519. "ทฤษฎี Cultural Vitality" และ AI

ไปดูหนังเรื่องพ่อมดออชมา ตื่นตาตื่นใจกับจินตนาการคนสร้างมากๆ ทุกฉากเต็มไปด้วยความสวยงาม เป็นหนังว่าด้วยนักแสดงมายากล ที่แสดงต้มตุ๋นคนไปวันๆ ที่บังเอิญขึ้นบอลลูน แล้วเจอพายุหลุดเข้าไปในโลกแห่งเวทมนต์ โดยว่าโลกแห่งนั้นมีตำนานเชื่อว่า วันหนึ่งจะมีพ่อมดชื่ออ๊อซมาปลดปล่อยพวกเขา จากทุกข์เข็ญ อันเกิดจากการถูกครอบงำด้วยแม่มดร้าย เมื่อพระเอกเข้าไปในโลกนี้ ก็เจอกับอุปสรรคมากมาย แต่ก็แก้ไขด้วยวิชามายากลของเขาเอง ไม่ใช่เวทมนต์ จนกระทั่งไปเจอเจ้าหญิงฝ่ายต่อต้านแม่มด เจ้าหญิงเองก็ดีใจว่าเจอพ่อมดในตำนานแล้ว แต่พระเอกกลับสารภาพว่าเขาไม่ใช่พ่อมด

เขาเป็นเพียงนักมายากลที่หลอกคนไปวันๆ เท่านั้น แต่นางเอกกลับบอกเขาว่า เธอรู้แล้วว่าเขาไม่ใช่พ่อมด และที่สำคัญเห็นแก่ตัวด้วย หากแต่เธอกลับบอกเขาว่า เขาเป็นความหวังสุดท้าย ไม่มีใครอีกแล้ว ที่จะช่วยประชาชนของเธอจากแม่มดร้ายได้ เจ้าหญิงบอกพระเอกว่า “ทำให้ประชาชนเชื่อท่านสิ” พระเอกทำตาม โดยบอกประชาชนว่า เขาคือพ่อมดใหญ่ เราจะสู้กับแม่มดด้วยกัน แต่ก็เริ่มถอดใจ เพราะค้นพบว่าทหารที่นี่ไม่ใช่ทหารอาชีพ บางกองแค่ตัดเย็บเสื้อผ้าเก่ง บางกองก็แค่ประดิษฐ์เครื่องมือเก่ง บางกองก็แค่ทำการเกษตรและชุดดินเก่ง พระเอกถึงกับถอดใจจะไม่ช่วยแล้ว ที่สุดพระเอกก็ตกผลึก ว่าเราเอาความสามารถในการแสดงมายากลมาหลอกแม่มดได้นี่ ว่าแล้วก็ออกแบบการแสดงมายากลชุดใหญ่นี่น่า ว่าแล้วก็พากองทหารช่าง ช่างเย็บ ในการออกแบบชุดแสดงมายากล เช่นเครื่องฉายภาพจากควันขนาดยักษ์ (รายละเอียดไปดูในโรงหนังเองครับ)

ที่สุดทั้งหมดก็พากันบุกปราสาทแม่มด โดยเอาชุดแสดงมายากลไปด้วย และถึงแม้เจ้าหญิงจะถูกจับระหว่างการรบ ทั้แต่งหมดก็สามารถใช้มายากลหลอกแม่มด ให้เข้าใจว่ากำลังเผชิญหน้าก็พ่อมดที่มีฤทธิ์มากกว่า ที่สุดแม่มดเลยหนีไป ทั้งอาณาจักรที่เคยอยู่ใต้ความสะพึงกลัว ก็เลยกลายมาเป็นอาณาจักรที่งดงามเต็มไปด้วยเสรีภาพ

เรื่องนี้จุดประกายผมในสองประเด็นครับ

1. เรื่องแรกคือ ทฤษฎี Cultural Vitality (คัลเจอราล ไวทัลลิตี้) ซึ่งเป็นทฤษฎีพื้นฐานของ AI ทฤษฎีนี้เป็นการค้นพบว่าในประวัติศาสตร์มนุษย์ ชาติเช่นโรมัน กรีก สมัยแรกๆ ก็ยังป่าเถื่อน ยังไม่เจิรญ แต่คนมีความหวังในชีวิต และมีความเชื่อว่าอาณาจักรของพวกเขากำลังจะรุ่งเรือง แล้วต่อมาพวกเขาก็เป็นมหาอำนาจจริงๆ ต่อมา เกิดมีความเชื่อว่าอาณาจักรจะเสื่อมถอยลง มันก็เสื่อมถอยลงจนล่มสลายในที่สุด

เจ้าหญิงในเรื่องสามารถโน้มน้าวพ่อมดอ๊อซ ให้ยอมรับบทบาทความเป็นผู้นำ ด้วยการให้ความหวังดีๆ กับประชาชน ว่าเขาเป็นพ่อมดที่ปกป้องประชาชนได้ เข้าแก็บเลย เจ้าหญิงแสนงามได้สร้าง Cultural Vitality ในเชิงบวก ด้วยการสร้างภาพเชิงบวก จินตนาการบวกให้กับประชาชนของนาง

2. นางเองยังเป็นแรงบันดาลใจให้พระเอกดึงจุดแข็ง ของตนออกมาใช้ นั่นคือการเป็นนักมายากล ...นี่คือ

Appreciative Inquiry (AI) ชัดๆ เพราะ AI คือกระบวนการค้นหาสิ่งดีๆ ร่วมกัน โดยเชื่อว่าทุกคน ทุกระบบมีเรื่องราวดีๆซ่อนเร้นอยู่ นางเชื่อว่า พระเอกที่ไม่เคยเชื่อแม้กระทั่งตังเองก็มีอะไรดีๆ อยู่ ตอนแรกพระเอกไม่เชื่อ แต่ตอนหลังก็เกิดแรงบันดาลใจ ว่าตัวเองมีดีที่เป็นนักมายากล (Discovery) จากนั้นพระเอกก็สร้างฝันครับ ว่าจะเอาวิชาการมายากลของตนไปสูกับแม่มด (นี่ไงครับ Dream) ต่อมาเริ่มสร้างสรรค์ร่วมกัน พระเอกวางแผน แล้วเชิญกองทหารทุกกอง ที่มีจุดแข็งต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นชาวนา ที่ขุดหลุมเก่ง ทหารช่าง ที่สร้างเครื่องมือได้ทุกอย่าง ช่างตัดเสื้อ มาตัดเสื้อคลุมหุ่นที่ใช้หลอกแม่มด จากนั้นก็เอาไปรวมกันเป็นมายากลหลอกแม่มดจนหนีไปเลย (Destiny) เห็นได้ชัดว่าเป็นการดึงจุดแข็งออกมาจากทุกคนมาใช้สร้างความได้เปรียบ โอกาสได้อย่างเต็มที่ นี่ไง AI

หนังเรื่องนี้เป็นตัวอย่างของการทำ Appreciative Inquiry อย่างแท้จริง ซึ่งถ้าทำกันทั้งเมืองแบบนี้เราเรียกว่า Mass-mobilized Inquiry (แมส โมบิไลซ์ อินไควรี่ย์) เช่นโครงการ Imagine Chicago อิมเมจิ้น ชิคาร์โก้ ครับ

ไม่ว่าอะไรน่ากลัวแค่ไหน ขอให้เราจุดฝันร่วมกัน ดึงจุดแข็งของทุกคน ออกมาใช้ ที่สุดเราจะเอาชนะภัยคุกคามทั้งมวลได้แน่นอนครับ

เขียนใน GotoKnow โดย ดร. ภิญโญ รัตนาพันธุ์
ใน Appreciative Inquiry

คำสำคัญ (Tags): #ai#appreciative inquiry#happy ba#imagine chicago#od#organization development#กิจกรรมบำบัด#oz#mass-mobilized inquiry#oz: the great and powerful

หมายเลขบันทึก: 530549เขียนเมื่อ 18 มีนาคม 2013 14:44 น. ()แก้ไขเมื่อ 4 พฤษภาคม 2013 15:00 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่าน