อีกอย่าง..ต่างหากจาก สุ จิ ปุ ลิ
เมื่อวาน (อังคารที่ 28 ) เวลาเที่ยงถึงบ่ายโมง งานกิจการนิสิต โดยสโมสรนิสิตคณะสหเวชศาสตร์ ได้จัดกิจกรรมโต้วาทีนิสิตขึ้น เสียดายที่ดิฉันไม่ทราบล่วงหน้า ทราบทีหลังว่า ได้มีการแข่งไปรอบหนึ่งแล้ว (จันทร์ที่ 27) ระหว่างนิสิตสาขาเทคนิคการแพทย์ และสาขาเทคโนโลยีหัวใจและทรวงอก
ครั้งนี้ เป็นการแข่งขันโต้วาทีระหว่างนิสิตสาขากายภาพบำบัด และสาขารังสีเทคนิค ดิฉันมีโอกาสเข้าไปร่วมกิจกรรมด้วย เพราะช่วงเที่ยงซึ่งปกติดิฉันมักจะยังทำงานในห้องจนบ่ายจึงพัก แต่เนื่องจากต้องเตรียมตัวประชุมคณะกรรมการบริหารมหาวิทยาลัยบ่ายโมง จึงออกมาชมโลกก่อนเวลา ทำให้ประสบพบการจัดกิจกรรมโดยบังเอิญ และได้รับเชิญหน้างาน
ดิฉันไม่ยอมพลาดโอกาสเช่นนี้แน่ กิจกรรมนอกหลักสูตรของนิสิตสนุกกว่าในชั้นเรียนเสมอ ญัตติของการโต้วาที คือ เศรษฐกิจไทยร่อแร่ ย่ำแย่กว่าการเมืองล้มเหลว
นิสิตฝ่ายเสนอ คือสาขารังสีฯ นิสิตฝ่ายค้าน คือสาขากายภาพฯ ฝ่ายละ 3 คน มีกรรมการตัดสิน เป็นอาจารย์จากทั้ง 4 ภาควิชา ๆ ละ 1 คน มีนายกสโมสรฯ เป็นประธานการโต้วาที ทำหน้าที่คอยจับเวลา
บุคลิกและน้ำเสียงของทั้งฝ่ายเสนอและฝ่ายค้านแต่ละคน ฉายแววของนักพูดที่ดีทีเดียว คือดูมีความเชื่อมั่นในตนเองและมีความฉะฉาน เพียงแต่....ไม่ทราบว่าแต่ละคนได้รับการคัดสรรมาอย่างจำใจ และจำเป็น ในเวลาอันเร่งรัดหรือเปล่า
ที่ว่าดังนี้ เพราะเวลาที่ใช้ในการพูด ช่างสั้นเสียเหลือเกิน ดิฉันไม่ทราบว่ากติกากำหนดให้พูดคนละกี่นาที แต่ดูเหมือนงานนี้นาฬิกาจับเวลาจะน้อยใจ เพราะไม่ค่อยได้โชว์เสียงของตนเลย ส่วนผู้ฟังก็ยังอารมณ์ค้างเติ่งต้องหาทางมาระบายต่อ (ที่ Blog นี้งัยคะ)
อย่างไรก็ตาม เวทีนี้ทำให้ดิฉันได้คิดว่า เรื่องพูดนี่เป็นเรื่องสำคัญจริงๆ ซึ่งในสถาบันการศึกษาเราไม่ค่อยได้ฝึกฝนแก่นิสิต ที่มีอยู่บ้างก็เป็นรูปแบบของการรายงานหน้าชั้นเรียนซึ่งมักเป็นเนื้อหาวิชาการ ประเทืองปัญญาแต่ไม่ค่อยประเทืองอารมณ์
แบบที่ให้พูดโต้กันโดยใช้ความรู้รอบตัว ใช้ไหวพริบปฏิภาณ หักล้างเหตุผลกันอย่างสร้างสรร และอย่างควบคุมอารมณ์ นี่แทบไม่ค่อยได้ฝึกกันเลย ทำให้เกิดปัญหาในการสื่อสารเมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ (อย่างดิฉันเอง เป็นต้น หรืออย่างที่เรามักเห็นกันในที่ประชุมทั้งใหญ่น้อย ไปจนถึงเรื่องการเมือง)
กิจกรรมดีดีเช่นนี้ (กิจกรรมโต้วาที) ถ้ามีการเตรียมการอย่างพิถีพิถัน เช่นมีการสอนภาคทฤษฎีและปฏิบัติ มีการซ้อมก่อนแข่ง มีเวทีแข่งขันทั้งระดับคณะ ระดับมหาวิทยาลัย จะเป็นการสร้างคนที่สมบูรณ์ ครบทุกมิติ เพิ่มอีกอย่าง ต่างหากจาก สุ จิ ปุ ลิ : ฟัง คิด ถาม เขียน ที่ครูบาอาจารย์และศิษย์คุ้นเคยกันดีอยู่แล้ว
หลังจากร่วมกิจกรรมนี้ ดิฉันก็เกิดอารมณ์หาตำรามาอ่าน และได้ความรู้มาถ่ายทอดบางส่วน ดังนี้
วัตถุประสงค์ของการโต้วาที
- เพื่อฝึกฝนให้รู้จักการคิดหาเหตุผล (reasoning) การค้นหาหลักฐาน ข้อมูลความรู้ สถิติต่างๆ มาสนับสนุนหรือคัดค้านประเด็นที่กำลังพูดโต้วาทีกัน
- เพื่อฝึกฝนศิลปะการพูดในที่ชุมชน สามารถชักจูงโน้มน้าวใจผู้อื่น (persuasive speaking) ให้เห็นด้วย คล้อยตาม หรือยอมรับในข้อมูล เหตุผลของตนและหักล้างให้หมดความเชื่อถือในข้อมูลเหตุผลของฝ่ายตรงข้าม
- เพื่อฝึกฝนการฟังอย่างมีวิจารณญาณ รู้จักวิเคราะห์และแยกแยะได้อย่างมีเหตุผล รวมทั้งฝึกฝนให้มีใจที่กว้างขวางเป็นประชาธิปไตย ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น หากผู้อื่นมีเหตุผลและข้อมูลที่ดีกว่าของเรา
- เพื่อฝึกฝนการใช้สำนวน คารม โวหาร วาทศิลป์ ปฏิภาณไหวพริบ และการแก้ไขสถานการณ์เฉพาะหน้าได้อย่างรวดเร็ว ฉับไว และเหมาะสมในการโต้ตอบหักล้างประเด็นของฝ่ายตรงข้าม
- เพื่อฝึกฝนให้สามารถพูดเพื่อให้ข้อมูลความรู้ ความคิดเห็น และความบันเทิงแก่ผู้ฟังในอีกรูปแบบหนึ่ง นอกจากนี้ การโต้วาทีสาธารณชนยังเป็นการให้ข้อมูลความรู้ที่ถูกต้องและเหตุผลต่างๆ แก่องค์กร หน่วยงาน ภาครัฐ ภาคเอกชน และบุคคลที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนประชาชนทั่วไปเพื่อใช้ประกอบในการพิจารณาตัดสินปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้น หรือเป็นแนวทางเพื่อดเนินการต่อไป
ดูเหมือนว่า การจะฝึกพูดให้ดี ต้องฝึกทั้งฟังไป คิดไป ก่อนขึ้นเวที ก็ต้องฝึกอ่านให้มาก และบันทึกช่วยจำไว้ แถมอาจต้องฝึกใช้สำนวนโวหารด้วยการแต่งโคลงกลอนให้ผู้ฟังเคลิบเคลิ้มอีกด้วย เท่ากับได้ฝึกทั้ง สุ จิ ปุ ลิ ไปในตัวด้วยนะคะ
เวทีโต้วาทีคราวต่อไป (พฤหัสฯที่ 30) เป็นรอบชิงชนะเลิศ ระหว่าง นิสิตสาขารังสีฯ (ฝ่ายเสนอ) และสาขาเทคนิคฯ (ฝ่ายค้าน) ในญัตติ ปัญหาวัยรุ่นไทยต้องแก้ไขที่ครอบครัวมากกว่าตัววัยรุ่น เวลาเที่ยงตรง คนในแวดวงอย่าพลาดเชียวนะคะ ดิฉันก็จะไม่ยอมพลาดเช่นกัน......
ความเห็น (4)
- เห็นมี สุ จิ ปุ ลิ เลยนึกว่าเขียนเรื่องเชียร์ Learners.in.th ญาติ GotoKnow
- ที่แท้เป็นเรืองโต้วาทีครับ
- กิจกรรมแบบนี้ดีครับ..ส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ของนิสิตได้ดีครับ...
- ลืมมองภาพเจ้าของบล็อกของคณบดีครับ
- ผมว่าภาพนี้ลงตัวเลยครับ (ภาพก่อนดูโหวงเฮ้ง..เหมือนคนมีสตางค์มากไปหน่อย)
- ท่าทางยิ้มๆ แบบคนมีเมตตา ต่อผู้ใต้บังคับบัญขาดีนะครับ (ขอให้ใช้ภาพนี้นานหน่อยก็แล้วกัน)
แวะเข้ามาเยี่ยมท่านอาจารย์ครับ
แหม! ไม่นึกว่าภาพที่ลงตัวเนี่ย จะหายากปานฉะนี้ ก่อนหน้ารูปเหมือนคนมีสตางค์ ก็เป็นรูปเหมือนคนมีบุญหนักศักดิ์ใหญ่ ที่ท่านอาจารย์ JJ หยอกว่าเห็นแล้วต้องยกมือไหว้ เฮ้อ...โล่งอกเสียทีที่อาจารย์ Beeman ช่วย comment
ขอบคุณคุณกัมปนาทที่แวะมาเยี่ยมเยียนนะคะ ขอสูบ Blog KPN เข้า Planet QA2KM เสียเลย