ความเห็นแก่ประโยชน์ผู้อื่น (altruism)
หนังสือ Altruism : The Power of Compassion to Change (2016) เขียนโดย Matthieu Ricard ผู้เขียนหนังสือ Best Seller ชื่อ Happiness : A Guide to Developing a Life’s Most Important Skill บอกว่า altruism ช่วยให้โลกน่าอยู่ขึ้น
Altruism มี ๒ รูปแบบ คือ แบบที่ติดตัวมาแต่กำเนิด หรือเป็นสัญชาตญาณ กับแบบที่ต้องพัฒนาขึ้นในตน
หากสังเกตให้ดี เรื่องราวในโลกนี้เต็มไปด้วยเรื่องที่มีคนเสียสละผลประโยชน์ส่วนตัวเพื่อทำประโยชน์แก่ผู้อื่น เรื่องราวการช่วยเหลือทีมฟุตบอลล์หมูป่าอะคาเดมียังไม่จาง
หากเราหมั่นระลึกถึงเรื่องราวดีๆ เช่นนี้ จิตใจของเราจะถูกกล่อมเกลาไปในทางดี ... ทางที่ทำเพื่อผู้อื่น ซึ่งเป็นเส้นทางแห่งชีวิตที่ดี นี่คือ altruism แบบที่สอง
ผู้เขียนแนะนำว่า เพื่อปลูกฝัง altruism แบบที่สอง คนเราควรมีเวลาทำจิตให้สงบและมองเข้าไปในตน ว่าตนเองต้องการความสุขและหลีกเลี่ยงความทุกข์อย่างไรบ้าง และเชื่อมโยงต่อไปว่า เพื่อนมนุษย์คนอื่นๆ ต่างก็มีความต้องการเดียวกัน เป็นการขยายมุมมองจากมองภายในตนเอง ไปสู่การทำความเข้าใจผู้อื่น
เขาบอกว่า มนุษย์เรามีสัญชาตญาณเชื่อมโยงจิตกับเพื่อนมนุษย์คนอื่นๆ wireless ไม่ได้มีเฉพาะคลื่นวิทยุ ทีวี โทรศัพท์ ฯลฯ นะครับ ยังมีคลื่นกระแสจิตของเราอยู่ด้วย แต่เป็นคลื่นคนละแบบ
ตามคติพุทธ ความทุกข์ที่ใหญ่หลวงที่สุดเกิดจากความโง่ หรือมิจฉาทิฐิ
"ความเห็นแก่ผู้อื่น" เชื่อมโยงกับ "ความรัก" หากเรารักผู้อื่น เราก็จะได้รับความรักตอบแทน ความรักที่ประเสริฐสุด คือ "ความรักไร้เงื่อนไข" ความเห็นแก่ผู้อื่นที่ประเสริญสุด นำไปสู่การทำเพื่อผู้อื่นโดยไม่หวังผลตอบแทน ... มนุษย์ระดับ ๖ ของ Arthur Kohlberg
มีผลงานวิจัยด้านประสาทวิทยาศาสต์ บอกว่า ความคิดมีผลเปลี่ยน ดีเอ็นเอ ในรูปแบบที่เรียกว่า epigenetics ในเซลล์สมองที่มีการเกิดใหม่ จากกลไก neuroplasticity
มนุษย์เรามีทั้งความเห็นแก่ตัว (ego) และความเห็นแก่ผู้อื่น (altruism) อยู่ภายในตน หากหมั่นฝึกฝนความเมตตากรุณาต่อผู้อื่นในทุกกิจกรรมที่ตนทำ การสนองตอบจากผู้นั้นจะย้อนกลับมาสร้างความสุขใจให้แก่เราโดยไม่รู้ตัว และมีผลขยายความเห็นแก่ผู้อื่นภายในตน
เมตตาภาวนา จะช่วยเพิ่มพูนความเห็นแก่ผู้อื่น ซึ่งจะช่วยเพิ่มความสุขในมิติที่ละเอียดอ่อน
คนที่ทำเพื่อผู้อื่นอย่างแท้จริง ไม่ต้องการเป็นข่าว ไม่ต้องการโด่งดัง
หากจะให้สังคมเต็มไปด้วยความเห็นแก่ผู้อื่น ต้องร่วมกันต่อสู้กับความไม่เท่าเทียมกันในสังคม และต้องยกระดับคุณภาพการศึกษา โดยบูรณาการจิตตปัญญาศึกษาในการศึกษาทุกระดับ วิธีการที่ง่ายอย่างหนึ่งคือ โรงเรียนติดคำขวัญประจำสัปดาห์ เช่น "เคารพผู้อื่น" "เปิดเผย" "เมตตา" แล้วใช้เวลาตอนบ่ายวันศุกร์ให้นักเรียนและครูร่วมกันให้ความหมายจากการตีความของตน และยกตัวอย่างเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในชั้นเรียนในสัปดาห์นั้น
วิจารณ์ พานิช
๒๓ กรกฎาคม ๖๑
ความเห็น (4)
คนที่ทำงานและมีประสบการณ์และดูแลเรื่องนั้นมานานมาก มักจะมีสัญชาตญาณที่ถูกต้องเสมอค่ะ
หน้า 3 จากหนังสือ เยียวยากายเขา เยียวยากายเรา เรื่องดีดี ในโรงพยาบาลน่าน