วิถีชีวิตมนุษย์ถูกกำหนดด้วยอะไร?

สิ่งแวดล้อมเป็นสิ่งสำคัญอย่างหนึ่ง ในการกำหนดวิถีชีวิตของมนุษย์ มนุษย์ที่อยู่ท่ามกลางความยากลำบาก ไม่สะดวกสบาย ก็จะมีความคิดที่จะต้องพึ่งคนอื่น และพึ่งพาซึ่งกันและกัน หรือจะให้ความสำคัญกับเพื่อนบ้าน แต่ในขณะเดียวกัน ผู้ที่อยู่ท่ามกลางความสะดวกสบายในสังคมเมือง ที่หาทุกอย่างได้ง่ายด้วยตัวเอง พึ่งตัวเอง ก็มีแนวโน้มที่จะเป็นสังคมเดี่ยว ขาดความช่วยเหลือกัน มันเป็นธรรมดาของสัญชาตญานการเอาตัวรอดของมนุษย์นั่นเอง

นับวันจิตของมนุษย์ก็จะยิ่งแย่ลงๆ ขาดจิตที่จะคิดช่วยเหลือ แบ่งปัน คิดถึงแต่ตังเอง ครอบครัวก็มีแนวโน้มที่จะเป็นครอบครัวเดี่ยวมากขึ้นๆ คำว่าจิตสาธารณะ ไม่ต้องพูดถึง หายากลงไปทุกวันๆ สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่ต้องปลูกฝัง ตั้งแต่เด็ก ซึ่งไม่ใช่ง่ายๆ เลย สำหรับสังคมไทยที่ดำเนินชีวิตภายใ่ต้การถูกกลืนกินด้วยกระแสอยู่อย่างทุกวันนี้

จริงๆ นอกจากสิ่งแวดล้อมแล้ว ยังมีปัจจัยสำคัญอีกอย่างหนึ่งด้วยที่เป็นตัวกำหนดพฤติกรรมการใช้ชีวิตของมนุษย์ ก็คือ อุดมการณ์หรือความฝันของตัวเอง เพราะหากใครก็ตามที่ต้องการสานฝันหรืออุดมการณ์ของตัวเอง ให้เป็นดังสิ่งที่ตัวเองหวัง และฝันไว้ ก็จะมีพฤติกรรมที่มีแนวโน้มที่จะทำให้ฝันหรืออุดมการณ์นั้นเป็นจริง

ศาสนาก็หนึ่งในปัจจัยสำคัญของการกำหนดอุดมการณ์ และวิถีชีวิตของมนุษย์ เพราะคนที่ใช้ชีวิตอยู่กับศาสนา หรือใช้ศาสนาบูรณาการกับการดำเนินชีวิต ก็จะใช้ชีวิตเพื่อผลประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์ และผลประโยชน์ของตัวเองในระยะยาว เป็นธรรมดาที่มนุษย์ทุกคน ทำทุกอย่างเพื่อหวังผลประโยชน์ให้กับตัวเอง และใครก็ตามที่ทำเพื่อผลประโยชน์ของตัวเองในระยะสั้น ประโยชน์เฉพาะหน้า หรือหวังผลประโยชน์ในโลกนี้โดยไม่คิดถึงคนอื่นรอบข้าง มันจะกลายเป็นความ "เห็นแก่ตัว" แต่หากใครก็ตาม ทำทุกอย่างเพื่อผลประโยชน์ของตัวเองในระยะยาว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หวังผลประโยชน์ในโลกหน้า หรืออาคีเราะห์ มันจะกลายเป็น "ความเสียสละ" อย่างมากมายมหาศาล