KM (แนวปฏิบัติ) วันละคำ : 163. เคล็ดลับคือเริ่ม แต่อย่าหยุด ที่ความสำเร็จ

        สคส. มีแนวทางทำ KM โดยเริ่มที่ความสำเร็จเล็กๆ ตาม "หัวปลา"     เอาความสำเร็จเล็กๆ มาเล่าเรื่อง     มีเป้าหมายเพื่อ ลปรร. ความรู้ปฏิบัติ    และเพื่อฝึกทักษะชื่นชมยินดี (appreciation)   ทักษะการฟังอย่างลึก (deep listening)    ทักษะการเปิดใจ รับฟังและรับรู้แม้สิ่งที่สวนทางความเชื่อของตน (dialogue - สุนทรียเสวนา)    ทักษะการจับประเด็นความรู้ปฏิบัติจากเรื่องเล่า    ทักษะการเล่าเรื่อง (storytelling)  ฯลฯ

        ทักษะเหล่านี้เป็นทักษะพื้นฐานสำหรับการแลกเปลี่ยนเรี่ยนรู้ หรือ "ตัวปลา" ตาม KM โมเดลปลาทู     โดย สคส. มีวิธีสร้างทักษะนี้จากการเอาความสำเร็จเล็กๆ มาเล่า     เท่ากับเอาความสำเร็จมาเป็นจุดเริ่มต้น KM

      หลายคนหรือหลายหน่วยงานเข้าใจผิด คิดว่าการจัด workshop เล่าเรื่องความสำเร็จสู่กันฟังเป็น KM     พอจัด workshop ไปครั้งหนึ่งก็บอกว่ามี KM แล้ว     ได้คะแนนตาม KPI แล้ว  พอใจแล้ว  และไม่ทำอะไรอีก     อย่างนี้เรียกว่าเริ่มทำ KM แล้วเลิกเลย

        การทำ KM จริงๆ มีขั้นตอนอีกมากมายหลังการทำ workshop เพื่อเริ่มต้นฝึกทักษะพื้นฐาน     แต่ละขั้นตอนก็ให้ผลตอบแทนด้านการเรียนรู้  การได้ผลสัมฤทธิ์ของงาน  การได้ความอิ่มเอมและความสุขแก่ปัจเจก    และการได้ความสัมพันธ์แบบใหม่ระหว่างกัน ที่เป็นความเคารพนับถือเห็นคุณค่าซึ่งกันและกัน

       เคล็ดลับสำคัญอยู่ที่ท่าทีต่อความสำเร็จ (เล็กๆ) ที่มีอยู่แล้ว     จะทำ KM ได้ไม่สนุก ไม่ลื่น ถ้าทีม KM มองความสำเร็จนั้นเป็น "สุดยอด" หรือ "เป็นที่สุด"    จะทำ KM ได้สนุกและได้ผลดีก็ต่อเมื่อทีม KM มองความสำเร็จที่เอามาแลกเปลี่ยนเรียนรู้นั้นเป็น "ทางผ่าน" ไปสู่วิธีดำเนินการที่จะได้ความสำเร็จที่ดีกว่า ยิ่งใหญ่กว่า      มองความสำเร็จและวิธีการสู่ความสำเร็จเป็นส่วนหนึ่งของวงจรยกระดับสู่วิธีการและความสำเร็จที่ดีกว่า    เช่นนี้เรื่อยไป     

       เรียกวิธีคิดเช่นนี้ว่า    วิธีคิดเชิงพลวัต (dynamic thinking)

วิจารณ์ พานิช
๓๑ สค. ๔๙