เสน่ห์เมืองเพชรบุรี(2)


ช่องหน้าต่าง บานเล็กๆ เมื่อเปิดออกจะทำให้แสงส่องเข้ามาภายในโบสถ์ด้านหลังพระประทาน ... เหมือนแสงธรรมะส่องนำทาง

วันนี้ผู้เขียนเล่า "เสน่ห์เมืองเพชรบุรี"... เล่าและนำภาพของ "วัดสระบัว" ตั้งอยู่เชิงเขาวัง ทางด้านตะวันออก...ริมถนนคีรีรัถยา .... ใกล้กับวัดพระนอนอยู่ในเขตตำบลคลองกระแชง วัดสระบัว เป็นวัดเก่าแก่สร้างขึ้นใน สมัยอยุธยา โบราณสถานบริเวณวัดยังคงสภาพเดิมแต่แรกสร้าง โดยเฉพาะลวดลายปูนปั้นโบราณอันงดงาม จึงมีผู้กล่าวว่าหากต้องการชมงานปูนปั้นสมัยอยุธยาต้องมาที่วัดสระบัว

วัดสระบัว จ.เพชรบุรีเป็นวัดที่เก่าแก่มากวัดหนึ่งในจังหวัดเพชรบุรี มีสถาปัตยกรรม และงานปูนปั้นสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลายที่สวยงดงาม เป็นงานที่หาดูได้ยากในปัจจุบัน สิ่งที่น่าสนใจของ วัดสระบัวได้เช่น ซุ้มประตูทางเข้าโบสถ์, เพดานในโบสถ์, หน้าบัน, งานปูนปั้นฐานเสมาที่เป็นงานปูนปั้น ที่มีศิลปะที่งดงามที่สุดแห่งหนึ่ง ควรค่าแก่การอนุรักษ์

ภายในโบสถ์ของวัดสระบัว มีขนาดเล็ก กะทัดรัด เชื่อกันว่าใน สมัยโบราณไม่อนุญาตในผู้หญิง...เข้ามาในโบสถ์ในการประกอบพิธีในศาสนาพุทธ ...โบสถ์ถึงไม่จำเป็นต้องสร้างให้ใหญ่โต เพราะ มีเพียงพระภิกษุและอุบาสก เท่านั้นที่ประกอบพิธีทางศาสนาอยู่ภายในโบสถ์ .... ภายในโบสถ์ มีเพดานไม้แกะสลัก ที่หาดูได้ยาก มีความวิจิตรบรรจงในการสร้าง ไฮไลท์(Highlights) อีกอย่างหนึ่งคือ ด้านหลังพระประทาน .... มี ช่องหน้าต่าง บานเล็กๆ เมือเปิดออกจะทำให้แสงส่องเข้ามาภายในโบสถ์ด้านหลังพระประทาน ... เหมือนแสงธรรมะส่องนำทาง ... ช่องนี้เป็นกุศโลบาย ของช่างฝีมือในสมัยโบราณ .... ที่ทำช่องแสงให้แสงเข้าส่องสว่างภายในโบสถ์ เพราะในอดีตนั้น ยังไม่มีไฟฟ้าค่ะ

วัดสระบัว ... ที่เชิงเขาวังดูจะเป็นตัวอย่างอันลงตัวยิ่ง ระหว่าง.... ขนาดเมือง, สถาปัตยกรรมและภูเขา ลูกย่อมที่เป็นฉากหลัง อุโบสถคร่ำคร่าที่นี่สร้างมาแต่ครั้ง สมัยอยุธยา .... มีขนาดเล็กกะทัดรัด... ฐานอ่อนโค้งทรงเรือสำเภา .... อันจะเป็นนาวาพาหมู่มนุษย์ข้ามโอฆสงสาร .... ลายปูนปั้น...หน้าบันโบสถ์ทางทิศตะวันออก....เป็นภาพนารายณ์เหยียบอสูร ประกอบด้วยลายกนกพุ่มช่อหางโต ....พลิกพลิ้วอ่อนไหว งามลุ่มลึก ค่ะ
. . . . แต่ที่น่าสนใจกว่าก็คือ รอบอุโบสถวัดสระบัว...ยังมีภาพ...ปูนปั้น ... พวกคนสิบสองภาษา....แบก ฐานเสมา ทั้ง... กุลาแบก, จีนแบก, แขกเทศแบก, และฝรั่งแบก, เห็นผ้าผูกคอปลิวสะบัดชัดเจนค่ะ. . . . เป็นหลักฐานว่า ในยุค ราชธานีอยุธยา...ได้เคยมีฝรั่งเข้ามาติดต่อเดินเหินอยู่ในสยามประเทศเป็นจำนวนมากและสมัยนั้น... คนไทยก็ยังไม่เห่อฝรั่งดังเช่นปัจจุบัน นะคะ

วันนี้ขอจบเรื่องเล่า "เสน่ห์เมืองเพชร"...กรณีศึกษา "วัดสระบัว" ... ซึ่งผู้เขียน....ชอบที่จะมาทำบุญที่วัดนี้ค่ะและเจ้าอาวาส วัดสระบัว คือ ดร.พระมหาทศพร อิทฺธิวโร เจ้าอาวาส ที่มีดีกรีสูงสุดทั้งทางโลกและทางธรรม คือทางโลก ท่านเรียนจบปริญญาเอก (Ph.D.) จากมหาวิทยาลัยมคธ รัฐพิหาร ประเทศอินเดีย เมื่อปี 2549 หลังจากจบปริญญาตรีพุทธศาสตร์บัณฑิต (พธ.บ.)จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และปริญญาโทจากมหาวิทยาลัย Regis University สหรัฐอเมริกา ทางธรรม สอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยค อันเป็นชั้นสูงสุดด้านปริยัติธรรม แผนกบาลี เมื่อปี 2524 (สำนักเรียนวัดอรุณราชวราราม) มีประสบการณ์ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในสหรัฐอเมริกานานถึง 13 ปีค่ะ

อุโบสถ สร้างมาแต่ครั้ง สมัยอยุธยา ...มีขนาดเล็กกะทัดรัด... ฐานอ่อนโค้งทรงเรือสำเภา

ลายปูนปั้น...หน้าบันโบสถ์ทางทิศตะวันออก....เป็นภาพนารายณ์เหยียบอสูร ประกอบด้วยลายกนกพุ่มช่อหางโต ....พลิกพลิ้วอ่อนไหว


เป็นรูปแบบ การแบกที่ปรากฏในศิลปะอยุธยามาก คือครุฑที่มุมแล้วสิงห์ตรงกลาง น่าจะใช้เป็นแบบแผน ชั้นนี้ทำย่อมุม รับกับชั้นล่างที่ทำเป็นแปดเหลี่ยม

ภาพนารายณ์เหยียบอสูร


ฐานเสมานั้นทำเป็นฐานซ้อน ประดับ ลายปูนปั้น ที่สวยงามมากมาย เพราะมีรูปครุฑและนรสิงห์และล่างลงมีเป็นรูปยักษ์ ลิง



รอบอุโบสถวัดสระบัว...ยังมีภาพ...ปูนปั้น ... พวกคนสิบสองภาษา....แบก ฐานเสมา ทั้ง... กุลาแบก, จีนแบก, แขกเทศแบก, และฝรั่งแบก


ช่องหน้าต่าง บานเล็กๆ เมือเปิดออกจะทำให้แสงส่องเข้ามาภายในโบสถ์ด้านหลังพระประทาน

ด้านหลังพระประทาน .... มี ช่องหน้าต่าง บานเล็กๆ เมื่อเปิดออก...จะทำให้แสงส่องเข้ามาภายในโบสถ์ด้านหลังพระประทาน ... เหมือนแสงธรรมะส่องนำทาง ... ช่องนี้เป็น "กุศโลบาย" ของช่างฝีมือในสมัยโบราณ .... ที่ทำช่องแสงให้แสงเข้าส่องสว่างภายในโบสถ์

เพดานวัดสระบัว ทำทำนองเดียวกับวัดใหญ่สุวรรณาราม เพราะเห็นที่เป็นไม้แกะอยู่ตรงที่ตั้งพระประธานช่องเดียว ส่วนช่องอื่นเขียนลายประดับ

มีเพดานไม้แกะสลัก ที่หาดูได้ยาก มีความวิจิตรบรรจงในการสร้าง

หน้าบันด้านหลังปั้นทำนองเดียวกับด้านหน้า แต่เห็นยักษ์นั่งดอกบัวแทน

หน้าบันปีกนกปั้นเป็นลายก้านขดออกรูปเทพพนม


สรุปได้ว่า....อุโบสถคร่ำคร่าที่นี่สร้างมาแต่ครั้ง สมัยอยุธยา .... มีขนาดเล็กกะทัดรัด... ฐานอ่อนโค้งทรงเรือสำเภา .....โบราณสถานบริเวณวัด ... ยังคงสภาพเดิมแต่แรกสร้าง โดยเฉพาะ ลวดลายปูนปั้น ที่โบราณอันงดงาม ... ภายในโบสถ์ มีเพดานไม้แกะสลัก ที่หาดูได้ยาก มีความวิจิตรบรรจงในการสร้าง .... ไฮไลท์(Highlights) อีกอย่างหนึ่งคือ ด้านหลังพระประทาน .... มี ช่องหน้าต่าง บานเล็กๆ เมื่อเปิดออก...จะทำให้แสงส่องเข้ามาภายในโบสถ์ด้านหลังพระประทาน ... เหมือนแสงธรรมะส่องนำทาง ... ช่องนี้เป็น "กุศโลบาย" ของช่างฝีมือในสมัยโบราณ .... ที่ทำช่องแสงให้แสงเข้าส่องสว่างภายในโบสถ์ค่ะ....แต่ผู้เขียนคิดว่า .... ถ้าจะให้เห็นภาพที่สวยงามจริงๆๆ ผู้เขียนขอเชิญชวนมาชื่นชมความงามนี้ค่ะ


ขอบคุณค่ะ

๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๘

หมายเลขบันทึก: 585249เขียนเมื่อ 4 กุมภาพันธ์ 2015 14:24 น. ()แก้ไขเมื่อ 4 กุมภาพันธ์ 2015 14:49 น. ()สัญญาอนุญาต: ไม่สงวนสิทธิ์ใดๆจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (7)

ปูนปั้นสวยมากเลยครับ

ชอบมากๆครั

เรียนอยู่เมืองเพชร 2 ปี รู้จักแต่เขาวัง กับหาดเจ้า ฯ จ้ะคุณหมอเปิ้น อิ อิ

พาเด็ก ๆ มาขอบคุณของรางวัลจากคุณหมอเปิ้นจ้าา

-สวัสดีครับ

-งดงามมาก ๆครับ

-อ่านแล้วทำให้นึกถึงอดีต..

-สมัยนั้นเจริญรุ่งเรืองมาก ๆนะครับ

-ขอบคุณครับ

มีดอกไม้มาฝากด้วยไมตรีจิต..อันเปี่ยมล้ำที่ได้รับเจ้าค่ะ...

ขอโทษทีครับ

พอดีงานยุ่งๆ

เอามาฝากแล้วนะครับ

ดร.จันทวรรณ ปิยะวัฒน์

ศูนย์พัฒนานวัตกรรมเพื่อการจัดการความรู้และการเรียนรู้
คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ต.คอหงส์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา 90112

ผมชอบทรงโบสถ์ที่เป็นรูปเรือสำเภาครับ มันน่าจะมีนัยยะถึงการผู้คนให้พ้นจากความทุกข์นะครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท