ทำไมถึงต้อง "พึ่งตนเอง"

ในภาวะที่เศรษฐกิจของบ้านเมืองเราไม่ค่อยดี ข้าวยากหมากแพง ผู้คนเป็นหนี้เป็นสินทำมาหากินไม่สะดวก ก็มักจะได้ยินคนพูดว่าต้องพึ่งตนเอง คำๆนี้แม้ว่าจะได้ยินกันบ่อยๆแต่ก็มีคนที่ไม่เข้าใจอย่างถ่องแท้มาก ยิ่งถ้าเป็นการนำไปประยุกต์ใช้กับวิถีการดำเนินชีวิตในแต่ละวันยิ่งเป็นเรื่องที่ยากขึ้นไปอีก ทั้งๆที่ในสังคมปัจจุบันการทำความเข้าใจในเรื่องของการพึ่งตนเองให้เกิดความรู้แจ้งถือเป็นเรื่องจำเป็น

การพึ่งตนเองเป็นลักษณะเด่นที่สำคัญของสังคมและวัฒนธรรมไทน มาโดยตลอด ทั้งนี้เพราะสังคมของคนไทยในอดีตมีชีวิตอยู่ในระบบเศรษฐกิจแบบพอยังชีพ หรือเศรษฐกิจแบบพึ่งตนเอง อาศัยอยู่ในหมู่บ้าน ซึ่งเป็นชุมชนที่เป็นอิสระ ที่คนสมัยก่อนสามารถพึ่งตนเองได้นั้น ไม่ได้หมายความว่าเอกบุคคลคนเดียวสามารถพึ่งตนเองได้ แต่หมายถึงคนที่อยู่ร่วมกับคนอื่นในชุมชนสามารถพึ่งตนเองได้ ที่คนสมัยก่อนเขาพึ่งตนเองได้เพราะ - เขาสามารถผลิตเครื่องอุปโภคบริโภคที่จำเป็นในชีวิตได้เองเป็นส่วนใหญ่ - คนในชุมชนสามารถถ่ายทอดทักษะในการผลิตและอุดมการในการผลิตเพื่อการดำรงชีพแบบพึ่งตนเองสืบต่อไปในชุมชนของเขาหรือเครือข่ายได้ พ่อผู้ใหญ่วิบูลย์ เข็มเฉลิม(ปราชญภูมิปัญญาชาวบ้าน) มองว่า การจะหันกลับมาสู่การพึ่งตนเองได้ต้องเริ่มจากการหันมาสนใจชีวิตของตนเองและทรัพยากรธรรมชาติก่อน คือคิดเรื่องชีวิต เรื่องอยู่อย่างไรให้มีความสุข สร้างความเข้าใจกับตัวเองให้มากๆว่าตัวเองคืออะไร จะอยู่จะกินอย่างไรเมื่อเงินไม่มี และหันมาสนใจธรรมชาติ หันมาสนใจเรื่องแหล่งน้ำ พันธ์พืช ความรู้เดิม ภูมิปัญญา กลับมาให้ความสนใจมากขึ้น 6 ปีที่ทบทวนตัวเอง ท่านตัดสินใจสะสมต้นไม้ใบหญ้า กลายมาเป็นพันธ์พืช ที่เรียกว่าวนเกษตร สะสมได้มากกว่า 600 ชนิดและเมื่อคุณพ่อนำความรู้เดิมของชุมชนมในเรื่องพืชในท้องถิ่นมาจัดการให้เป็นระบบ ก็ทำให้มีสิ่งที่เราได้คือ มีกิน มีใช้ ยังแถมมีรายได้ พึ่งตนเองได้ ....