เด็กแว้น : ยังไม่ได้แก้ที่ต้นเหตุ
เช้ามืดวันที่ ๑๑ มิถุนายน ๒๕๕๘ ผมออกไปเดินออกกำลัง พร้อมกับฟังรายการวิทยุ ๑๐๐.๕ วิจารณ์และรับฟังความเห็นเรื่องเด็กแว้น (รวมทั้งสก๊อย) และร้านเหล้ารอบสถานศึกษา
เรื่องเด็กแว้นและสก๊อย พิธีกรพูดเน้นในตำหนิเด็ก และสื่อเรื่องการปราบปรามโดยรัฐบาลและตำรวจ ทำให้ผมนึกในใจว่า สื่อมวลชนไทยมีแนวโน้ม จะสื่อสารปัญหาสังคมด้วยมุมมองเชิงเดี่ยว มองตื้นๆ และทางการก็มักจะเอาแต่แก้ปัญหาปลายทาง ไม่ได้จับที่ root cause
มาใจชื้นเมื่อเขาสัมภาษณ์ครูยุ่น มนตรี สินธวิชัย แห่งมูลนิธิคุ้มครองเด็ก ที่ชี้ให้เห็นว่าโดยธรรมชาติ ของความเป็นมนุษย์ เยาวชนเหล่านี้ไม่ต้องการทำชั่ว แต่เขาเป็นผลิตผลของครอบครัวและสังคม ที่ทำให้เขา เป็น “ผู้แพ้” ไม่มีพื้นที่ทำสิ่งสร้างสรรค์ จึงหันมาสร้างตัวตนด้วยการเป็นเด็กแว้น เสพยาเสพติด และมั่วสุม
ส่วนสำคัญของสังคม ที่เป็นต้นเหตุ ในความเห็นของผม มี ๓ ส่วน คือ (๑) ครอบครัว (๒) โรงเรียน/ ระบบการศึกษา (๓) สังคมวงกว้าง คือสื่อมวลชน และระบบทุนนิยม ที่เร่งเร้าเอาเยาวชนเป็นเหยื่อ
ผมคิดว่า เยาวชนที่หันมาสร้างความเป็นบุคคลสำคัญด้วยการเป็นเด็กแว้น เป็นเพราะเขาไม่มีโอกาส สร้างความเป็นคนสำคัญในรูปแบบอื่น เช่นเป็นที่รักของพ่อแม่ และครูที่โรงเรียน มีเป้าหมายในชีวิตของตน ที่จะมุ่งมั่นศึกษาเล่าเรียนฝึกฝนตนเอง ตามข้อ ๕ และ ๖ ของ Chickering’s Theory of Identity Development
เมื่อการศึกษาและการเลี้ยงดูกล่อมเกลาในครอบครัว ไม่เปิดโอกาสให้เขาสร้างตัวตนไปในทางสร้าง อนาคตของตนเอง เขาย่อมแสวงหาลู่ทางที่ไขว่คว้าหาได้เพื่อหล่อเลี้ยงจิตใจที่ต้องการเป็นคนสำคัญ และลู่ทางหนึ่งคือเข้ากลุ่มเพื่อน ที่อาจนำไปสู่การมั่วสุมยาเสพติด มั่วเซ็กส์ และซิ่งมอเตอร์ไซคล์
ต้นเหตุที่แท้จริงของเด็กแว้น คือการศึกษาที่ล้มเหลว และครอบครัวที่อ่อนแอ รวมทั้งสังคมที่หากิน กับวัยรุ่น เอาวัยรุ่นเป็นเหยื่อ
วิจารณ์ พานิช
๑๒ มิ.ย. ๕๘