สายธารความรู้สู่การเลี้ยงโคแบบไทบ้าน ตอนที่ 4 นายฮ้อยสมัครเล่น

จากที่ได้บอกกล่าวเล่าแจ้งมาถึงเรื่องการซื้อโคจากผู้เลี้ยงหรือจากคนรู้จักมาเลี้ยงแล้วนั้นวันนี้ขอบอกเล่าเรื่องราวและข้อมูลเกี่ยวกับการซื้อโคที่ตลาดนัดโค - กระบือ ตามแบบฉบับของนายฮ้อยมือสมัครเล่นเป็นเบื้องต้นก่อน ท่านทราบหรือไม่ค่ะว่าตลาดนัดโค - กระบือ ในประเทศไทยเรามีจำนวนเท่าไร มีมากพอสมควรค่ะ โดยเฉพาะภาคอีสานของเรามีประมาณ 80 แห่ง ภาคเหนือประมาณ 20 แห่ง ภาคกลางประมาณ 5 แห่ง และภาคใต้ประมาณ 5 แห่งหลายคนคงสงสัยว่าทำไมในภาคอีสานจึงมีตลาดนัดโค - กระบือมากมายกว่าภาคอื่น ทั้งนี้เนื่องจากในภาคอีสานนี้ในฤดูแล้งอาหารโคจะขาดแคลนเกษตรกรผู้เลี้ยงโคที่มีโคเกินกำลังเลี้ยงจะคัดโคออกจากฝูงและเกษตรกรที่ต้องการเลี้ยงโคก็จะมาหาซื้อโคที่ได้มาตรฐานไปเลี้ยงต่อ โดยโคที่คัดออกจากฝูงจะมีทั้งโคที่มีตำหนิและโคคุณภาพดี ขึ้นอยู่กับว่าถ้าผู้ซื้อจะมีประสบการณ์ในการคัดเลือกซื้อโคมากก็จะได้โคที่มีคุณภาพ ดังนั้นถ้าใครที่ต้องการจะไปซื้อโคที่ตลาดนัดจะต้องมีเพื่อนหรือคนรู้จักที่ไว้ใจได้และมีประสบการณ์ไปช่วยเลือกและช่วยต่อรองในการซื้อขายจะได้ไม่ถูกหลอกหรือถูกย้อมแมว(โค)ขาย ในส่วนของโคที่นำมาขายในตลาดนัดจะมีอยู่ 4 ประเภท คือ 1. โคตัวผู้เดี่ยว ทั้งโคที่เป็นพ่อพันธุ์ และโคที่จะนำไปขุน แต่ส่วนใหญ่จะเป็นโคที่นำไปขุนต่อถ้าหน่วยก้านดี แต่ถ้ามีตำหนิจะนำไปขายต่อยังโรงเชือด 2. โคตัวเมียเดี่ยว จะเป็นโคสาว หรือโคแม่พันธุ์ถ้ามีลักษณะดีจะราคาสูงกว่าโคตัวผู้ขึ้นมาอีกนิดหนึ่ง แต่ถ้ามีตำหนิก็หนีโรงเชือดไม่พ้นเช่นกัน 3. โคแม่ลูกอ่อน ประเภทแม่หม้ายลูกติด ถ้าแม่โคมีลักษณะดีและลูกงามราคาจะสูงมาก ทั้งนี้เนื่องจากผู้ซื้อสามารถมองเห็นลักษระการถ่ายทอดพันธุกรรมดี แต่โคประเภทนี้จะมีน้อยไม่ค่อยมีคนนำมาขาย ส่วนมากจะพบประเภทแม่ดูดีแต่ลูกไม่ได้ หรือแม่ดูไม่ได้แต่ลูกดูดีประมาณนี้ 4. โคยกฝูง มีท้งตัวผู้ ตัวเมีย และลูกหลายๆ ตัวรวมกัน ประเภทนี้นาน ๆ ทีเจอครั้งเพราะไม่ค่อยมีเกษตรกรขาดโคยกฝูงตามตลาดนัด ยกเว้นขายให้คนรู้จักตามหมู่บ้าน แต่ก็มีบ้างปะปลายแต่โคจะมีตำหนิหลายตัวหรือในฝูงนั้นมีตัวผู้จำนวนมากไม่เหมาะกับการนำไปเลี้ยงเพื่อขยายพันธุ์ต่อยกเว้นนำไปขุนหรือส่งโรงเชือด ตลาดนัดโค -กระบือถือว่าเป็นสถานที่ซื้อขายแลกเปลี่ยนโคที่สำคัญในชุมชนเป็นอย่างมาก และยังมีอะไรอีกหลายอย่างที่เป็นเสน่ห์ของตลาดและเป็นบรรยากาศที่ซึมเศร้าที่ชวนให้ติดตามแล้วจะนำมาบอกกล่าวต่อไปในวันพรุ่งนี้ค่ะ