จังหวัดเพชรบุรี มีป่าเขียว มีทะเล มีขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม และการละเล่นพื้นเมืองที่สำคัญ ที่นิยมปฏิบัติสืบทอดกันมาแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน ดังนี้
1. งานพระนครคีรีเมืองเพชร จะจัดวันศุกร์แรกของเดือนกุมภาพันธ์ มักตรงกับเทศกาลตรุษจีน เป็นงานประจำปี เพื่อรำลึกถึงความสำคัญของประวัติศาสตร์เมืองเพชร ตลอดจนเพื่อเผยแพร่สิ่งที่ดีงามในทุกด้านให้เป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย
2. ประเพณีวัวลาน เป็นการละเล่นของสังคมชาวนาเมืองเพชรบุรีหลังฤดูเก็บเกี่ยว ขึ้นชื่อว่าลูกผู้ชายเมืองเพชรต้องเคยผ่านการร่วมแข่งขันวัวลานมาบ้างแล้ว เป็นการละเล่นที่มีวิวัฒนาการมาจากการนวดข้าว ซึ่งจะต้องต้อนวัวโดยการผูกติดกันเป็นพรวนให้ย่ำไปบนข้าว และบังคับให้เดินเป็นวงกลม ชาวเมืองเพชรจึงนำวิธีการดังกล่าวมาปรับเป็นการแข่งขัน
โดยการปักหลักเกียด ซึ่งเป็นหลักไม้ไว้กลางลาน แล้วนำวัวตัวผู้มาผูกติดเป็นรัศมีออกไปยาวประมาณ 19 ตัว และจะแบ่งวัวออกเป็น 2 ฝ่าย คือ วัวรอง และวัวนอก (ตัวที่อยู่นอกสุด) ในการแข่งขันถือว่า วัวฝ่ายใดวิ่งแซงอีกฝ่ายหนึ่งได้ถือว่าฝ่ายนั้นชนะ ปัจจุบันประเพณีนี้จะจัดขึ้นเป็นกิจกรรมหนึ่งในงานพระนครคีรีเมืองเพชร
3. ละครชาตรี ละครชาตรีเป็นละครรำที่เก่าแก่ที่สุด ได้รับวัฒนธรรมจากละครของอินเดีย เข้ามาสู่เมืองเพชรบุรีตั้งแต่เมื่อใดไม่ปรากฏหลักฐาน มีเพียงประวัติว่า “หม่อมเมือง” ซึ่งเป็นหม่อมในรัชกาลที่ 5 เป็นคนเพชรบุรี ด้วยเป็นผู้มีความสามารถในการเล่นละครชาตรี จึงมักเล่นถวายหน้าพระที่นั่งทุกครั้งที่เสด็จมา จนได้รับพระราชทานบริเวณ “หน้าพระลาน” เพื่อเป็นที่แสดงละครเป็นประจำ ต่อมาสมัยรัชกาลที่ 6 มีผู้นำละครนอกมาประสมกับละครชาตรี เรียกว่า ละครเข้าเครื่องหรือละครชาตรีเครื่องใหญ่ เป็นละครที่รวมศิลปะการร้อง และการรำเข้าด้วยกัน และได้แพร่หลายมาจนถึงปัจจุบัน
4. ไทยทรงดำ หรือไทยดำ หรือไทยโซ่ง หรือลาวโซ่ง เป็นชื่อกลุ่มชนเผ่าไทยกลุ่มหนึ่งในท้องถิ่นจังหวัดเพชรบุรี ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในอำเภอเขาย้อย อาชีพหลักของชาวไทยทรงดำ คือทำนา ทำไร่ หาของป่า และจับสัตว์ป่า นอกจากนี้ยังมีความสามารถเป็นพิเศษในการจับปลาตามห้วย หนอง ลำคลอง ส่วนอาชีพรอง คือ อาชีพจักสานเป็นอาชีพที่แพร่หลายของชาวไทยทรงดำในเขตอำเภอเขาย้อย โดยเฉพาะการจักสานหลัวหรือเข่ง ภาษาของชาวไทยทรงดำ มีลักษณะคล้ายกับภาษาไทยอื่น ๆ ทั่วไป แต่มีลักษณะเฉพาะในการออกเสียงและศัพท์เฉพาะบางคำ และมีอักษรเขียนของตน ซึ่งปัจจุบันมีผู้อ่านได้น้อยลง ทรงผมเป็นเอกลักษณ์อีกอย่างหนึ่งที่น่าสนใจ โดยเฉพาะทรงผมของผู้หญิงมีถึง 8 แบบ แต่ละแบบจะบ่งบอกถึงสถานภาพของสตรีผู้นั้น
5. โครงการชั่งหัวมัน ตามพระราชดำริ ในปี พ.ศ.2552 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงจัดซื้อที่ดินจากราษฎร ด้วยพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ เนื้อที่ประมาณ 250 ไร่ บริเวณอ่างเก็บน้ำหนองเสือ บ้านหนองคอไก่ ตำบลเขากระปุก อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้กองงานส่วนพระองค์ สำนักพระราชวัง เข้าพัฒนาพื้นที่เพื่อจัดทำเป็นโครงการทดลองด้านการเกษตรและทรงมีรับสั่งว่าเมื่อทำเสร็จแล้วจะเสด็จไปทอดพระเนตรโครงการด้วยพระองค์เอง
วัตถุประสงค์ของโครงการ
1. เพื่อให้เป็นแหล่งรวบรวมพันธุ์พืชเศรษฐกิจ พืชพันธุ์ดีของอำเภอท่ายาง และของจังหวัดเพชรบุรี
2. เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการเกษตรแก่เกษตรกร
3. เพื่อให้ประชาชนในพื้นที่เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดทำแปลงหรือมาช่วยงานพระองค์
การดำเนินกิจกรรมภายในโครงการ ประกอบด้วย
- การใช้กังหันลมผลิตไฟฟ้าเพื่อเป็นพลังงานทดแทน
- การผลิตพืชปลอดภัยจากสารพิษ
- การสาธิตการปลูกสบู่ดำ
- การปลูกข้าวสายพันธุ์ต่างๆ
- แปลงศึกษาและส่งเสริมการผลิตชมพู่เพชรสายรุ้ง
- แปลงศึกษาและส่งเสริมการผลิตหน่อไม้ฝรั่ง
- การทำปุ๋ยหมัก
- การปลูกไม้ผล พืชไร่ ประกอบด้วย แก้วมังกร กล้วยน้ำว้า กล้วยหักมุก มะละกอ มะนาว ฟักทอง กล้วย อ้อย มะพร้าวน้ำหอม มะพร้าวห้าว ฯลฯ
- การปลูกพืชผัก ประกอบด้วย มันเทศ กระเพรา โหระพา พริกพันธุ์ซูปเปอร์ฮอต มะเขือเทศราชินี กระเจี๊ยบเขียว วอเตอร์เรส มะระขี้นก ผักหวานบ้าน ฯลฯ
สำหรับผลผลิตในโครงการฯ ผักและผลไม้ที่เก็บเกี่ยวได้ จากโครงการมีการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวโดยการล้างทำความสะอาด คัดเกรด ตัดแต่ง และบรรจุภาชนะ พร้อมนำไปจำหน่ายในสถานที่ต่าง ๆ ได้แก่ กองงานส่วนพระองค์ (ห้องเครื่องวังไกลกังวล และสวนจิตรดา) ,ร้านโกลเด้นเพลสทั้ง 5 สาขา, ตลาดกลางการเกษตรหนองบ้วย อ.ท่ายาง จ.เพชรบุรี
สถานที่ตั้ง หมู่ที่ 5 บ้านหนองคอไก่ ตำบลเขากระปุก อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี โดยสามารถเดินทางเข้าทางอำเภอท่ายาง ผ่านโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาเพชรบุรี ไปทางเส้นทางตำบลท่าไม้รวก ผ่านที่ทำการเขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขากระปุก-เขาตอหม้อ ผ่านโรงเรียนบ้านทุ่งโป่ง ถึงโครงการชั่งหัวมันตามพระราชดำริ ระยะทางประมาณ 47 กิโลเมตร
สรุปได้ว่า ..... จังหวัดเพชรบุรี เป็นเมืองที่น่าท่องเที่ยว เป็นเมืองเปิดประตูสู่ภาคใต้ และไม่ไกลจากกรุงเทพฯ มากนัก มีที่ท่องเที่ยวครบทั้ง ป่าไม้ ทะเล ภูเขา ....ได้รับคำชมว่า .... “ป่าเขียว...เกลียวคลื่น...สุขสดชื่นที่...เพชรบุรี”
ขอบคุณค่ะ
พี่เปิ้นครับ
ที่กาญจนบุรีมีวัวลานเหมือนเพชรบุรีเลย
ไทยทรงดำที่กาญจนบุรี ย้ายมาจากเพชรบุรีจำนวนมาก
จังหวัดพี่เปิ้นมีแต่เรื่องดีๆนะครับ
ขอบคุณพี่เปิ้นที่บันทึกให้อ่านครับ....
ที่วัดข้างโรงเรียนของคุณมะเดื่อ มักจัดวัวลานบ่อย ๆ จ้ะพี่หมอเปิ้น
สวัสดีค่ะ พี่เปิ้ล
สมัยเรียน ป.เอก / เคยไปดูงาน ราชภัฎเพชรบุรี / ดูโครงการในพระราชดำริ หลายโครงการ / เคยได้ลงพื้นที่ชุมชน...เขาวัง ก็เคยไป อยู่หลายครั้งพอควร...ชอบที่สุด คือ ขนมหวาน เมืองเพชร จ๊ะพี่เปิ้ล ....
ดูแลสุขภาพ นะคะ พี่เปิ้ล
เอ๊าะ ......อ๋อ.....วัวลาน เป็นจังชี่ เนาะ >>> ขอบคุณหลายๆๆๆ เด้อค่า....
ชื่นชอบ..เมืองเพชร..เจ้าค่ะ...(มีโอกาศจะไปเยี่ยม..คุณหมอเจ้าค่ะ...ยายธี
เมืองเพชร ฟังชื่อจังหวัดก็รู้แล้วว่ามีคุณค่าแค่ไหน ในแหล่งที่เป็นโอกาสของความอุดมสมบูรณ์ หลายอย่าง ทำให้คนเมืองเพชรเป็นคนที่มีสุขภาพที่ทั้งกายและจิตใจค่ะ ใครได้ไปเที่ยวก็ติดตาตรึงใจ ความรู้หาได้ทุกที่จริงๆ ขึ้นอยู่่กับว่าใฝ่เรียนรู้แค่ไหน
ถ้าโชคดี..ปลายเดือนธันวาคม จะได้มาเยือนเพชรบุรี ครับพี่หมอ
-สวัสดีครับพี่หมอเปิ้น...
-เพชรบุรี..นามนี้..มีดีหลายอย่าง...ล้วนน่าชม..
-หม้อแกง..หอมหวาน...น่าลิ้มลอง..
-ป่าเขียว..เกลียวคลื่น....น่าไปเยือนครับ..
-มีโอกาสไปแน่นอนคร้าบ!!!
-ขอบคุณครับ
น่าสนใจมากครับ
อ่านบันทึกเรื่องนี้แล้ว คิดถึงเมืองเพชรจังเลยครับ
...แค่เห็นต้นตาลก็สวยงามแล้วนะคะDr. Ple ...นึกถึง ส.ค.ส. ตอนเด็กๆ ภาพต้นตาล ท้องนา พระอาทิตย์ และภูเขา เป็นภาพที่สวยงามมากๆ นะคะ
สวัสดีค่ะคุณหมอ
ตามมาอ่านบันทึกค่ะ
เคยไปเพชรบุรีครั้งหนึ่งเมื่อหลายปีก่อน ประทับใจมากค่ะ
สวีสดีค่ะ เพชรบุรีเป็นเมืองน่าท่องเที่ยว สวยงาม ไปเที่ยวทุกปีค่ะ ชอบมากๆ
สวัสดีค่ะ
จ.เพชรบุรีน่าเที่ยวและมีความสำคัญมากทั้งด้านประวัติศาสตร์และยุทธศาสตร์มาตั้งแต่สมัยโบราณเลยนะคะ
ขอบคุณค่ะ
เพชรบุรี เมืองดั้งเดิม เคยไปอยู่ 1 เดือน ชอบมากอาหารอร่อย ชอบ น้ำตาลข้น ทอดมัน ขอบคุณเรื่องราวดีๆที่รวบรวมมาแบ่งปัน
ภาพงามมากค่ะ ไปเที่ยวหลายครั้งไม่เคยเบื่อเลย..
กุหลาบชอบเพชรบุรีมากค่ะอาจารย์ ดร.เปิ้น ไม่ไกลจากกรุงเทพด้วยค่ะ