อยากรู้ว่าคนเรากินนมมานานหรือยัง
นม
อ่าน บทความวิทยาศาสตร์ขององค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ พบข้อมูลว่าด้วยประวัติศาสตร์การบริโภคนมของมนุษย์ ว่า ในยุคแรกๆ บรรพบุรุษของพวกเราไม่สามารถบริโภคนมเมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ได้ เพราะร่างกายไม่ได้ต้องการนม แต่เมื่อเริ่มมีคนรีดนมจากสัตว์ต่างๆ ได้ จึงมีคนบางกลุ่มมีวิวัฒนาการรักษาความสามารถในการดื่มนมไว้ได้ตลอดอายุขัย ซึ่งการเปลี่ยนแปลงทางชีวภาพแบบนี้ ได้รับ การพิสูจน์แล้วว่า ช่วยส่งเสริมการอยู่รอด เพราะนมอุดมไปด้วยแคลอรี ไขมัน โปรตีน แคลเซียมและสารอาหารอื่นๆ ที่สำหรับคนในยุคโบราณแล้ว นมเป็นแหล่งอาหารที่มีคุณค่าและมีให้บริโภคได้อย่างสม่ำเสมอ
ปัจจุบัน นักวิทยาศาสตร์รู้ถึงความเกี่ยวพันของนมกับการกลายพันธุ์ของยีนในตัวเรา โดยคนที่มีการกลายพันธุ์ของยีนที่เกี่ยวข้องจะสามารถบริโภคนมได้เป็นอย่างดี แต่ถ้าไม่มีก็อาจเกิดอาการแพ้นมได้
ทั้งนี้ ความสามารถในการบริโภคนมเป็นสิ่งสำคัญมากต่อการอยู่รอดของผู้คนในช่วง 8,000-10,000 ปีก่อนหน้านี้ แต่ก็ยังไม่ทราบสาเหตุของสิ่งที่เกิดขึ้น โดยผู้คนส่วนใหญ่ในแถบตอนเหนือ และตอนกลางของทวีปยุโรป บริโภคนม ชีส เนย รวมถึงผลิตภัณฑ์จากนมได้ เป็นที่นิยมในหลายประเทศ ขณะที่คนจำนวนมากในแอฟริกา เอเชียและอเมริกาใต้ มีแนวโน้มหลีกเลี่ยงจากอาหารที่มีนมเป็นส่วนประกอบ เพราะทำให้เกิดอาการท้องเสีย รวมถึงอาการผิดปกติอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระเพาะอาหาร
จากการวิเคราะห์รูปแบบทางพันธุกรรมดัง กล่าว พบว่า การดื่มนมอาจเริ่มต้นในแถบตอนเหนือของทวีปยุโรป ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีผลิตภัณฑ์จากนมอย่างยาวนาน และมีการกลายพันธุ์ของยีนที่ทำให้บริโภคนมได้อย่างแพร่หลายทุกพื้นที่ แต่จากการศึกษาด้วยการสร้างแบบจำลองด้วยคอมพิว เตอร์ เพื่อศึกษาการแพร่กระจายของการกลายพันธุ์ของยีนที่ทำให้บริโภคนมได้ การทำฟาร์ม และปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง พบว่า คนกลุ่มแรกที่บริโภคนมอาศัยอยู่ในแถบตอนกลางของทวีปยุโรป เมื่อประมาณ 7,500 ปีก่อน ซึ่งบริเวณนั้นเป็นที่ตั้งของประเทศฮังการีในปัจจุบัน ไม่ได้เริ่มจากทางตอนเหนืออย่างที่คาดการณ์ไว้
โดยช่วงเวลานั้น วัฒนธรรมการรวมกลุ่มเป็นชุมชนและทำฟาร์ม ที่เรียกว่า Linearbandkeramik เริ่มมีขึ้นในแถบพื้นที่ตอนกลางของทวีปยุโรปด้วยเช่นกัน และได้แพร่กระจายอย่างรวดเร็วในช่วงเวลาหลังจากนั้นไม่กี่ร้อยปี จนครอบคลุมแถบตะวันตกเฉียงเหนือของยุโรปเกือบทั้งหมด
ดร.มาร์ก โธมัส แห่งมหาวิทยาลัยคอลเลจ ลอนดอน กล่าวว่า การดื่มนมอาจเป็นเหตุให้วัฒนธรรมแบบ Linearbandkeramik ประสบผลสำเร็จ และวัฒนธรรมนี้ก็ทำให้ยุโรปเกิดการเปลี่ยนแปลง การดื่มนมอาจเป็นตัวกำหนดรูปแบบภาษาและวัฒนธรรมในบริเวณตอนเหนือของยุโรปใน ช่วงหลายพันปีก่อนหน้านี้ และความสามารถในการบริโภคนมเป็นปัจจัยสำคัญต่อการขยายตัวของภาษาและวัฒนธรรม นี้ด้วย
นอกเหนือไปจากการสืบค้นหากลุ่มคนกลุ่มแรกที่บริโภคนมด้วย วิธีการศึกษาประวัติศาสตร์การเปลี่ยนแปลงของยีนของมนุษย์แล้ว ยังได้มีการสืบหาด้วยการวิเคราะห์ภาชนะหุงต้มโบราณที่หลงเหลืออยู่ในหลาย พื้นที่ทางโบราณคดีในทวีปยุโรป
โดย ริชาร์ด เอเวอร์เชด นักเคมีจากมหาวิทยาลัยบริสตอล สหราชอาณาจักร เอเวอร์เชดและคณะของเขาได้ชี้ให้เห็นถึงไขมันนมที่แห้งเหือดบนหม้อที่เก่า แก่ที่สุดเท่าที่เคยพบ มีอายุราว 9,000 ปี โดยค้นพบในบริเวณที่ราบลุ่มอันอุดมสมบูรณ์ของแถบตะวันออกกลางที่เรียกว่า fertile crescent ซึ่งปัจจุบันครอบคลุมประเทศอิรัก ซีเรียและอิสราเอล หลักฐานนี้แสดงให้เห็นว่าบริเวณนี้อาจเป็นสถานที่แรกที่ผู้คนนำสัตว์มา เลี้ยงในบริเวณที่อยู่อาศัย
อันที่จริงแล้ว การบริโภคนมอาจเริ่มต้นขึ้นก่อนหน้า แม้ว่านักโบราณคดีอาจไม่เคยค้นพบหม้อโบราณที่มีอายุมากกว่านั้น แต่นักวิทยาศาสตร์ก็มีหลักฐานที่แสดงให้เห็นว่ามีการเลี้ยงฝูงแกะที่เป็นตัว เมียเกือบทั้งหมด ซึ่งอาจหมายถึงว่าเพื่อต้องการนมของมันไม่ใช่เนื้อ เพราะสัตว์ตัวเมียเป็นผู้ผลิตนม
อย่างไรก็ตาม แม้จะมีร่องรอยเหล่านั้น แต่โธมัสซึ่งได้วิเคราะห์ยีนจากกระดูกของชาวยุโรปในยุคแรกๆ ก็ไม่เคยได้พบสัญญาณใดที่ระบุว่ามนุษย์มีการกลายพันธุ์ของยีนที่ทำให้บริโภค นมได้ในช่วงที่นานกว่าเมื่อ 7,500 ปีก่อน
โธมัสสรุปว่า ค่อนข้างมั่นใจว่าความสามารถในการบริโภคนมเกิดขึ้นภายหลังจากมีความชำนาญในการผลิตนมและผลิตภัณฑ์จากนมแล้ว
