เรียนศัพท์จากราก ตอนที่ 28
1. ambit คำนี้เป็นคำนาม (n.) ambit มาจากคำลาตินคือ amb(i) แปลว่ารอบๆ + itus (จากกริยา ire ซึ่งแปลว่า ไป) จึงแปลตามรูปศัพท์ว่า ไปรอบๆ แต่มักใช้ในความหมายว่า ขอบข่าย (แห่งอำนาจ, อิทธิพล ฯลฯ) เช่น
This case falls clearly within the ambit of Higher Education Act 2002.
กรณีนี้เห็นได้ชัดเจนว่าเข้าข่ายกฎหมายอุดมศึกษาฉบับปี 2002
They believe that all the outstanding issue should fall within the ambit of the talks.
พวกเขาเชื่อว่าประเด็นปัญหาที่ยังค้างคาอยู่ทั้งหมดควรอยู่ในกรอบแห่งการเจรจา
within the ambit of the court’s jurisdiction
อยู่ในขอบเขตของศาลนี้
going far outside his proper ambit as secretary
ออกนอกขอบข่ายหน้าที่อันเหมาะสมในฐานะเลขานุการมาก
2. ambition คำนี้เป็นคำนาม (n.) คำนี้มีที่มาอย่างเดียวกับคำว่า ambit แต่เติมปัจจัย –ion (แปลให้เป็นคำนาม) ตามรูปศัพท์อาจแปลว่า การไปรอบๆ มุ่งเอาความหมายที่ว่า เที่ยวขอคะแนนนิยม หรือดิ้นรนเสาะหา เพื่อให้ได้เกียรติยศหรืออำนาจ แต่มักใช้ในความหมายดังต่อไปนี้
2.1 ความใฝ่สัมฤทธิ์ ความทะเยอทะยาน เช่น
She was intelligent but suffered from a lack of ambition.
หล่อนเป็นคนฉลาด แต่ขาดความใฝ่สัมฤทธิ์
Too much ambition caused him to be disliked by his colleagues.
ความทะเยอทะยานที่มากเกินไปทำให้เพื่อนร่วมงานไม่ชอบเขา
2.2 สิ่งที่ปรารถนาอย่างแรงกล้าที่จะกระทำหรือบรรลุถึง เช่น
His burning ambition was to study medicine.
ความปรารถนาอย่างกล้าของเขาก็คือเรียนวิชาแพทย์
She never achieved her ambition of becoming a famous writer.
หล่อนไม่เคยสมปรารถนาที่จะเป็นนักเขียนที่มีชื่อ
3. ambitious คำนี้เป็นคำคุณศัพท์ (adj.) คำนี้มาจากคำว่า ambition มักใช้ในความหมายต่อไปนี้
3.1 มุ่งมั่นใฝ่สัมฤทธิ์ ทะเยอทะยาน เช่น
They were highly ambitious for their children.
พวกเขาปรารถนาอย่างมากที่จะให้ลูกๆประสบความสำเร็จ
an intensely ambitious young businessman
นักธุรกิจหนุ่มที่ทะเยอทะยานอย่างมาก
3.2 (ใช้แก่แผนงาน, ความคิด ฯลฯ) ต้องใช้ความเพียร ความสามารถ แรงงาน เวลา ฯลฯ อย่างมากเพื่อให้สำเร็จ หรือบรรลุเป้าหมาย เช่น
the government’s ambitious plans for social reform
แผนการปฏิรูปสังคมของรัฐบาลที่ต้องลงทุนอย่างมากเพื่อให้สำเร็จ
หนังสืออ้างอิง
สมศีล ฌานวังศะ. ภาษาน่ารู้: เรียนศัพท์จากราก ตอนที่ 18 ตีพิมพ์ในมติชนสุดสัปดาห์ หน้า 73 ขอโทษที่มิอาจจะบอกฉบับได้ครับ
ความเห็น (1)
รากศัพท์จาก ambit นะครับ
ขอบคุณมากๆครับ