ครอบครัวข้ามชาติ คือ ครอบครัวที่มีจุดเกาะเกี่ยวกับหลายประเทศ เช่นผู้เป็นสามีเป็นผู้มีสัญชาติหนึ่ง ในขณะที่ภรรยาเป็นคนอีกสัญชาติหนึ่งจึงเกิดข้อพิจารณาว่าในกรณีที่ครอบครัวหนึ่งๆนั้นมีจุดเกาะเกี่ยวกับหลายประเทศจะมีผลกระทบเรื่องสิทธิในการก่อตั้งครอบครัวหรือไม่
การข้ามพรมแดนในสมัยนี้เกิดขึ้นได้ง่ายกว่าอดีต ดังนั้นครอบครัวข้ามชาติจึงเป็นปรากฎการณ์ที่สามารถเกิดขึ้นอย่างแพร่หลายใน ปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม พบว่าครอบครัวข้ามชาติในพื้นที่ ระหว่างชายแดนของสองประเทศจะมีความซับซ้อนยิ่งกว่าพื้นที่อื่นๆ
ภายใต้กฎหมายระหว่างประเทศ รัฐเจ้าของดินแดนต้องยอมรับจดทะเบียนการเกิดให้แก่มนุษย์ทุกคนที่เกิดบนดินแดนของตน ทั้งนี้ เพราะการจดทะเบียนการเกิดที่ไม่เกิดขึ้นหรือผิดพลาดสำหรับมนุษย์คนใดคนหนึ่งอาจนำมาซึ่งสภาวะไร้รัฐหรือไร้สัญชาติแก่มนุษย์คนนั้น และการจดทะเบียนการเกิดที่สมบูรณ์และถูกต้องย่อมทำให้มนุษย์ที่เกิดได้รับการบันทึกในทะเบียนราษฎรอย่างถูกต้อง และได้รับการยอมรับในสถานะคนสัญชาติของรัฐที่ตนมีจุดเกาะเกี่ยวอย่างแท้จริง ตกเป็นคนมีรัฐและมีสัญชาติ
ตัวอย่างกรณีบุคคลข้ามชาติของครอบครัวเจดีย์ทอง นายอาทิตย์ เจดีย์ทอง ได้รู้จักและพบรักกับนางสาวแพทริเซีย ในขณะที่เดินทางไปทำงาน ณ ไต้หวัน แต่ต่อมาในเดือนมกราคม พ.ศ.๒๕๕๒ เมื่อสัญญาจ้างแรงงานของนายอาทิตย์หมดสิ้นสุด เขาจึงต้องเดินทางกลับมาประเทศไทย แต่นางสาวแพทริเซียยังคงทำงานต่อไปในไต้หวันจนกระทั่งสัญญาแรงงานสิ้นสุดลงในเดือนเมษายน พ.ศ.๒๕๕๒ ในระหว่างเดินทางจากไต้หวันกลับประเทศมาเลเซีย นางสาวแพทริเซียได้เดินทางเข้ามายังประเทศไทยเพื่อเยี่ยมนายอาทิตย์ โดยเจ้าหน้าที่ของสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองบันทึกในการตรวจลงตราบนหนังสือเดินทางของเธอว่า เธอจึงอาจอาศัยอยู่ในประเทศไทยได้จนถึงวันที่ ๕ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๖ในระหว่างที่นางสาวแพทริเซียได้พักอาศัย ณ บ้านของนายอาทิตย์ในประเทศไทย นายอาทิตย์และนางสาวแพทริเซียได้ตกลงกันที่จะอยู่กินฉันสามีภริยา ณ บ้านห้วยส้าน อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก และได้มีบุตรด้วยกัน 3 คน ซึ่งบุตรทั้งสามคนได้รับการแจ้งเกิดและอยู่ในทะเบียนราษฎรของรัฐไทย ต่อมา มีบุคคลที่นายอาทิตย์นับถือแนะนำให้นางสาวแพทริเซียไปร้องขอต่ออำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก เพื่อรับการสำรวจในสถานะของ “บุคคลที่ไม่มีสถานะบุคคลตามกฎหมายการทะเบียนราษฎร” [2] จากกรณีศึกษานี้ผู้ที่ทำให้ครอบครัวเจดีย์ทองเป็นครอบครัวข้ามชาตินั้นคือแพทริเซียเพราะเป็นบุคคลที่ได้มีการเคลื่อนไหวร่างกาย โดยการข้ามประเทศเข้ามาทำงานในประเทศไทย ซึ่งไม่ใช่ประเทศซึ่งตนมีสัญชาติ หรืออาจจะกล่าวได้ว่าแพทริเซียเป็นมนุษย์ข้ามชาติก็ได้ดังนั้นแล้วเมื่อแพทริเซียซึ่งเป็นมนุษย์ข้ามชาติเข้ามาในประเทศไทย และได้ก่อตั้งครอบครัวขึ้น ก็ย่อมทำให้ครอบครัวเจดีย์ทองเป็นครอบครัวที่มีหลายสัญชาติซึ่งถือเป็นครอบครัวข้ามชาตินั่นเอง โดยสิทธิที่จะก่อตั้งครอบครัวนั้นก็เป็นสิทธิมนุษยชนอย่างหนึ่ง ดังนั้นข้าพเจ้ามีความเห็นว่าสิ่งสำคัญที่รัฐบาลไทยต้องเร่งดำเนินการ คือรับรองสถานะของบุคคลที่เป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวที่เกิดจากการแต่งงาน ข้ามชาตินี้ แม้ไม่รับรองในบัตรประจำตัวประชาชนชาวไทย แต่ควรรับรองในเอกสารสิทธิบางประการที่ทำให้กลุ่มคนกลุ่มนี้สามารถเข้าถึง สิทธิที่ตนควรได้รับ หรือสิทธิที่มนุษย์ทุกคนควรได้รับ คือสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานนั่นเอง
ไม่มีความเห็น