ชีวิตที่พอเพียง 3121. PMAC 2018 : 5. วิสัยทัศน์ 2100 เมื่อโลกปลอดโรคติดเชื้อระบาดใหญ่

หลังพิธีเปิด เป็น Plenary 0  ที่มีปราชญ์แห่งวงการแพทย์คือ Harvey Feinberg (1) เป็นผู้กล่าวนำ เรื่อง Setting the stage for PMAC 2018 : the ever-present threat of emerging infections and pandemics    ตามด้วยข้อสังเกตของวิทยากร ๕ คน    โดยมี Dennis Carroll แห่ง USAID เป็นผู้ดำเนินรายการ  

   Harvey Feinberg ไม่ตอบตรงๆ ว่าในอนาคตโลกจะปลอดภัยจากโรคติดเชื้อระบาดใหญ่หรือไม่    แต่บอกว่าแบคทีเรียและไวรัสเขาอยู่และวิวัฒนาการในโลกใบนี้มานานก่อนมนุษย์เป็นพันล้านปี    มีประสบการณ์มากกว่ามนุษย์มากมาย    แต่มนุษย์เราก็มีความสามารถสร้างเครื่องมือเป็นตัวช่วย    มีความก้าวหน้ากว่าร้อยปีก่อน (ค.ศ. 1918 ที่ Spanish Flu คร่าชีวิตคนประมาณหนึ่งในสี่ของโลก หรือ ๕๐ - ๑๐๐ ล้านคน) มากมาย    ดังตัวอย่างความสำเร็จที่นำมา ลปรร. กันในการประชุมนี้ 

Harvey Feinberg บอกว่า มีสาเหตุหลักๆ ๕ ประการ ที่ทำให้มีโรคระบาดใหญ่ในโลก    ได้แก่

• การขยายตัวของเมือง และมีชุมชนแออัด
• การเดินทางที่รวดเร็ว จำนวนผู้เดินทางมาก ไปสารพัดที่
• ใกล้ชิดสัตว์   และใช้ยาปฏิชีวนะในอาหารสัตว์
• การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อม และภูมิอากาศ
• ความขัดแย้งระหว่างมนุษย์และสงคราม

ผู้อภิปรายที่ผมติดใจวิธีคิดที่สุดคือ Larry Brilliant   ที่เสนอให้มองเส้นทางสู่ภาวะปลอดการระบาดใหญ่ของโรคติดเชื้อ เป็นไมล์แรก  ไมล์สุดท้าย และระยะทางตรงกลาง    ตอนนี้เราต้องช่วยกันทำให้ไมล์แรกเป็นไมล์แห่งความสำเร็จเสียก่อน 

ผู้อภิปรายจากองค์กร Metabiota (๒) ชี้ให้เห็นว่า ระบบไอซีทีที่ก้าวหน้ารวดเร็วจะเป็นเครื่องมือทำให้สามารถตรวจตราร่องรอยการก่อเกิดโรคติดเชื้อที่เสี่ยงต่อการระบาดใหญ่    และหาทางป้องกันได้ตั้งแต่เนิ่นๆ   โปรดสังเกตข้อความในเว็บไซต์ของ Metabiota นะครับ    ว่าเขาตอบตรงๆ ว่า มนุษย์ไม่มีวันปลอดภัยจากการระบาดใหญ่ของโรคติดเชื้อ    แต่สามารถลดผลกระทบ ไม่ให้รุนแรง ได้    

เรื่องระบบ ไอซีที นี้ ในการประชุม มีการเอ่ยถึงผลงานของ มช. ในการพัฒนาระบบข้อมูลชุมชนหลายครั้ง (ดังที่ผมบันทึกไว้ตอนไปเยี่ยมดูงานที่อำเภอสารภีเมื่อ ๓ ปีก่อน (๓))   ซึ่งนี่คือผลงานสนับสนุนการพัฒนาระบบข้อมูลสุขภาพชุมชนโดย สสส.    

ที่น่าชื่นชมคือ เครือข่าย CORDS (๔) ที่สนับสนุนโดยมูลนิธิร็อกกี้เฟลเลอร์    ทำหน้าที่เชื่อมโยงเครือข่ายความร่วมมือปกป้องโลกจากการระบาดใหญ่   และมาประชุมกันในช่วง PMAC Side Meeting 29 – 30 มกราคม

กวาดล้างไม่ได้   แต่ป้องกันมนุษย์สูญพันธุ์จากโรคระบาดใหญ่ได้

วิจารณ์ พานิช

๒ ก.พ. ๖๑

ห้อง ๔๙๑๔  โรงแรมเซนทารา เซนทรัลเวิร์ล