720. อุบัติการณ์แห่งพลัง


วันนี้เป็นอีกตอนที่ผมอยากขียน เพราะขณะนี้เกิดอุบัติการณ์แห่งพลัง แผ่ไปทั้งจักรวาล Starwars ภาค 7 นั่นเอง ผมไม่อยา Spoil หนังแต่ผมก็อยากวิเคราะห์ มากๆ ถ้าท่านดูหนังเรื่องนี้จะเห็นทหาร Stormtrooper ของกลุ่ม The First Order ที่ดูไม่เหมือนใคร จริงๆ เขาเป็นทหารระดับล่างสุด ไม่มียศตำแหน่งอะไร แต่วันหนึ่งเห็นฝ่ายมืดฆ่าคนทั้งหมู่บ้านอย่างเลือดเย็น ทหารคนนี้ตัวสั่นทำอะไรไม่ถูก รู้สึกไม่ใช่ เขาไม่สามารถทำหน้าที่นี้ต่อไปได้ ที่สุดทหารคนนี้ก็พยายามหลบหนี และทำจนสำเร็จ จนมาเจอนางเอก

หทารคนนี้ผมเชื่อว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการพลิกผันทุกอย่าง คนธรรมดาที่สุด ที่นำให้จักรวาลได้รู้จักคนที่แสนพิเศษที่เรียกว่าอัศวินเจได แล้วทุกอย่างก็เปลี่ยนไป

ตัดภาพมาตรงที่ทหารคนนั้นทำอะไรไม่ถูก และไม่ทำอะไรอึกต่อไป ในทางบริหารเราเรียกว่าเขาขาดแรงขูงใจ (Motivation) คำๆนี้ภาษาอังกฤษ มาจากคำว่า “Move” หรือเคลื่อนไหว คุณจะทำอะไร ถ้าคุณเป็นผู้นำ คุณต้องขับเคลื่อนคนให้ทำตามส่ิงที่คุณต้องการ

ชัดมากว่า The First Order ไม่สามารถ Move ทหารคนหนึ่ง นั่นแสดงว่า เข้ามาสามารถสร้างแรงจูงใจได้

แรงจูงมีสองแบบคือ แรงจูงใจจากภายใน (Intrinsic Motivation) และแรงจูงใจจากภายนอก (Extrinsic Motivation)

Intrinsic Motivation มาจากข้างในของคน มาจากการที่เขาศรัทธาในองค์กรก็ได้ มาจากการที่รักในงานที่ทำก็ได้ รักเจ้านาย รักเพื่อนก็ได้

Extrinsic Motivation มาจากภายนอก เช่นกฎระเบียบขององค์กร เงินเดือน ผลตอบแทน โครงสร้างองค์กร นโยบายดีๆ KPI ราคาหุ้น

สะท้อนว่าจักรวรรดิไม่สามารถสร้างงแรงจูงใจภายในให้เจ้า Stormtrooper ตัวนี้ ดูเหมือนจะบังคับอย่างเดียว ย่ิงไปเจอการฆ่าแบบไม่มีเหตุผล หมดเลย ไปเลย จะสั่งอย่างไรก็ไม่ Move แล้ว หนีดีกว่า

ส่วนฝ่ายกบฏก็ดีกับเจ้า Stormtrooper ตัวนี้ นางเอกกลายเป็นเพื่อนรัก ความอบอุ่น มิตรภาพการเป็นแรงจูงใจที่ทำให้ Stormtrooper หันมาช่วยนางเอกแบบทุ่มชีวิต เรียกว่านางเอกไม่ต้องให้เงินเดือนเลย นี่มัน Intrinsic Motivation ชัดๆ แต่เมื่อมาอยู่ร่วมกับฮันโซโล และทีมกบฎ ก็มีกติกาดูแลกันนี่ก็คือ Extrinsic Motivation เพราะต้องไปด้วยกัน แต่ก็ให้เกียรติกัน

Intrinsic Motivation และ Extrinsic Motivation ที่ลงตัว สมดุล คือพลังทำลายล้างที่สุดยอดที่สุดในจักรวาล

มาเรื่องสามก๊กครับ ...เรื่องนี้ทำให้ผมเห็นอะไรในสามก๊กเยอะมากๆ ผมเห็นอุบัตการณ์แห่งพลังในยุคสามก๊ก เล่าปี่ เป็นสุดยอดครับ จะเห็นว่าเล่าปี่แสดงวิสัยทัศน์เรื่องการกู้แผ่นดิน และความตกยากของตนเอง ได้ Instrinsic Motivation ของกวนอู เตียวหุย ที่หันไปทุ่มเทชีวิต เล่าปี่ Move สองคนนี้ ไปต่อสู้กับโจรโพกผ้าเหลือง ...ต่อมาได้ปกครองอำเภอเล็กๆ...ก็เน้นใช้ Extrinsic Motivation บริหารบ้านเมืองด้วยความยุติธรรม ทำให้ราษฎรรักใคร่ เป๊ะไหมครับ ...ผมว่าชื่อเสียงของเล่าปี่ครั้งนั้น Move สุมาเต็กโช ที่ลอยมาจากไหนไม่รู้มาแนะนำชีซีให้ นี่ก็ Intrinsic Motivation ..ต่อมาไปขอคารวะ ขอความช่วยเหลือจากขงเบ้ง เน้นให้เกียรติสุดๆนี่ก็ Intrinsic Motivation ขงเบ้งเกิดแรงจูงใจภายใน มาติดสอยห้อยตาม..และที่สุดของที่สุด คือตอนโดนโจโฉบุก ต้องหนีตาย เล่าปี่ตัดสินใจไม่ทิ้งประชาชน จนเสียเมีย... จินตนาการสิครับ การกระทำของเล่าปี่จะสร้างแรงจูงใจ Intrinsic Motivation อย่างมหาศาลขนาดไหน คนรัก ดึงดูดคนเก่งเข้ามา

ต่อมาเมื่อยึดเสฉวนได้ ก็เข้าใจบริหารอีก ตอนนั้นข้าราชการเดิมก็น่าจะยังไม่อิน และไม่เชื่อถือเล่าปี่เท่าใดนักๆ แถมแค้นๆ เล่าปี่โดยคำแนะนำของขงเบ้งก็จัดการขึ้นเงินเดือน เลื่อนตำแหน่งให้ นี่ก็ชัดครับ เพิ่ม Extrinsic Motivation เป็นไปได้ครับ น่าจะได้ใจคนไปเอยะ ที่สุดด้วยสมดุลพลังแห่ง Extrinsic Motivation และ Intrinsci Motivation นี้เองที่ทำให้จ๊กก๊กผงาดขึ้นมาเป็นมหาอำนาจได้อย่างไม่น่าเชื่อ แต่ตอนเร่ิมเสื่อมนี่ผมว่าเป็นเพราะเล่าปี่ดื้อยกทัพ 70 หมื่นไปรบกับง่อก๊ก ด้วยเหตุผลส่วนตัว แถมใครขัดก็ไม่ได้มัสิทธิตาย นี่เรียวก่าใช้ Motivation ในทางที่ผิด คือไปเน้น Extrinsic Motivation อย่างเดี่ยว ที่สุดพอแพ้ จ๊กก๊กนี่แทบพังครับ คนในอาณาจักรคงเสียจริต และหมดแรงจูงใจไปนาน

โจโฉก็สุดยอดครับ บ้านเมืองสงบราบคาบเข้มงวดกฏหมาย นี่ก็สร้าง Extrinsic Motivation แต่โจโฉนี่ดูเหมือนจะใช้ Intrinsic Motivation และ Extrinsic Motivation ได้สุดๆ ดูกรณีกวนอูเป็นต้น ให้สมบติล้ำค่า ให้เกียรติ และทุกอย่าง เรียกว่าใครที่โจโฉใช้งานจะได้รับ Motivation สองอย่างนี้ไปเต็มๆ ... กุยแก ก็ชมว่าโจโฉ 10 ข้อดังนี้

1.ไม่ถือเนื้อถือตัว ถืออย่างคนธรรมดาสามัญทั่วไป

2.เป็นคนประนีประนอม รู้จักรู้ใจคน

3.เป็นคนเอาจริงเอาจัง เด็ดขาด ทำให้งานเดินดีเสมอ

4.ภายนอกดูง่าย ภายในก็สะอาดเปิดเผย รู้จักใช้คนดีมีสติปัญญาสามารถ

5.เป็นคนตัดสินใจเด็ดขาดและถูกต้อง

6.เป็นคนที่ใครดีก็ชอบ ไม่เห็นแก่ชื่อแก่เสียงเป็นใหญ่

7.เลี้ยงคนซึ่งอยู่ใกล้หรือไกลเสมอหน้ากันสุดแต่ความสามารถ

8.ใครจะยุแหย่ปานใด ท่านก็เป็นตัวของท่านเอง ใคร่ครวญด้วยเหตุผลด้วยตัวเอง

9.ปฏิบัติตามกฏหมายและระเบียบข้อบังคับอย่างเคร่งครัด จึงปกครองคนได้เป็นอย่างFU

10.เป็นยอดนักรบ ถ้ามีกำลังน้อยก็สามารถเอาชนะข้าศึกผู้มีกำลังมากได้

(Ref:หนังสือสามก๊ก โดยวรรณไว พัธโนทัย จาก http://patirop.blogspot.com/2012/08/blog-post_27.h... )

โจโฉจะว่าไปใช้ Motivation สองตัวนี้ได้สุดๆ

แต่ชีวิตโจโฉก็ยากหน่อย เพราะเผลอไปประหารมเหสีฮ่องเต้ฮั่น ที่ทรงพระครรภ์อยู่ นี่โหดเหี้ยมผิดมนุษย์ ผมว่าเรื่องนี้แหละที่ทำให้โจโฉทำงานยาก เพราะน่าจะบั่นทอน Intrinsic Motivation ของคนดีๆ จำนวนมาก

คราวนี้มาสรุปบทเรียนกันว่าจากสงคราม Starwars อัศวินเจได สามก๊ก

  1. เน้นคุณธรรมก่อนครับ ชัดมาก The First Order โจโฉ เล่าปี่ ตอนทำอะไรที่เอาแต่ตัวเอง ส่งผลเสียทำให้คนดีๆ ไม่สามารถอยู่ร่วมได้ ที่สุดระยะยาวล่มสลายหมด เพราะฉะนั้นทำอะไรให้ถูกธรรมะไว้ก่อน
  2. รู้จักวิธีสร้างศรัทธาคนด้วยการทำดี วิธีการทำงานของโจโฉน่าจะดีที่สุด
  3. การให้เกียรติ เห็นคุณค่าคน
  4. คุณต้องรักษาสมดุลย์ระหว่าง Intrinsic Motivation และ Extrinsic Motivation และไม่ว่าคุณจะรวยแค่ไหน เงินฟาดหัวไม่ใช่คำตอบครับ KPI ไม่ใช่คำตอบอยากเดียว ราคาหุ้นก็ไม่ใช่แล้ว
  5. สำหรับองค์กรยุคใหม่ๆ นอกจากดูประวัติศาสตร์แล้ว 4 ข้อแรก แล้ว ลองหาต้นแบบ (Role Model) คนดีๆ องค์กรดีๆ เพื่อถอดแบบวิธีการดีๆมาใช้ แต่ไม่ว่าวิธีการดังกล่าวจะล้ำยุคเพียงใด สิ่งที่ต้องมีเสมอคือ “คุณธรรม วิธีการทำงานที่สร้าง Motivation ที่สำคัญการให้เกียรติคน และการสร้างสมดุลย์ของแรงจูงใจสองประเภท”

เมื่อทำได้ดังนี้ “พลังจะสถิตย์อยู่กับท่าน” ครับ

May the Force be with you

คุณล่ะคิดอย่างไร

Ref: Deci, Edward L. (2006). Richard M. Ryan, ed. The Handbook of Self-Determination Research. University of Rochester Press. ISBN 1-58046-156-5

หมายเลขบันทึก: 598610เขียนเมื่อ 20 ธันวาคม 2015 11:10 น. ()แก้ไขเมื่อ 20 ธันวาคม 2015 19:07 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

มาเรียนรู้ด้วยคนค่ะ เป็นพลังที่ยิ่งใหญ่และรุนแรง ได้เหมือนกันนะคะ

ชอบอ่าน อาจารย์วิเคราะห์มากๆๆ ขอบคุณค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท