ปรากฏการณ์ไฟลามป่า

ปรากฏการณ์ไฟลามป่า

โลกแห่งประเทศไทย ณ เวลานี้ต้องยอมรับความโหดของดวงอาทิตย์ที่ส่งรัศมีลงมา ยกระดับอุณหภูมิอากาศเพิ่มสูงและยาวนานที่สุดในรอบหลายสิบปี จนเกิดปรากฏการณ์แม่น้ำสำคัญหลายสายแห้งสนิทเห็นแต่พื้นทราย ต้นไม้ยืนแห้งต้นตาย ฝนก็แทบจะไม่มี ความร้อนไม่ใช่เพียงแค่เผชิญแสดงสาดลงมาสัมผัสตัวเรา แม้หลบภายใต้ร่มเงาอาคารบ้าน รมเงาต้นไม้ใหญ่ แต่ไออุ่นที่อบอ้าวก็มาผจญอยู่ดี ยิ่งร้อน ยิ่งอบอ้าว ยิ่งหงุดหงิด แล้วจะให้หลบไปอยู่ในรูหรืออย่างไร

ณ เมืองเชียงใหม่ ของบ่ายวันอาทิตย์หนึ่ง ร้านกาแฟใต้ร่มไม้ใหญ่ บรรจงตกแต่งให้ร่มรื่น ช่วยกลืนกินความร้อน รู้สึกเย็นได้มากทีเดียว อย่างน้อยก็ในความรู้สึก หลังจากการลดอุณหภูมิร่างกายด้วยแก้วกาแฟเย็น กลับเข้าเมือง เลียบคลองชลประทาน เพื่อภารกิจต่อไปคือการเชียร์ฟุตบอล ทีมเชียงใหม่ เอฟซี วันนี้รับการมาเยือน ทีมอุบล UMT ยูไนเต็ต

ฉากหลังสนามกีฬา 700 ปี สมโภชเชียงใหม่ คือดอยสุเทพ อาทิตย์ก่อนหน้านี้มีฝนพร้อมพายุเบาๆ ช่วยหมอกควันจางหาย ทำให้กลับมามองเห็นอีกครั้ง แต่ ณ ขณะนี้มองเห็นกลุ่มควัน จุดหนึ่งกำลังโขมงกำลังก่อตัวสู่ท้องฟ้าแม้ไม่มาก แต่ก็หลอกหลอนต่อชาวเชียงใหม่อีกครั้ง ถึงเวลา 18.00 น.เดินเข้าสู่สนาม อัฒจันทร์ฝั่งไม่มีหลังคา ทิศทางสายตาถ้ามองผ่านสนาม หลังฉากคือดอยสุแทพนั่นเอง ยิ่งค่ำลงวงขยายแห่งไฟยิ่งกว้าง ควันไฟยิ่งโขมง

เวลา 19.00 น. เสียงนกหวีดจากกรรมการ เริมการแข่งขัน เกมฟุตบอลลีกระดับ ดิวิชั่น 1 แต่ความสนุก ไม่น้อยกว่าใครระดับเกรดA กองเชียร์ราวๆ 6,000 กว่าคน กระหึ่มเร้าใจทีเดียว แต่ดูเหมือนหลังฉากจะเร้าใจยิ่งกว่า เพลิงสีแดงพาดผ่านขยายความยาวเรื่อยๆ ผ่านความมึดให้เห็นได้ชัด เสมือนหนึ่งถนนแห่งแสงเพลิงกำลังเดินทาง

ด้วยเป็นเด็กเติบโตในป่า จนถึงปัจจุบัน ความรู้สึกเสมือนหนึ่งไฟป่าเป็นส่วนหนึ่งของป่า เพราะทุกๆ ปี ช่วงฤดูแล้ง เชื้อเพลิงมหาศาลในป่า พร้อมปะทุ แม้เพียงเศษสะเก็ดไฟน้อยนิดก็ตาม ผืนป่ากว้างใหญ่ในเชิงปฏิบัติแล้วค่อนข้างยากที่จะป้องกันไม่ให้เกิดนั้นยาก ไม่ว่าจะประมาท ชล่าใจ ตั้งใจ สิ่งที่ยิ่งยากกว่านั้นคือการหาบุคคลต้นเหตุให้เกิดไฟป่า โอกาสแทบจะเป็นศูนย์ เว้นแต่มีร่องรอยที่ลามจากแปลงเกษตรของใคร ก็สันนิษฐานของมาจากคนนั้น

แต่มีข้อสังเกตอย่างหนึ่งคือ ลักษณะไฟป่าเดิมๆ ที่เคยประสบคือ จะค่อยๆ ลาม ไม่โหมลุกโชน เพราะเชื้อเพลิงจะสะสมไม่เยอะ ความเสียหายแค่ใบไม้ ใบหญ้า ต้นไม้เล็ก พอเข้าฤดูฝนจะกลับมาเขียวขจีอย่างรวดเร็ว ซึ่งจะแตกต่างกับพื้นที่ป่าชุมชนใกล้บ้าน ทุกปีชาวบ้านจะทำแนวกันไฟ ช่วยกันดูแล เวลามีไฟเข้าที ผู้นำชุมชนจะประกาศเสียงตามสาย ทุกคนจะละจากภารกิจที่ทำเพื่อไปช่วยกันดับไฟ แต่ลักษณะไฟจะโหมแรงมาก เผาพลาญทุกสิ่ง แม้ต้นไม้ขนาดกลาง ๆ ทั้งนี้เพราะการสะสมเชื้อเพลิงจากหลายๆ ปีนั่นเอง

ความจริงมาเนิ่นนานป่ากับไฟป่าเป็นของคู่กันเมื่อถึงฤดูกาล เหมือนเป็นการจัดการตัวเองเพื่อความอยู่รอดของตัวเอง ซึ่งรวมถึงการเรียนรู้ ปรับตัวของสัตว์ป่าชนิดต่างๆ ด้วย และป่าที่เสียหายถาวรจากไฟป่านั้นน้อยมากเมื่อเทียบกับป่าหายทุกวันนี้ที่มาจากฝีมือมนุษย์ แต่ด้วยความเชื่อ หรือทฤษฏีใด ว่าไฟป่าคือการทำลายป่า จึงปกป้องป่าด้วยไม่ให้เกิดไฟป่า แต่อย่างที่เกริ่นไว้ข้างต้น ผืนป่ามหาศาลเมื่อเทียบกับเจ้าหน้าที่ จึงไม่สามารถปกป้องได้ตลอดไปขนาดอุทยานดอยสุเทพ-ปุย อยู่ติดตัวเมืองและเป็นที่ตั้งของหน่วยจัดการไฟป่าแท้ๆ ปีนี้รอด ปีหน้ารอด ก็ไม่ได้หมายความว่าปีต่อๆไป จะรอด แล้วเมื่อถึงตอนนี้ จะคุมไฟยากมาก ด้วยพลังงานจากเชื้อเพลิงทีสะสมมาหลายๆ ปี

การชิงเผา คือทฤษฏีที่น่าคิด ยอมเสียน้อยๆ ก่อนที่จะเสียหายมาก ด้วยภูมิปัญญาหลายท้องทีก็ใช้วิธีนี้การในบริหารจัดการป่าชุมชน ป่าใช้สอยของชุมชน และก็มีข้อมูลต่างประเทศหลายประเทศก็ใช้กัน ส่วนจะใช้พื้นที่ไหน ใช้ในเวลาที่เหมาะสมคือเวลาใด มีการจัดการยังไง ตรงนี้ต้องค่อยมาศึกษาวีธีเชิงลึกกันอีกที

ประเด็นเรื่องหมอกควันภาคเหนือ ในความคิดส่วนตัวหมอกควันมาจากพื้นที่เกษตรแค่ 30% ด้วยอัตราส่วนพื้นที่เกษตรที่ต้องเผา และความกลัวต่อมาตรการของภาครัฐ แต่ส่วนใหญ่มาจากไฟป่า เพราะจะโหมไหม้ทั้งวันทั้งคืน บนพื้นที่หลายร้อย พันไร่ ย่อมต้องให้เกิดหมอกควันมากกว่าเช่นกัน ที่ผ่านมาเราไม่สามารถปกป้องไฟป่าได้เลยเพราะปรากฏอยุ่ทุกปี แน่นอนเพราะคนมือบอนจุดไฟ คนเห็นแก่ตัว คนเห็นแก่ได้ทำไว้ แต่อยากถามคืนว่า เราจะไม่สามารถไม่ให้คนพวกนี้มีอยู่ได้เลยในสังคม เฉกเช่นเดียวกับ โจรขโมย โจรปล้นทรัพย์ ทั้งๆ มีกฏหมายรุนแรงแต่ก็ยังมีคนทำ ในอีกด้านเมือ่เกิดไฟป่า เราจัดการได้ไม่ดี เพราะงบไม่พอ เจ้าหน้าที่มีน้อย หรือเราใช้วิธีจัดการที่ยังไม่ถูกวิธี....................................................

ปล. หมดเวลาการแข่งขัน เฮกันสนั่นสนาม 700 ปีเชียงใหม่ .......พยัคฆ์ล้านนา.เชียงใหม่ เอฟซี จัดการlสอย เทพอินทรี อุบล UMT ยูไนเต็ด 4-2 ประตู

[ยายธี]

เตะบอลพนันบอล...คงทำเงินมากกว่า..เรื่องไฟ..ที่ลุกไหม้..อยู่..อิอิ