สัปดาห์ที่ 3 ในเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ดิฉันปฏิบัติหน้าที่เวรผู้นิเทศนอกเวลาราชการเวรบ่ายตามปกติ ระหว่างตรวจเยี่ยมการปฏิบัติงานที่หอผู้ป่วยจิตเวชหญิง ได้เห็นภาพผู้ป่วยหญิงรายหนึ่งกำลังรดน้ำต้นไม้ ให้รู้สึกว่าสุขใจ อิ่มใจเหมือนได้รับการฟื้นฟูไปด้วย (ตามภาพ)
หวนนึกถึงคำบอกเล่าของพยาบาลอาวุโสท่านหนึ่งที่เกษียนอายุราชการไปแล้ว ท่านได้ถ่ายทอดประสบการณ์ในอดีตให้ดิฉันฟัง เนื้อหาช่วงหนึ่งความว่า เมื่อครั้งที่ ศ.นพ.ประเวศ วะสี เข้ามาที่หน่วยฟื้นฟูสมรรถภาพหนองบัว โรงพยาบาลพระศรีมหาโพธิ์ ช่วงพักจากการสนทนากับทีมงาน ท่านมองออกไปทางแปลงผักใกล้ๆ ที่นั่นมีสายยางยาวๆ ขดวางอยู่ใกล้ๆ ก็อกน้ำ แต่ผู้ป่วยชาย 2-3 คนในบริเวณนั้นกลับรองน้ำจากก็อกน้ำไปรดน้ำต้นไม้
"ถึงเขาป่วยจิต แต่ร่างกายยังแข็งแรงสมบูรณ์ ทำงานได้ .. .."
ช่วงเวลานั้นกิจกรรมการฟื้นฟูสมรรภาพสำหรับผู้ป่วยจิตเวชยังไม่ชัดเจนนัก เรายังพาผู้ป่วยทำงานแบบทำไปด้วยกัน เลียนแบบชุมชนจริง เมื่อได้รับแรงเสริม-ความรู้สึกมีคุณค่า พวกเราจึงรู้สึกมั่นใจ สร้างสรรค์กิจกรรมงานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยจิตเวชอย่างหลากหลายสืบแต่นั้นมา
คุณทราบหรือไม่ว่ากิจกรรมประจำวัน อย่างเช่น การเลี้ยงสัตว์เพียงตัวสองตัว การรดน้ำพรวนดิน งานง่ายๆ ในสวนหน้าบ้าน เป็นกิจกรรมการฟื้นฟูทางร่างกาย จิตใจ ป้องกันอาการสมองเสื่อมได้ด้วยนะคะ และถ้ากิจกรรมนั้นสอดคล้องกับวิถีชีวิตเดิม รู้สึกเพลิดเพลินมีความสุขที่จะทำ มันก็เป็นการฟื้นฟูทางจิตวิญญาณเลยทีเดียว
แล้วเราจะทำอะไรกันดี.
เริ่มต้นจากความเป็น "ประจำวัน" คือ "ฐานราก" ของ "วัฒนธรรมชีวิต" เลยแหละครับ
เห็นด้วย แะลชื่นชม ครับ
เป็นกำลังใจให้คนทำงานเพื่อสังคมจ้ะ