ต่อทอดภูมิปัญญา "ก๋ง" และกับดัก"มะม่วงนก"


เก็บเรื่องราวของภูมิปัญญาท้องถิ่นของชนรุ่นเก่าก่อนมาบันทึกเอาไว้ เพื่อเก็บเกี่ยวเป็นประสบการณ์ชีวิตและส่งต่อไปยังผู้คนทั่วไปที่ผ่านเข้ามาติดตามอ่านบันทึกนี้ สิ่งหนึ่งที่ได้รับก็คือ"ความสุข"ที่ได้ระลึกถึง"ความทรงจำในวัยเด็ก"ที่มักจะผ่านประสบการณ์ต่างๆ เหล่านี้ครับ....ขอขอบคุณระบบ G2K ทีี่เป็นตัวเชื่อมร้อยเรื่องราวกับผู้คนบนโลกออนไลน์แห่งนี้ ขอบคุณด้วยใจ......

-หลังจากออกพื้นที่เพื่อปฏิบัติงานตามโครงการเสร็จเรียบร้อยแล้ว ตามบันทึกนี้ น้ำพริกพันปี@พรานกระต่าย ตัวผมเองก็ได้มีโอกาสออกไปเยีี่ยมเยียนเกษตรกรในเขตที่รับผิดชอบต่อครับ...และเมื่อได้ออกไปในพื้นที่แล้ว จึงได้พบเจอกับเรื่องราวดี ดี มากมายเลยล่ะครับ...ว่าแต่จะเป็นเรื่องอะไรบ้างนั้น พร้อมแล้วตามผมไปร่วมตามติดภารกิจ"ต่อทอดภูมิปัญญา กับดัก"มะม่วงนก"ไปพร้อมๆ กันได้แล้วคร้าบ....

1.ขอแนะนำให้ทุกท่านได้ทำความรู้จักกับ"ยายน้ำค้าง+ตาทองคำ"กันก่อนครับ...วันนี้ถือเป็นคนต้นเรื่องที่จะนำพวกเราไปพบกับภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน และสถานที่ก่อเกิดเรื่องราวในวันนี้อยู่ที่นี่ บ้านหนองหินเตาปูน หมู่ที่ 11 ตำบลพรานกระต่าย คร้าบ!!!!!

2.ภูมิปัญญาแรกที่ผมได้เรียนรู้ในวันนี้ก็คือ"การทำอาวุธแบบพื้นบ้านครับ"555 อาวุธชนิดนี้มีอำนาจทำลายล้างโดยการยิงวิถีโค้งด้วยมือ มีขนาดเล็ก ทำจากไม้ง่าม หากผู้อ่านท่านใดเคยมีประสบการณ์เกี่ยวกับการใช้อาวุธชนิดนี้แล้วล่ะก็ คงต้องร้องอ๋อทันทีว่าอาวุธที่กำลังเห็นอยู่นี้เรียกว่า"หนังสติ๊ก"และบ้านเกิดเมืองนอนของผม เถิน/ลำปาง/เหนือ จะเรียกว่า"ก๋ง"นั่นเองครับ สำหรับความหมายและวิธีการใช้สามารถติดตามต่อได้จากที่นี่ครับ หนังสติ๊ก วิกิพีเดีย และในวันนี้"ตาทองคำ"ยังสืบทอดภูมิปัญญาในการทำอาวุธชนิดนี้อยู่ครับ ซึ่งวิธีการทำ"หนังสติ๊ก"นั้น "ตาทองคำ"ได้บอกเล่าให้ผมได้เรียนรู้ผ่านอุปกรณ์ต่างๆ อย่างชัดแจ้งเลยล่ะครับ โดย"ตาทองคำ"ได้บอกกับผมว่าจะทำ"ด้ามหนังสติ๊ก"ส่งขายให้กับร้านค้าในเขตอำเภอพรานกระต่าย ในราคาอันละ 20 บาท ครับ ส่วน"หนังยาง"นั้นสามรถหาซื้อได้ตามร้านค้าทั่วๆ ไป ครับ เท่าที่ผมลองสืบราคาดูแล้ว "หนังสติ๊ก"ที่มัดหนังยางแล้ว ร้านค้าก็จะขายในราคาอันละ 40-50 บาทเลยล่ะคร้าบ....


3.ภูมิปัญญาที่ 2 ที่ถูกนำออกมาบอกเล่าให้กับผมได้เรียนรู้ก็คือ"ขวานถากไม้"ครับ...โดย"ขวานแบบนี้มักจะใช้ในการ"ถากหน้าของท่อนไม้"หรือ"สับท่อนไม้"ครับ...ซึ่งในสมัยก่อนนั้นยังไม่มีเครื่องมืิอทุ่นแรงมากนักดังนั้นการใช้"เครื่องมือ"แบบนี้จึงเป็นสิ่งที่จำเป็น เท่าที่"ตาทองคำ"เล่าให้ผมได้ฟังนั้นก็คือ"คนในสมัยก่อนนั้นสามารถใช้อุปกรณ์ง่ายๆ แบบนี้ตัดไม้และแปรรูปไม้เพื่อนำมาสร้างบ้านเรือนเพื่ออยู่อาศัยได้เป็นหลังๆ เลยล่ะครับ...เห็นแบบนี้แล้วทำให้ผมทึ่งมาก ๆ เลยล่ะคร้าบ....

4.ภูมิปัญญาอันที่ 3 ที่ผมได้เรียนรู้ก็คือ"กับดักนกคุ้ม"ครับ กับดักชนิดนี้ ถือเป็นภูมิปัญญาที่ผมสนใจมาก ๆ เลยล่ะครับ เพราะว่าเท่าที่ได้ฟัง"ตาทองคำ"เล่าให้ผมฟังนั้น นอกจากจะใช้อุปกรณ์ในกับดักนกให้เป็นแล้ว ยังต้องใช้ประสบการณ์ต่างๆ เกี่ยวกับการนำเอากับดักไปวางเอาไว้ด้วย เพราะว่าหากนำไปวางไม่ถูกที่ถูกทางแล้ว ก็จะไม่ได้นกนั่นเองครับ...และวันนี้"ตาทองคำ"ได้แสดงวิธีการวางกับดักนกให้ผมดู โดยใช้ตัวแสดงบทบาทที่หาได้จากใกล้ๆ ตัว นั่นก็คือ"มะม่วง"นั่นเองครับ และนี่ก็คือที่มาของชื่อที่ผมเรียกว่า"มะม่วงนก"ครับ 5555

5.และต่อด้วย"การวางกับดักนกที่มีขนาดใหญ่ขึ้นมา"ครับ โดยเราก็ใช้กับดักเหมือนกับอันแรก เพียงแต่ว่าจะทำขนาดใหญ่ขึ้นมาเท่านั้นเองครับ และงานนี้"ตาทองคำ"ก็ได้แสดงวิธีการวางกับดักนกให้ผมได้ชมแบบจำลองสถานการณ์จริงเลยล่ะครับ...และตัวแสดงบทบาทของ"เหยื่อ"นั่นก็คือ"มะม่วงนก"นั่นเองครับ 55555

6.และนี่ก็คือการต่อทอดภูมิปัญญา ที่ตัวผมได้เรียนรู้ในวันนี้ครับ ถือเป็นประสบการณ์ชีวิตที่ดีเยี่ยมมาก ๆสำหรับตัวผมเองที่ได้มีโอกาสได้พบเจอกับ"คนต้นเรื่อง"ที่มีอยู่ในพื้นที่แบบนี้ครับ ไม่ว่าจะไปทำอะไรที่ไหน เมื่อไหร่ และอย่างไร นั้น ตัวผมเองก็มักจะเก็บเกี่ยวเรื่องราวต่างๆ รอบตัวเอาไว้อยู่เสมอ และรู้สึกยินดีทุกครั้งที่นอกจากได้สัมผัสวิถีอันดีงามแล้ว ยังได้มีโอกาสนำเอามาบันทึกเอาไว้บนสมุดออนไลน์ของผมเล่มนี้ เพราะว่านอกจากจะเก็บเอาไว้เป็นประสบการณ์ชีวิตแล้วยังได้ส่งต่อเรื่องราวต่าง ๆไปยังผู้คนที่ผ่านเข้ามาอ่าน และพร้อมที่จะแลกเปลี่ยนเรื่องราวต่างๆ จากผู้คนเหล่านั้นด้วยนั่นเองครับ..

เอาล่ะครับ....สำหรับวันนี้ ผมขอจบเรื่องราวเกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ได้พบเจอในพื้นที่เพียงเท่านี้ก่อน เอาไว้หากได้พบเจอกับเรื่องราวอื่นๆ ที่น่าสนใจอีกก็จะนำมาบอกเล่ากันผ่านบันทึกในระบบ G2K และหวังว่าผู้ที่ผ่านเข้ามาอ่านบทความนี้คงจะได้ร่วมสืบ ทอดภูมิปัญญาและร่วมรำลึกถึงความหลังไปพร้อมๆ กันด้วยนะคร้าบ...

สวัสดีครับ

เพชรน้ำหนึ่ง

03/04/2560

หมายเลขบันทึก: 626844เขียนเมื่อ 3 เมษายน 2017 11:45 น. ()แก้ไขเมื่อ 3 เมษายน 2017 11:58 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (14)

ชอบใจที่ดักนกคุ้ม

ปกติที่บ้านจะดักแถวด่านนก

บางครั้งก็ทำเสียงอืดๆๆ

เรียกนกวิ่งมาตามด่านติดที่ดักครับ

ขอบคุณสำหรับเรื่องดีๆครับ

Thank you.

This is excellent. I printed out for future reference. More of them please.

เมื่อสมัยคุณมะเดื่อยังเป็นเด็ก ๆ

เด็ก ๆ จะมีหนังสติ๊กเป็นอาวุธ

คู่มือแทบทุกคน เจอนกยิงนก

เจอหมูหมากาไก่ยิงดะ จนนก

หนูแทบจะสูญพันธุ์ แต่ปัจจุบันนี้

เด็กยุคใหม่ถือ " มือถือ" นกหนู

ยิ้มย่องผ่องใสพากันคืนถิ่นให้ได้

เห็นกันหนาตาขึ้น ..... ขอบคุณ IC


ชอบทุกๆๆ ภูมิปัญญา เลย ค่ะ

ลุงแกเก่งจริงๆ ครับ

แบบบ้านๆ จริงๆด้วย

สงสัยงานยุ่ง

เงียบไปเลยครับ

5555

แวะมาทัทายด้วยความระลึกถึงหลังฝ่าข้ามชะตากรรมมาอย่างสะบักสะบอม 55

อาวุธในแบบพื้นบ้านๆ แต่มีพลังเกินอธิบาย

ในวันเด็ก เพื่อนๆ นัดดวลหนังสะติ๊กกันท้ายหมู่บ้าน เล่นเอาเลือดอาบกลับมาบ้านหันถ้วนหน้า

แต่ผมไม่เคยได้สัมผัสรสชาติชีวิตแบบนั้น

และยิงไม่แม่นเอาซะเลย 555

กำลังเป็นห่วงว่า น้ำท่วม บ้านไร่และสวนเสียหายมากไหมครับ

เป็นห่วงๆๆๆ

-สวัสดีครับอาจารย์ขจิต

-ขอบคุณอาจารย์ที่ตามเข้ามาให้กำลังใจหลายรอบเลยนะครับ

-ก่อนอื่นต้องขอบอกก่อนว่า ณ เวลานี้สถาการณ์เริ่มเข้าสู่ภาวะปกติแล้วล่ะครับ

-ถือโอกาสเขียนบันทึกเรื่องราวเอาไว้...

-ขอบคุณครับ

-สวัสดีครับท่าน Sr

-ขอบคุณที่มาเยี่ยมและให้พลังใจกับบันทึกนี้ด้วยนะครับ

-ด้วยความยินดีกับกับส่งต่อเรื่องราวจากชุมชนเล็กๆ แห่งนี้ครับ

-สวัสดีครับพี่ครูมะเดื่อ

-ถือเป็นเรื่องราวดี ๆที่ยังหลงเหลืออยู่ให้ได้เรียนรู้ครับ

-ขอบคุณที่มาร่วมระลึกความหลังจากบันทึกนี้ด้วยกันนะครับ

-สวัสดีครับพี่หมอเปิ้น

-ขอบคุณที่มาเยีี่ยมและชื่นชอบภูมิปัญญาแบบนี้นะครับ

-สวัสดีครับอาจารย์โสภณ

-ลุงแกเก่งมากๆ ครับ

-ผมได้ฟังแกเล่าเรื่องของอำเภอพรานกระต่ายให้ฟังหลายอย่าง

-ล้วนแต่น่าสนใจทั้งนั้นเลยครับ

-เอาไว้จะนำมาบันทึกเล่าให้ได้ติดตามกันอีกนะครับ

-สวัสดีครับอาจารย์แผ่นดิน

-ส่วนตัวผมแล้วก็เจอกับภัยธรรมชาติมาอย่างสะบักสะบอมเช่นกันครับ ..

-แต่พลังกาย พลังใจ ก่อเกิดขึ้นได้ด้วยความรวดเร็วเช่นกัน

-ขอบคุณทีี่มาร่วมเพิ่มเติมความรู้และประสบการณ์ชีวิตดีๆ ในบันทึกนี้ด้วยนะครับ

-ด้วยความระลึกถึงครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท