​ชินกาลมาลีปกรณ์ฉบับคำกลอน.เรื่องพญามังราย(อ.สุภัชชา พันเลิศพาณิชย์)

ชินกาลมาลีปกรณ์ฉบับคำกลอน.เรื่องพญามังราย(อ.สุภัชชา พันเลิศพาณิชย์)

เล่ากันว่า มีสัตว์ตนหนึ่งได้ทำบุญไว้มาก เกิดปรากฏร่างกายขึ้นมาเองมีคุณสมบัติ๗อย่าง จึงเป็นหัวหน้าของมหาชน ได้สร้างนครยางคปุระขึ้นทรงปฐมกษัตริย์องค์แรก นามพระองค์ปรากฏทั่วแคว้นโยน(โยนก) ว่า ลาวจังคราช มีลูกหลานสืบต่อกันมา ๒๓ พระองค์ กษัตริย์องค์สุดท้าย คือพระเจ้า ถือได้ว่าเป็นต้นกำเนิดราชวงศ์มังราย เหตุการณ์ในรัชสมัยที่พระเจ้ามังรายครองราชสมบัตินั้น มีราชบุตร๓พระองค์ คือ๑.เจ้าเครือ ๒.เจ้าฟ้าคราม ๓.เจ้าฟ้าเคริง มีเหตุการณ์สำคัญหลายประการ เช่น ทรงสร้างเมืองเชียงราย ทรงยึดเมืองเชียงของได้ในปีที่เกิดเจ้าฟ้าคราม ในปีพ.ศ.๑๘๑๓ได้สร้างเมือเมืองกุสนคร(เมืองฝาง)และในปีพ.ศ.๑๘๑๙ ทำสงครามกับพญากาว แล้วยึดเมืองททรบุรี(เมืองมอบ ) ได้สำเร็จและเมื่อจุลศักราช ๖๔๙ (พ.ศ. ๑๘๓๑) กษัตริย์ ๓ พระองค์ คือ พระเจ้ามังราย พระเจ้างำเมือง และ พระขุนรามคำแหง ผูกมิตรภาพกันแน่นแฟ้นและสัญญาว่าจะไม่รุกรานเมืองกัน ต่อมาอีก ๒ ปี ต่อมาประมาณ จุลศักราช ๖๕๑ (พ.ศ. ๑๘๓๓) พระเจ้ามังรายได้ส่งเจ้าอ้ายให้เป็นไส้ศึกในนครหริปุญชัยและทำสงครามกับพระเจ้าญี่บาได้ชัยชนะยึดเมืองหริปุญชัยได้สำเร็จ พระองค์ยังทรงสร้างนครเชียงใหม่ในท้องที่ ระหว่างภูเขาอุจฉุคิรี(ดอยสุเทพ) กับแม่น้ำพิงค์ (คือ แม่น้ำปิง)พร้อมทั้งยังได้สร้างนครกุมามซึ่งปัจจุบันนี้เป็นที่ตั้งอำเภอสารภีในจังหวัดเชียงใหม่และโปรดให้สร้างเจดีย์กู่คำปัจจุบันเหลือแต่ฐานเจดีย์ส่วนตัวเจดีย์พังไปแล้วอยู่ที่นครกุมามหรือในอำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ ในปัจจุบันตามหนังสือชินกาลมาลีปกรณ์ว่าพระเจ้ามังรายมีพระชนมายุ ๗๒ ปีส่วนพงศาวดารโยนกว่า พระชนมายุได้ ๘o ปีก็เสด็จสวรรคตขณะเสด็จไปประพาสตลาดกลางเมือง อสุนีบาตตกต้องเจ้าพระยาเม็งรายทิวงคตในท่ามกลางเมืองนั้นพระเจ้ามังรายครองราชย์สมบัติในแคว้นโยน(โยนก) แห่งเดียว ๓๑ ปี และ ครองราชย์สมบัติในแคว้นโยน(โยนก) บ้าง ในแคว้นพิงค์(เชียงใหม่) บ้าง ๑๙ ปี อยู่ในราชสมบัติได้ ๖o พรรษาพระองค์เป็นกษัตริย์ลำดับที่ ๕ แห่งลาวจักรราช

ในกาลก่อนกำเนิดเมืองยางคปุระ

มีกษัตริย์ชื่อลาวจังคราชผู้ยิ่งใหญ่

กำเนิดเองบุญมากฤทธิ์เดชว่องไว

วาจาน่าเลื่อมใส มีตบะจึงครองเมือง

มีลูกหลานสืบทอดยี่สิบสามพระองค์

หนึ่งทรงนามพระเจ้ามังรายที่ลือเลื่อง

สร้างเชียงรายแล้วทรงขึ้นปกครองเมือง

รบเก่งนามกระเดื่อง..ยึดเชียงของมาครองไว้...

พระเจ้ามังรายทรงสร้างนครฝาง

ทุกก้าวย่างเก่งการรบยึดเมืองมอบได้

ชนะศึกพระยากาวกล่าวขานไกล

พระเจ้ามังรายเลื่องชื่อระบือนาม

ยังผูกมิตรสัมพันธ์อันแน่นแฟ้น

สามผู้ครองแว่นแคว้นแดนสยาม

พระเจ้ามังราย พระเจ้างำเมือง พระเจ้าราม(คำแหง)

ว่าจะไม่คุกคามตีเมืองกัน

เรื่องราวพระเจ้ามังรายน่าศึกษา

ส่งเจ้าอ้ายฟ้าเป็นใส้ศึกหริปุญชัยนั่น

พระเจ้าญี่บาหลงกลรู้ไม่เท่าทัน

นครหริปุญชัยนั้นจึงตกเป็นของพระเจ้ามังราย

บนเส้นทางระหว่างภูเขาอุจฉุคิรี

มีวารีชื่อพิงคนทีผ่านเป็นธารสาย

ที่งามงดเผยปรากฏเกินบรรยาย

ทรงสร้างเชียงใหม่นครอันรื่นรมย์

เสร็จสิ้นสงครามพระเจ้าญี่บา

พระองค์มองหาเมืองที่เหมาะสม

จึงสร้างนครกุมมามน้ำท่วมจม

นครล่มสร้างเชียงใหม่ราชธานี

ด้วยจิตน้อมบูชาสักการะ

พระองค์เลื่อมใสพระศาสนาพุทธวิถี

โปรดให้สร้างเจดีย์ไว้อำเภอสารภี

นามพระเจดีย์นี่คือ..กู่คำ....