ปลาดุก...ผมเคยเลี้ยงและประสบผลสำเร็จมาแล้ว เมื่อราว ๖ ปีที่ผ่านมา..ตอนนั้นเลี้ยงแบบระบบเปิด ตั้งบ่ออยู่กลางแจ้ง ใครผ่านไปผ่านมา สัมผัสตัวปลาได้อย่างชัดเจน การเลี้ยงครั้งนั้น..ท้ายที่สุดได้ปลาดุกตัวใหญ่หลายร้อยตัว แบ่งกินแบ่งขายเป็นที่ประทับใจกันทั่วหน้า..
ต่อมา..ก็เลี้ยงอีก แต่ไม่เข้าตากรรมการ เลี้ยงหลายที่ด้วย ทั้งด้านหน้าและหลังอาคารเรียน บริเวณหลังอาคารเรียน มีหลายบ่อ ซึ่งเดิมบ่อดังกล่าว เป็นถังน้ำฝนอายุ ๒๐ ปี ทรุดโทรมใช้ไม่ได้แล้ว ผมก็เลยให้ช่างตัดเหลือครึ่งหนึ่ง เอาปูนฉาบเติมน้ำเข้าไปก็เลี้ยงปลาได้เลย..
ยิ่งเลี้ยงยิ่งสนุก..ทั้งปลาดุกและปลานิล..มองเห็นน้ำ เหนือน้ำมีผักตบชวา พอเข้าไปใกล้ให้อาหาร เห็นปลาแหวกว่ายกินอาหาร ความรู้สึกชื่นบานขึ้นมาทันที..แต่สิ้นปีการศึกษา นักเรียนจบหลักสูตร..ปลาก็จบเหมือนกัน..ปิดโครงการแบบไม่เหลืออะไรเลย..
ความที่เป็นสถานศึกษาพอเพียง..เมื่อรู้สึกขาดทุนหรือล้มเหลว..จะไม่ออกอาการเสียใจมากนัก พยายามเรียนรู้ประสบการณ์ และคิดสร้างภูมิคุ้มกันให้ตนเอง ให้โรงเรียน เพื่อให้การดำเนินงานโครงการมีความเข้มแข็ง.ยิ่งขึ้น
สาเหต.ที่ไม่ประสบผลสำเร็จ..เกิดจากความประมาท ไว้วางใจเกินไป ปัจจัยบางอย่างควบคุมได้..แต่ผมไม่ทำ..ปล่อยวาง..จนปลาดุก..ไม่เหลือหรอ..สูญหายไปตามยถากรรม..
นอกจากถูกขโมยแล้ว..ในคืนที่ฝนตกหนัก แต่ไม่ถึงกับน้ำป่าไหลหลาก ทำให้บ่อปลาดุกมีน้ำล้นเหลือ ปลาก็เลยไหลไปตามน้ำ...เคยใส่น้ำน้อย เพื่อป้องกันน้ำล้นเอ่อ พอปลาตัวใหญ่ขึ้น ปลาจะอึดอัด ผมก็เลยใส่น้ำเต็มที่ เพื่อให้ปลาดุกอยู่กันอย่างสบายๆ
ในช่วง ๔ – ๕ ปีที่ผ่านมา..จึงเลี้ยงปลาเพื่อความเพลิดเพลิน ให้นักเรียนเรียนรู้วิถีชีวิตและการเจริญเติบโต..นักเรียนจะตื่นเต้นเมื่อเห็นปลาตัวใหญ่..แต่ตื่นเต้นไม่กี่วันมันก็จากไป..
โครงการ..บ้านปลาดุก..หลังใหม่..จะไม่เป็นเช่นนั้นอีกแล้ว..ผมจะสร้างบ้านให้ปลา..ในบ้านมีบ่อขนาดใหญ่มาก ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง ๒ เมตร ตัวบ้านเสริมเหล็กแน่นหนา ติดตั้งฝาบ้านด้วยตาข่ายแบบโปร่งๆ อากาศถ่ายเท..หลังคาสะแลนกันร้อน..ด้านหน้ามีประตูเหล็กมิดชิด..เข้าออกเป็นเวลา เชื่อว่ารักษาความปลอดภัยได้เช่นนี้..โครงการบ้านปลาดุก..น่าจะยั่งยืน
วัสดุอุปกรณ์พร้อมแล้ว..คงใช้เวลา ๒ วัน โครงการฯจะได้เห็นเป็นรูปเป็นร่างเสียที..อย่างน้อย..ปลานิลพันธุ์จิตรลดา..จะได้มีเพื่อนบ้านแล้ว...
ชยันต์ เพชรศรีจันทร์
๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๐
ไม่มีความเห็น