ขอบพระคุณ GotoKnow.Org ที่ทำให้เกิดโอกาสแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างนักกิจกรรมบำบัดกับผู้ปกครองที่ตั้งใจพัฒนาลูก
ขอรบกวนสอบถามอาการของลูกสาว คือเด็กเกิดก่อนกำหนด น้ำหนักแรกเกิดเพียง 1,050 กรัม ตอนนี้อายุได้ 1 ขวบ 7 เดือน ยังไม่คลาน และยังไม่เดิน สามารถทรงตัวนั่งได้ โดยการจับนั่ง มีอาการเกร็งแขน งอข้อศอก และกำมือ เป็นส่วนใหญ่ แต่ไม่ตลอดเวลา เวลาพาเดินจะเดินเขย่งเท้าทั้งสองข้าง ถ้าเดินนาน ๆ ขาข้างซ้ายจะไม่งอเข่า คือเดินแบบลากเท้า อาการข้างต้นนี้จะหายไปเองได้หรือไม่ หรือมีวิธีการรักษาอย่างไรบ้างครับ ช่วยแนะนำให้ด้วยขอบคุณมาก ๆ ครับ
เรียน คุณ RRRR
จากข้อมูลที่ให้มาพอจะบอกได้ว่า น้องมีพัฒนาการช้า สำหรับอาการเกร็งแขน ศอก และมือ ลองจับน้องอยู่ในท่านอนหงายแล้วค่อยๆหันศรีษะไปด้านที่แขนเกร็งค้างไว้นับ 1-5 ให้สังเกตว่า แขน ศอก และมือ ลดอาการเกร็งลงหรือไม่ ถ้าลดแสดงว่า มีการพัฒนาความตึงตัวของกล้ามเนื้อจากระบบสมองที่ช้า จากนั้นให้ค่อยๆ จับเหยียดแขน เหยียดศอก และแบมือค้างไว้ขึ้นมาอยู่ในท่านั่งแล้วให้น้องกดมือลงน้ำหนักบนที่นั่งข้างๆตัวนาน 15-30 นาที มืออีกข้างให้หยิบจับทานข้าวหรือทำกิจกรรมอื่นๆ ได้
ส่วนอาการเดินเขย่งและขาซ้ายเหยียดเข่า ลองจับน้องอยู่ในท่าตั้งคลานเท่าที่ทำได้ ให้เงยศรีษะขึ้นค้างไว้นับ 1-5 ให้สังเกตว่า แขนสองข้างจะเหยียดศอกและขาสองข้างจะงอเข่าหรือไม่ ถ้าเป็นเช่นนี้แสดงว่า มีการพัฒนาความตึงตัวของกล้ามเนื้อจากระบบสมองที่ช้า จากนั้นให้อยู่ในท่านั้นลงน้ำหนักนาน 5-10 นาทีจะเล่นกลิ้งหน้าหลังบนลูกบอลขนาดใหญ่ก็ได้
อาการข้างต้นนี้จะไม่หายเอง ขึ้นอยู่กับการประเมินและการฝึกประสาทพัฒนาการ หรือ การพัฒนาความตึงตัวของกล้ามเนื้อจากระบบสมองโดยเน้นการกระตุ้นปฏิกิริยาตอบสนองอัตโนมัติต่างๆ
เมื่อฝึกข้างต้นแล้ว น้องต้องฝึกการทรงท่าตั้งคลานทำกิจกรรม การเปลี่ยนจากคลานมานั่ง การนั่งทรงตัวในท่าขัดสมาธิมานั่งยองๆหรือคุกเข่าแล้วไปยืนทรงตัว จากท่ายืนทรงตัวนิ่งสู่การทำกิจกรรม และจากท่ายืนเป็นท่าเดินทำกิจกรรม รวมทั้งฝึกการรับรู้ทางการมองเห็นที่สัมพันธ์กับกล้ามเนื้อการใช้มือ การกลืน การพูด และการเรียนรู้อื่นๆ ให้สมวัยมากที่สุด ซึ่งใช้เวลาการฝึกต่อเนื่องอย่างน้อย 6 สัปดาห์ถึง 1 ปี
แนะนำให้คุณพ่อพาน้องมาประเมินอย่างละเอียดกับนักกายภาพบำบัดและนักกิจกรรมบำบัด ณ รพ.ใกล้บ้าน หรือถ้าไม่มี ให้นัดหมายกับผมหรือนักบำบัดท่านอื่นๆ ที่ศูนย์กายภาพบำบัด ม.มหิดล
ขอส่งกำลังใจให้คุณพ่อขยันฝึกน้องให้ดีขึ้นไวๆ ครับผม
ดร.ศุภลักษณ์ เข็มทอง
