ปัญหาทางสิ่งแวดล้อม ในเรื่อง alien species

มีวีดิโอน่าสนใจที่ผมดูไปเมื่อสองสามวันก่อนเกี่ยวกับ alien species

เปล่าครับ ผมไม่ได้หมายถึงมนุษย์ต่างดาว หรอก (ในตอนนี้)

แต่หมายถึง พืช สัตว์ สิ่งมีชีวิต จากท้องถิ่นอื่น ที่บุกรุกเข้าไปเจริญแพร่พันธุ์และทำลายพืช สัตว์ ชนิด (species) เดิมในท้องถิ่น จนมักทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเชิงนิเวศวิทยาอย่างมาก บางทีพืช สัตว์ท้องถิ่งเดิมถึงกับสูญพันธุ์ไปเลยก็มี เป็น invasive species ด้วย ตอนนี้การระบาดของ alien species นั้นมาด้วยการกระทำของคนเป็นหลัก เช่น ติดไปกับเรือสินค้า ติดไปกับสินค้าที่ขนส่งโดนเครื่องบิน (ยังไม่นับที่ผู้โดยสารแอบเอาไปเองอีกนะ)

(ขอนอกเรื่องนิดหนึ่ง เมื่อสมัยผมยังเป็นเด็กนักเรียนนั้น พอผมได้อ่านเรื่องเหตุที่พืชนี้เข้ามาเมืองไทย ผมมักนึกตำหนิคนที่เอาผักตบชวาเข้ามาเป็นไม้ประดับที่บ้านเรา แต่ตอนนี้ผมเลิกคิดอย่างนั้นแล้ว คือสมัยนี้ ยังไงๆ มันก็ติดมาได้เองอยู่ดี วันใดวันหนึ่ง เพราะการเดินทางสมัยใหม่ และคนมากขึ้น ที่ควบคุมพฤติกรรมยากมาก)

มีประเด็นน่าสนใจส่วนหนึ่งที่เขาพูดถึง ผักตบชวา ที่ผมรู้สึกรำคาญมาตั้งแต่สมัยเป็นเด็ก ซึ่งพืชนี้เดิมมาจาก อเมริกาใต้ และระบาดไปทั่วโลก รวมถึงบ้านเรา ในอัฟริกาประสบปัญหามากเช่นกัน นอกจากเต็มแม่น้ำลำคลองไปหมด ขัดขวางการคมนาคมแล้ว ยังทำให้เกิดแอ่งน้ำนิ่ง ที่เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง และพยาธิไส้เดือน และทำให้เกิดน้ำเน่า เป็นผลเสียต่อสุขภาพ และประชากรสัตว์น้ำตายลงด้วย เป็นปัญหาเศรษฐกิจ และเรื่องปากท้องของเขา

น่าทึ่งว่า นักวิทยาศาสตร์ชาวอัฟริกันทดลองใช้ การควบคุมด้วยชีววิธี (biological control) โดยใช้ weevil ชนิดซึ่งเป็นแมลงศัตรูพืชเดิมของผักตบชวา มาจากถิ่นเดิมในอเมริกาใต้เช่นกัน เขาเอาไปทดลองว่าจะเป็นอันตรายกัยพืชพันธุ์ท้องถิ่นไหม และพบว่าไม่ ก็เลยเอาไปลองใช้ดู เขาพบว่า ใช้ได้ดี 

ผมคิดว่าเมืองไทยน่าจะมีการเอามาทดสอบบ้างว่า จะเป็นอันตรายกับพืชผักของไทยไหม อาจจะใช้ได้ดีก็ได้ 

มีข้อมูลจาก wikipedia บอกว่าเมื่อสองปีก่อน USDA หรือกระทรวงเกษตรของสหรัฐ ทดลองใช้เพลี้ยกระโดดชนิด  Megamelus scutellaris ซึ่ง จำเพาะสูง (host specific) ต่อผักตบชวา จากอาเจ็นตินา ก็ได้ผลดี ผมไม่แน่ใจว่าเป็นแมลงชนิดเดียวกับที่อัฟริกาใช้หรือไม่

น่าจะมีนักการเกษตรไทยไปลองวิจัยทดสอบดู

(วิดิโอยาวเกือบ ๑ ชั่วโมงนะ)