นักการศึกษาในความทรงจำ ตอนที่ 2: ผู้ให้กำเนิดโรงเรียนแพทย์

นักการศึกษาในความทรงจำ ตอนที่ 2
ผู้ให้กำเนิดโรงเรียนแพทย์

เฉลิมลาภ ทองอาจ

โรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ฝ่ายมัธยม

ปลาโลมาไม่ใช่ปลา ปูอัดไม่ใช่ปู ยาคูลท์ไม่ใช่ยา

เรื่องชื่อกับความเป็นจริง ต้องมองให้ลึกและช้า ๆ ครับ

เหมือนที่โรงพยาบาลศิริราช ไม่ใช่เจ้าฟ้าศิริราชสร้าง

เพราะประจวบจนแล้วเสร็จ เจ้าฟ้าศิริราชยังทรงพระเยาว์และสิ้นพระชนม์ไปเสียก่อน

สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงให้เครดิตว่า

คนที่ทุ่มเทให้โรงพยาบาลวังหลังจริง ๆ คือ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์ (พระราชโอรส ร.4 กับเจ้าจอมมารดาเหม เป็นน้อง ร.5)

เสด็จพระองค์ศรีเป็นเจ้าชายหนุ่ม ทรงถวายงานรับเป็นราชเลขานุการในพระองค์ ร.5

คิดแล้วก็เหนื่อยแทนครับ ดึกต้องไปทรงฟังพระราชกระแสมาถ่ายทอดเป็นราชโองการ (พระเจ้าแผ่นดินสยามท่านทรงงานกลางคืนครับ) พอเช้าก็ต้องมาทำงานสร้างโรงพยาบาลวังหลัง ตามพระบัญชาพระบรมเชษฐาธิราช

ทรงรับจัดหาแพทย์และวางระบบต่าง ๆ ให้โรงพยาบาลแห่งแรก

ทรงทำงานหนัก ใครเตือนก็ไม่ฟัง เจ้าพี่เจ้าน้องบอกให้ออกจากตำแหน่งราชเลขา แต่ทรงตอบว่า

"ตราบที่พระพุทธเจ้าหลวงยังคงไว้วางพระราชหฤทัยในตัวศรี

ตราบนั้นศรีก็จะไม่ทิ้งพระองค์"

ที่สุดก็ทรงพระประชวร

เมื่อมีพระอาการมาก

ทรงขอให้นำพระองค์ไปรักษาพยาบาลที่ศิริราช

ไม่ทรงรังเกียจที่จะไปอยู่รักษาพระองค์ในโรงพยาบาลของราษฎร (ปกติเจ้าท่านจะรักษาตัวที่วังส่วนตัวครับ)

ร.5 เสด็จ ฯ ไปทรงเยี่ยมไข้
เสด็จพระองค์ศรีทรงกราบบังคมทูลลา

ขอสิ้นพระชนม์ที่นี่

เพราะทรงสร้างโรงพยาบาลแห่งนี้มากับมือ

ที่สุดก็สิ้นพระชนม์ที่ศิริราชเมื่อมีพระชนมายุได้เพียง 27 ปีเท่านั้น

หากจะทรงทราบด้วยญานวิถีอย่างใด ว่าสิ่งที่ทรงสร้าง คือ โรงเรียนสำหรับแพทย์สยามแห่งแรก อันได้แก่ ศิริราชพยาบาลนี้ เป็นสิ่งที่ยังประโยชน์แก่ชีวิตประชาชนจำนวนมาก

คงจะดีพระทัยมาก

ขอสดุดีพระเกียรติคุณ
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์
ไว้ ณ ที่นี้

ไปศิริราชคราใด นึกถึงเสด็จพระองค์ศรีด้วยนะครับทุกท่าน

__________________________________________________