กระบวนการแก้ปัญหาการอ่านไม่ออกเขียนไม่ได้ ด้วยกระบวนการบันได ๖ ขั้น โดยครูตุ๋ม ศิริลักษณ์ ชมภูคำ (ขยายผลที่ มรภ.เลย)

วันที่ ๑๔-๑๕ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ครูตุ๋ม (ศิริลักษณ์ ชมภูคำ) และผม ได้รับเชิญจากอาจารย์กรภูศิษฐ์ แก้วมาก จาก มหาวิทยาลัยราชภัฏจังหวัดเลย (มรภ.เลย) ผมชวนเสือตามครูตุ๋มไปเรียนรู้ด้วย เรา AAR กันระหว่างการเดินทางกลับว่า เวทีนี้ครูที่เข้าร่วมกว่า ๕๐ ท่าน มีพลังที่สุด และชัดเจนที่สุด เท่าที่เคยไปขยายผลมา  จึงมีความหวังอย่างยิ่งว่า ท่านอาจารย์ภูศิษฐ์และทีมงาน จะสามารถสานงานแก้ปัญหาการอ่านไม่ออกเขียนไม่ได้ของนักเรียนพิเศษบกพร่องด้านการเรียนรู้ (LD) ได้สำเร็จ ไม่มากก็คงไม่น้อย

แม้จะเคยถอดบทเรียนเกี่ยวกับกระบวนการ ๖ ขั้นและนักเรียนจิตอาสา ของครูตุ๋มไว้หลายครั้ง (คลิกที่นี่) (โดยเฉพาะบันทึกนี้) แต่การขยายผลครั้งนี้ เรามีเวลามากที่สุด จึงได้ออกแบบกระบวนการอบรมเชิงปฏิบัติการได้อย่างละเอียดกว่าทุกครั้ง  ผมวาดภาพเพื่อสื่อสารกับครูผู้เข้าร่วมใหม่หลายภาพ  อยากนำมาแบ่งปันไว้อีกครั้งครับ

คัดกรองนักเรียน

เทคนิคในการคัดกรองนักเรียนที่มีปัญหาการอ่านไม่ออกเขียนไม่ได้ โดยทั่วไปจะแบ่งเป็น ๓ ระดับ ได้แก่ ระดับปรับปรุง ระดับปรับปรุงเร่งด่วน และระดับอ่านไม่ออกเขียนไม่ได้  แต่สำหรับคุณครูที่จะนำเอากระบวนการนี้ไปทดลองใช้ ขอแนะนำให้จำแนกนักเรียนตามระดับปัญหา ๖ ขั้น (จริงๆ ๗ ขั้น) ดังภาพ

พื้นที่สีแสด หมายถึง นักเรียนที่ยังไม่ยอมเข้าเรียน เจตคติที่ไม่ดีต่อการเรียน ก้าวร้าว  เม่อลอย ฯลฯ  จำเป็นต้องปรับพฤติกรรมให้พร้อมก่อน  ส่วนพื้นที่สีเหลืองหมายถึง นักเรียนที่มีปัญหาการอ่านไม่ออกเขียนไม่ได้ในระดับต่างๆ  แต่ให้ความร่วมมือต่อการเรียนแล้วบ้าง

การทำกิจกรรมกับคุณครู โดยให้ลองสำรวจความรุนแรง พบว่า นักเรียนส่วนใหญ่อยู่ในพื้นที่สีเหลือง

สรุปตัวเลขรวมทั้งหมด มีนักเรียนที่อ่านไม่ออกเขียนไม่ได้อยู่ประมาณ ๑๕๐ - ๒๐๐ คน ในกระบวนการของการขับเคลื่อนปัญหานี้ ทราบว่า ท่านอาจารย์กรภูศิษฐ์ จะพาคุณครูสำรวจและคัดกรองอย่างละเอียด  คงจะได้ติดตามผลงานท่านต่อไป

กระบวนการ ๖ ขั้น (อาจารย์กรภูศิษฐ์ เรียกว่า บันได ๖ ขั้น)

อ่านรายละเอียดได้ที่นี่


ขั้นตอนของการแก้ปัญหาโดยใช้กระบวนการ ๖ ขั้น

ขั้นตอนการแก้ปัญหาโดยใช้กระบวนการ ๖ และจิตอาสา สามารถแบ่งออกได้เป็น ๔ ระยะ ดังภาพ

เครื่องมือหรือสื่อที่ใช้ในการพัฒนานักเรียน (LD)

เครื่องมือหรือแบบฝึกที่ครูตุ๋มใช้ในการพัฒนานักเรียน LD แบ่งออกเป็นชุดฝึก ๖ เล่ม  ได้แก่  ๑) อักษรไทย ๒) แม่ ก.กา คำประสมสระแท้ ๓) แม่ ก.กา คำประสมสระผสม ๔) แม่ ก.กา คำประสมสระเกิน ๕) อ่านนิทาน และ ๖) อ่านหนังสือในชั้นเรียน  โดยแต่ละเล่มจะขึ้นไปถึงระดับบันไดแตกต่างกันดังแสดงในรูปนี้

เล่ม ๑ อักษรไทย ให้ทำถึงบันไดขั้น ๓  เล่มที่ ๒-๔ ให้ทำไปถึงบันไดขั้นที่ ๔  ส่วนเล่ม ๕-๖ ให้ทำครบ ๖ ขั้น  ดังจะจำแนกให้เห็นชัดขึ้น ในแต่ละเล่มต้องเริ่มทำจากง่ายไปยาก วนหลายรอบ ซ้ำๆ ย้ำๆ ทวน

ขอแนะนำให้ครูที่สนใจ ติดต่อรับสื่อต่างๆ ได้ที่นี่ หรือเฟสบุ๊คของครูตุ๋มโดยตรงเลยครับ (คลิกที่นี่)

ตั้งใจกันว่า จะเขียนเป็นหนังสือแบบละเอียดมาเผยแพร่ให้คุณครูเพื่อศิษย์ต่อไปครับ

(ขอบคุณภาพจาก อ.จักรกฤษณ์ มรภ.เลย)