ทำเวทีกระบวนการให้เป็นการพัฒนาเชิงระเบียบวิธีวิจัยและจัดการศึกษา
๑. ประเด็นการพูดคุย : แผนยุทธศาสตร์และแผนแม่บท สร้างความเป็นมหาวิทยาลัยวิจัยของท้องถิ่น ของมหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตอำนาจเจริญ
๒. องค์ประกอบและโครงสร้างการพูดคุยของเวที : Provincial Community-University Dialogue
กลุ่มผู้เข้าร่วม เป็นผู้นำหลายสาขาและมีบทบาทสำคัญของประเทศ ทั้งในระดับชาติและระดับท้องถิ่น ประมาณ ๘๐ คน ประกอบด้วย
(๑) มหาวิทยาลัยมหิดล ประกอบด้วย นายกสภามหาวิทยาลัยมหิดล และกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหิดล ผู้บริหาร อันประกอบด้วยคณบดีและผู้อำนวยการจากคณะและสถาบันต่างๆของมหาวิทยาลัยมหิดล รองอธิการบดีวิทยาเขต กรรมการสภาคณาจารย์และกรรมการคณะทำงานที่เกี่ยวข้อง ผู้อำนวยการและผู้บริหารระดับปฏิบัติการ
(๒) มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตอำนาจเจริญ
(๓) ผู้ว่าราชการจังหวัดอำนาจเจริญ
(๔) สภาองค์กรชุมชน จังหวัดอำนาจเจริญและเครือข่าย
(๓) นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด จังหวัดอำนาจเจริญ
(๕) ผู้นำชุมชนและเครือข่ายภาคประชาสังคม
(๖) กองทุนและหน่วยสนับสนุนการดำเนินงานเชิงยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาสุขภาพและการพัฒนาสังคม
๓. ประเด็นสำคัญเพื่อวิเคราะห์และออกแบบระเบียบวิธีเชิงกระบวนการ
เงื่อนไขสำคัญเพื่อถือเป็นหลักออกแบบระเบียบวิธีเชิงกระบวนการ ให้เวทีได้พลังความมีส่วนร่วม ที่เกิดจากพลังของความเป็นพลเมือง มีความเป็นเจ้าของส่วนรวมเท่าเทียมกันบนความเป็นตัวของตัวเองและมีความเท่าเทียมเสมอภาคกัน
(๑) Restructural and Balancing
Complexity and Multi-Level of Power Relationships
โครงสร้างท้องถิ่นกับสากลและโลกาภิวัตน์ กับแนวดิ่งและแนวราบ ต้องมีความพอดี หากมุ่งความสำเร็จผ่านการขับเคลื่อนโครงสร้างเชิงอำนาจที่เร็วไป โดยขาดการจัดเตรียมและจัดวางการมีส่วนร่วมของชุมชนในพื้นที่และหน่วนปฏิบัติการ ก็จะทำให้ได้รับการสนับสนุน โดยไม่ทันที่จะดำเนินการด้วยตนเองได้ ทำให้เกิดแรงกดดันและปัญหา มากกว่าจะเป็นความสำเร็จ
(๒) Design and Balancing
Practice and Social Reality VS Level of Communication to public
การทำและเรียนรู้ กับการสื่อสารกับสังคม ต้องมีความพอดี หากสื่อสารมุ่งสร้างภาพความสำเร็จมากเกินความเป็นจริง ก็จะส่งผลกระทบต่อกลไกปฏิบัติการ หากน้อยไป ก็จะเกิดแรงกดดันและขาดแรงสนับสนุนทางสังคม
(๓) Integration and Balancing
Expectation VS Building up Capacity to Achieve Goals
การสร้างคนและเสริมกำลังปฏิบัติ กับความคาดหวังต่างๆ ต้องมีความสมดุลและพอดีกัน หากดำเนินงานและสร้างประเด็นที่นำไปสู่ความคาดหวังมาก แต่ไม่มีมีมิติสร้างคนและพัฒนาศักยภาพการจัดการต่างๆ ก็จะทำให้กลุ่มดำเนินการต้องประสบกับอุปสรรคปัญหา ไม่สามารถสนองตอบต่อความคาดหวังต่างๆได้ทัน คนทำงานเกิดแรงกดดันเกินศักยภาพและเกินกำลังความสามารถที่ปฏิบัติด้วยการพึ่งตนเองได้ในระยะยาว เสียโอกาสในการสร้างกำลังคน และก่อให้เกิดความสูญเสียในการดำเนินงานที่ต้องการ
๔. มิติเชิงกระบวนการ : ขับเคลื่อนความเป็นชุมชนขึ้นในหมู่ผู้นำทางวิชาการ ผู้นำทางความคิด ผู้นำทางสังคม และผู้นำของท้องถิ่น ให้เกิดความเชื่อมโยงกันเป็นเครือข่ายความร่วมมือและส่งเสริมเกื้อหนุนกัน ผ่านการร่วมสร้างแนวคิด ความหมาย และความมีประเด็นความร่วมกันในเชิงยุทธศาสตร์ระดับต่างๆ เพื่อมุ่งไปข้างหน้า ด้วยการนั่งสนทนาเป็นกลุ่มแบบพหุภาคีและสหวิทยาการ (Multi-Sectoral and Cross- Disciplines Dialogue)
๕. กระบวนการทำงานที่สำคัญ
(๑) ทำงานข้อมูลในพื้นที่ร่วมกันหลายระดับ เพื่อวิเคราะห์และสังเคราะห์ประเด็นสำหรับออกแบบกระบวนการเวที
(๒) เตรียมเสริมพลัง Informed Participants เป็นรายกรณี :
ทีมวิจัยและทีมทำกระบวนการเวที ทำงานข้อมูลผ่านเวทีชุมชนในพื้นที่แบบต่าง ๆ จากนั้น เดินสนทนาเป็นรายบุคคลกับผู้นำของภาคีต่างๆที่สำคัญ ประกอบด้วย ผู้ว่าราชการจังหวัด นายก อบจ ผู้ประสานงานเครือข่ายสภาองค์กรชุมชน ราษฎรอาวุโสของจังหวัด
(๓) สร้างทีมกระบวนการของวิทยาเขตอำนาจเจริญ
(๔) ประชุมทางไกลร่วมกันระหว่างหน่วยจัดการวิชาการที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กองแผนงาน มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตอำนาจเจริญ ทีมวิชาการ และทีมจัดกระบวนการ
(๕) ซักซ้อมทีม ในทุกขั้นตอนที่ดำเนินการและในทุกขั้นตอนที่มีการเปลี่ยนแปลง
(๖) เตรียมสื่อ เอกสาร
(๗) ออกแบบเวทีและแนวการจัดองค์ประกอบทุกมิติของเวที
(๘) ดำเนินการจัดเตรียมทุกระบบ
(๙) ตรวจสอบและซักซ้อมครั้งสุดท้าย เย็นก่อนวันเริ่มจัดสัมมนา
๖. ผลลัพธ์และสิ่งที่ก่อเกิด
ด้วยการออกแบบกระบวนการ และดำเนินการการจัดองค์ประกอบต่างๆให้ครอบคลุมสิ่งที่สำคัญหลายมิติ ให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ที่ต้องการ ขณะเดียวกัน ก็ทำให้มีความหมายและมีนัยสำคัญ สะท้อนสถานการณ์และประเด็นเชิงสังคม ที่กระบวนการเวที จะสามารถทำให้เกิดกระบวนการที่ให้ประสบการณ์ทางสังคมอย่างซับซ้อนไปด้วย ซึ่งประสบการณ์ตรงในลักษณะดังกล่าว ทีมวิจัย ทีมผู้สังเกตการณ์ และนักวิจัยผู้จัดกระบวนการ จะสามารถใช้เป็นประสบการณ์ตั้งต้นสำหรับใช้อ้างอิงไปสู่หัวข้อและประเด็นส่วนรวม เพื่อวิเคราะห์ อภิปราย และนำกระบวนการให้เกิดการพูดคุยสื่อสารเป็นกลุ่มได้
ทำให้เวทีบรรลุวัตถุประสงค์ที่ต้องการ ได้ข้อมูล ผลสรุปและข้อเสนอแนะเบื้องต้น ที่จะนำไปใช้วางแผนและพัฒนาระบบบริหารจัดการ ตลอดจนขับเคลื่อนการดำเนินการต่างๆที่ต้องการร่วมกันต่อไป.
..................................................................................................................................................................
Field note : การออกแบบกระบวนการเชิงระเบียบวิธี
Case : เวทีสัมมนาแผนยุทธศาสตร์สร้างความเป็น'มหาวิทยาลัยวิจัยของท้องถิ่น' มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตอำนาจเจริญ
Date : ๓๐ มิถุนายน - ๑ กรกฎาคม ๒๕๕๖
Place : โรงแรมรอยัลเจมส์ จังหวัดนครปฐม
Proponent and Implementator : มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตอำนาจเจริญ และจังหวัดอำนาจเจริญ
Conceptual Design and Process Facilitator : ผู้ช่วยศาสตราจารย์วิรัตน์ คำศรีจันทร์ นักวิชาการอิสระ
Project Director : ผู้ช่วยศาสตราจารย์นคร เหมะ รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตอำนาจเจริญ
Coordinator : ดร.จตุรงค์ จันทร์สี่ทิศ ผู้ช่วยอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตอำนาจเจริญ
ความเห็น (5)
โอโหอาจารย์ชัดเจนมากๆ มีระบบชัดเจนจริงๆๆ
ไม่ทราบว่าอาจารย์มานครปฐม อดพบเลย
อาจารย์สบายดีนะครับ ทำงานหนักแล้วก็อย่าลุยแดดลุยฝนมาก รักษาสุขภาพครับ
สวัสดีค่ะอาจารย์วิรัตน์...ไม่ได้อ่านบันทึกดีๆของอาจารย์นานแล้วนะคะ...ขอบคุณค่ะ
ขอบพระคุณทุกท่านที่เข้ามาเยือนครับ อาจารยฺ ดร.โอ๋-อโณ อาจารย์ขจิต อาจารย์ ดร.พจนา และท่าน ผอ.ชยันต์ครับ
สวัสดีครับอาจารย์ดร.พจนาครับ
ขอบพระคุณอาจารย์เช่นกันครับ กำลังตะลุยปรับหลายๆอย่างในบ้านน่ะครับ สำหรับให้เป็นที่ใช้ทำงานเล็กๆน้อยๆทั้งของตนเองและของคนทำงานในแนวที่เดินทำงานไปด้วยกัน ที่คิดว่ามาใช้ได้น่ะครับ ใช้วิธีทำด้วยตนเองเป็นหลัก เอาเรื่องเหมือนกันครับ