เส้นทางของทุย

หากจะถามความในใจของทุย
ว่าจะลุยทางไปอย่างไรเล่า
ทุยคงบอกไม่ได้ตรงใจเรา
คงคิดว่าสุดแต่เขาจะเอาไป

เพราะฉะนั้นเรื่องควายควรถามคน
ถึงแห่งหนของควายอยู่แห่งไหน
จะปล่อยให้สูญพันธ์กันหรือไร
หรือจะให้เป็นไปตามยถากรรม

ถ้าไม่ช่วยคราวนี้มีหวังหมด
ควายไทยลดเหลือน้อยคนกระหน่ำ
ผลที่เห็นก็พอรู้ผู้กระทำ
ป่วยการย้ำโทษใครอยู่ไปมา

ควรหันหาความร่วมมือคือภาระ
ที่ทุกฝ่ายควรจะแสวงหา
หนทางให้ควายอยู่คู่พารา
คู่ไร่นาคู่สังคมสมเป็นไทย

วิญญาณแห่งบรรพชนวนเวียนอยู่
เฝ้ารอดูลูกหลานทุกสมัย
ว่าจะหวนคืนหาความเป็นไทย
ในวันใดเวลาใดคงรอดู

กลับกันเถิดลูกหลานชาวสยาม
กลับหาความพอมีและพออยู่
ความพอกินพอใช้ให้ฟื้นฟู
กลับคืนสู่อิสระทางวัฒนธรรม

กลับมาถือหางไถไล่ควายตู้
กลับมาสู่ผืนดินอันชุ่มฉ่ำ
กลับมาหานาดอนตอนดินดำ
กลับมาย้ำความเรียบง่ายสบายใจ

ใครเขาก้าวกระโดดโปรดปล่อยเขา
ก้าวของเราก้าวย่อมย่อมยอมเคลื่อนไหว
ขยับช้าแต่มั่นคงใต้ธงไทย
ในที่สุดเข้าเส้นชัยอย่างภาคภูมิ

ได้โปรดเถิดโปรดอย่าหมิ่นคนทำนา
ขอได้โปรดเห็นว่าน่าโอบอุ้ม
โปรดให้เกียรติอย่างสูงอย่างมุ่งรุม
เห็นเป็นกลุ่มต่ำต้อยด้อยบุญญา

คนทำนากับควายเป้าหมายชัด
หวังขจัดปัดเป่าซึ่งปัญหา
ความหิวโหยของผู้คนทั้งโลกา
จงเห็นว่าคนเลี้ยงควายมีพระคุณ

การใช้ควายคือปรัชญาแห่งท้องถิ่น
ถือเป็นศิลป์หลายสาขามารวมศูนย์
ใช้มือเท้า เชือก เหล็กไม้ ควายสมดุล
อีกเพิ่มพูนดิน น้ำ พืชพรรณตาม

รวมเอาทั้ง แดด ลม ฟ้าและอากาศ
รวมวงศาคณาญาติอย่างล้นหลาม
รวมแรงกายแรงใจใฝ่ติดตาม
รวมโมงยามวันเวลากว่าได้กิน

เพราะฉะนั้นควรคนไทยมาให้เกียรติ
โปรดอย่าเหยียดเสียดสีและติฉิน
ไม่ยกย่องไม่ควรเหยียบให้ติดดิน
คนทำกินกลางนาก็พอใจ

อยากจะวอนคนไทยในอีกด้าน
รัฐบาลยุคไหนสมัยไหน
ให้เห็นความสำคัญของควายไทย
งบประมาณให้ไว้พัฒนา

สร้างเครือข่ายรักษ์ควายทั่วประเทศ
สร้างขอบเขตป้องกันและรักษา
สร้างกฏหมายคุ้มครองเต็มอัตรา
สร้างศรัทธาควรที่คนมีต่อควาย

มีกองทุนจุนเจือเมื่อตกยาก
ไม่ต้องพรากเอาทุยไปลุยขาย
ห้ามพวกฆ่าตัวเมียอันตราย
สั่งสงวนพันธุ์ควายที่ดีดี

สร้างหลักสูตรการศึกษาปัญญาหลัก
อนุรักษ์ภูมิปรัชญาหาศักดิ์ศรี
สร้างสถาบันสัตว์ไทยในทันที
สร้างสำนึกในวิถีชีวีไทย

แม้โลกเราจะก้าวหน้าวิทยาศาสตร์
แต่ไม่อาจลืมว่ามาจากไหน
จุดสูงสุดแห่งความศิวิไล
ย่อมจะมีเงื่อนไขในตัวมัน

เราไม่อาจปฏิเสธสิ่งใหม่ๆ
แต่อย่าลืมความเป็นไทยที่เหนือชั้น
สักวันหนึ่งต้องหวนมาหาสักวัน
ถึงวันนั้นค่อยทวงสิทธิ์ในสังคม

สิ่งที่ผ่านการค้นหามาช้านาน
ซ้ำยังผ่านการถ่ายทอดแบบสั่งสม
พัฒนาการแบบแน่นเหนียวเป็นเกลียวกลม
จะตัดปมแปรไปทำไมกัน

การก้าวเดินอย่างช้าช้านั้นหาใช่
ความปราชัยในเชิงการแข่งขัน
สนามโลกกับกรีฑามันต่างกัน
ลู่แข่งขันของโลกมันวกวน

หรือบางทีที่ยืนงงอยู่ตรงนี้
มันอาจมีรางวัลอันรู้ผล
รอมอบให้อยู่แล้วอย่างท่วมท้น
ไม่จำเป็นต้องวิ่งวนวิกลเกม

พูดเรื่องควายก็เลยไปเสียหลายโยชน์
หวังประโยชน์สู่คนให้ข้นเข้ม
ส่วนที่ขาดให้ควายช่วยให้เต็ม
แม้แทะเล็มเพียงยอดหญ้ายังมีคุณ

ขอเพียงที่ให้คน-ควายอยู่ด้วยกัน
ขอให้ความผูกพันไม่หายสูญ
ขอให้ควายทำหน้าที่โดยสมบูรณ์
ขอให้ควายได้ทดแทนคุณแผ่นดิน



นายเรืองศักดิ์ ละทัยนิล – ผู้ประพันธ์