติกรรม (Behavior)
ของคนในองค์กร สรุปได้ว่า "พฤติกรรม สร้างวัฒนธรรม และวัฒนธรรม
กำหนดพฤติกรรม" ครับ
เรื่องสุดท้ายที่ถือว่าเป็นเรื่องที่ยิ่งใหญ่มากก็คือ ผมได้พบกับท่านอาจารย์อัศนีย์ (รศ. ดร. อัศนีย์ ก่อตระกูล) และได้พูดคุยกันถึงโครงการที่ท่านอาจารย์กำลังทำอยู่ เป็นโครงการเกี่ยวกับการสร้าง Knowledge Portal ...เราได้พูดคุยกันหลาย เรื่อง ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง Text Mining, Knowledge Engineering หรือ Knowledge Creation System จนในที่สุดต้องขอรบกวนอาจารย์ ...นัดหมายเชิญท่านมานำเสนอในการประชุมประจำสัปดาห์ของ สคส. เพราะมีเรื่องที่น่าสนใจมากมาย และผมก็อยากให้ท่านอื่นๆใน สคส.ได้รู้ด้วย
intuition ของผมบอกว่า ...กำลังจะมีอะไรดีๆ ที่เป็นนวัตกรรมเกิดขึ้นในวงการ KM อีกแล้วครับ....หลังจากที่เราได้มี ...เครื่องมือชุด "ธารปัญญา" ...มีเวทีการแลกเปลี่ยนที่เรียกว่า "ตลาดนัดความรู้" ...และมีการแลกเปลี่ยนข้ามพรมแดนผ่าน "Blog Gotoknow.org"....สิ่งใหม่ๆ กำลังจะทะยอยมา... อย่ากระพริบตานะครับ !!