รัชดาวัลย์ วงษ์ชื่น(อิงจันทร์)
รัชดาวัลย์ วงษ์ชื่น(อิงจันทร์) ครูตาล วงษ์ชื่น

บางเสี้ยวของบทกวี สู่ดนตรี-เพลงชีวิต (5) "เปิบข้าว"เกียรติยศที่ได้รับเมื่อชีวิตไร้ลมหายใจ – รางวัลพานแว่นฟ้า สำหรับ จิตร ภูมิศักดิ์)


เมื่อพูดถึง บางเสี้ยวของบทกวี  ที่นำมาแต่งเป็นเพลงแล้ว  หากจะไม่พูดถึงเพลงนี้ก็คงจะแปลก  "เพลงเปิบข้าว"  จากการสืบค้นในหลาย ๆ แหล่งข้อมูล พบว่า  จิตรไม่เคยประพันธ์เพลงเปิบข้าว แต่บทเพลงนี้เป็นส่วนหนึ่งของบทกวี "วิญญาณหนังสือพิมพ์ (คำเตือน...จากเพื่อนเก่าอีกครั้ง)" ที่จิตรเขียนขึ้นในนามปากกา "กวี ศรีสยาม" ตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ประชาธิปไตย ระหว่างวันที่ 9-15 สิงหาคม 2507 กวีบทนี้ได้กลับมาเป็นที่สนใจอีกครั้งหลัง 14 ตุลา เมื่อวงคาราวานได้นำมาบทกวีนี้มาใส่ทำนองก­ลายเป็นเพลงเปิบข้าวที่เราคุ้นเคยกันในปัจ­จุบัน

--------------------------------

และที่สำคัญ "เปิบข้าว" ยังได้รับรางวัลพานแว่นฟ้า ในปี พ.ศ. 2554 อันเป็นปีครบรอบหนึ่งทศวรรษของรางวัลพานแว่นฟ้า คณะกรรมการรางวัลพานแว่นฟ้า ได้พิจาณาเลือกสรรวรรณกรรมการเมืองรางวัลพานแว่นฟ้าเกียรติยศ 10 รางวัล ได้แก่ ขอบฟ้าขลิบทอง ของ อุชเชนี หรือ ประคิณ ชุมสาย ณ อยุธยา  คุณภาพชีวิต ปฏิทินแห่งความหวังจากครรภ์ถึงเชิงตะกอน ของ ป๋วย อึ๊งภากรณ์   แด่ วัยดรุณของชีวิต ของ ทวีปวร หรือ ทวีป วรดิลก   ทานตะวันดอกหนึ่ง ของ เสนีย์ เสาวพงศ์ หรือ ศักดิชัย บำรุงพงศ์ ธรรมาธิปไตย : หลักปฏิบัติศาสนาและศีลธรรม(ตัดตอนจาก คู่มือมนุษย์ ฉบับปฏิบัติธรรม) ของ พุทธทาสภิกขุ หรือ พระธรรมโกศาจารย์ (เงื่อม อินทปัญฺโญ)   นักกานเมือง ของ ลาว คำหอม หรือ คำสิงห์ ศรีนอก   เปิบข้าว (ตัดตอนจาก วิญญาณหนังสือพิมพ์ คำเตือนจากเพื่อนเก่าอีกครั้ง) ของ จิตร ภูมิศักดิ์  หมาตำรวจ ของ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช   อาชญากรผู้ปล่อยนกพิราบของ ดอกประทุม หรือ กุหลาบ สายประดิษฐ์ และเรื่อง อีศาน ของ นายผี หรือ อัศนี พลจันทร โดยการมอบรางวัลดังกล่าว เป็นการมอบให้กับผลงานของนักเขียนไทยในอดีตที่มีเนื้อหาสาระแสดงทัศนะหรือ สะท้อนประเด็นเกี่ยวกับประชาธิปไตยในสังคมไทยในอดีตและปัจจุบันได้อย่างลุ่ม ลึก หลากหลาย งดงาม สมควรเผยแพร่ให้เป็นแบบอย่างเพื่อปลุกเร้าหรือเป็นแรงบันดาลใจแก่ผู้รัก ประชาธิปไตยในสังคมไทย(อ้างอิง เกียรติยศที่ได้รับเมื่อชีวิตไร้ลมหายใจ – รางวัลพานแว่นฟ้า สำหรับ จิตร ภูมิศักดิ์)



เพลง    :   เปิบข้าว

เนื้อร้อง : จิตร ภูมิศักดิ์

ทำนอง :  สุรชัย จันทิมาธร(คาราวาน)

ขับร้อง :  สุรชัย จันทิมาธร(คาราวาน)


เปิบข้าวทุกคราวคำ 
จงสูจำเป็นอาจิณ
เหงื่อกูที่สูกิน 
จึงก่อเกิดมาเป็นคน
ข้าวนี้นะมีรส 
ให้ชนชิมทุกชั้นชน
เบื้องหลังสิทุกข์ทน 
และขมขื่นจนเขียวคาว
จากแรงมาเป็นรวง 
ระยะทางนั้นเหยียดยาว

จากรวงเป็นเม็ดพราว 
ล้วนทุกข์ยากลำบากเข็ญ
เหงื่อหยดสักกี่หยาด 
ทุกหยดหยาดล้วนยากเย็น 
ปูดโปนกี่เส้นเอ็น 
จึงแปรรวงมาเป็นกิน
น้ำเหงื่อที่เรื่อแดง 
และน้ำแรงอันหลั่งริน
สายเลือดกูทั้งสิ้น 
ที่สูซดกำซาบฟัน

หมายเลขบันทึก: 537213เขียนเมื่อ 26 พฤษภาคม 2013 22:54 น. ()แก้ไขเมื่อ 26 พฤษภาคม 2013 23:13 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (1)

สวัสดีค่ะคุณอิงจันทร์...ตั้งใจมาฟังบทกวี สู่ดนตรี-เพลงชีวิต ...ร่วมรำลึกถึง...จิตร ภูมิศักดิ์...ขอบคุณค่ะ...

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท